Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia na Kontakcie |
Inne nazwy | SYSTEM Jaskinia na Kontakcie |
Nr inwentarzowy | N-2.52 |
Region | Niecka Nidziańska |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°40′54,00″, φ: 50°24′07,00″ |
Gmina | Wiślica (gm. miejsko-wiejska) |
Powiat | buski |
Województwo | świętokrzyskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | N |
Pozostałe otwory | 2 (Jaskinia pod Wygódką) - NE, 195 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 195 |
Wysokość względna [m] | 0 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 1,50 |
Deniwelacja [m] | 1,50 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
75
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | 54 |
Położenie geograficzne | Jaskinia położona jest w górnej części Doliny Aleksandrowskiej na lewym zboczu w gipsowej ściance. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od drogi w Aleksandrowie (w miejscu gdzie znajduje się transformator) kierujemy się na północ 50 m drogą wśród zabudowań. Po dojściu do wyraźnego rygla skalnego (mostu) zamykającego od zachodu górną część doliny, zmieniamy kierunek na południowo-wschodni i idąc wzdłuż zbocza doliny po 50 m dochodzimy do 1 otworu jaskini. Otwór 2 (Jaskinia pod Wygódką N-2.54) znajduje się około 45 m dalej w skalistym zboczu doliny. Dojście bez trudności. Zwiedzanie utrudniają niskie i błotniste korytarze oraz ciek okresowo zalewający jaskinię.
|
Opis jaskini |
Naturalny 1 otwór jaskini znajduje się pod obszernym okapem. Ma trójkątny kształt, szerokość 5,4 m i wysokość 1,2 m. Otwór 2 również jest naturalny ma szerokość 2,7 m i wysokość 0,5 m. Za otworem 1 rozwija się bardzo niski (0,2-0,5 m) rozległy korytarz początkowo biegnący na południe a później skręcający na wschód, równolegle do przebiegu doliny. W krasowo wymodelowanym stropie, wzdłuż spękania ciosowego rozwinięta jest szczelina z niewielkimi kominkami. W kierunku południowym od głównego korytarza odchodzi kanał o długości 4 m. Dociera on do spągu gipsów i stropu leżących niżej margli. Po nachylonym stropie margli korytarzyk ten wznosi się lekko ku górze i zakończony jest zawaliskiem. W dalszej części główny korytarz osiąga szerokość do 6 m i po około 35 m dochodzi do położonego po północnej stronie wylotu poprzecznego korytarza. Natomiast główny korytarz biegnie jeszcze dalej kilka metrów w kierunku równoległym do przebiegu doliny. Końcowa jego część jest całkowicie zamulona osadami. Poprzeczny korytarz (Jaskinia pod Wygódką) ma szerokość do 4 m i wysokość do 1 m i zakończony jest 2 otworem jaskini. Przed wyjściem z jaskini w prawej ścianie korytarza znajduje się przejście do małej salki o średnicy około 1,5 m z charakterystycznym stropem zbudowanym ze splątanych korzeni drzew. Jaskinia położona jest w obrębie gipsów szklicowych mioceńskiej serii osadów ewaporatowych i stanowi fragment podziemnego przepływu Potoku Aleksandrowskiego. Przy otworze 1 jaskini na ścianach obserwuje się gipsowe naskorupienia. Dno głównego korytarza jest płaskie, utworzone z czarnych mułków. Obiekt jest wilgotny, z okresowym ciekiem, który w czasie przyboru wód staje się większy, wypływając z 1 otworu jaskini. Rozproszone światło sięga kilka metrów za oba otwory. W bocznej salce przy 2 otworze jaskini zaobserwowano korzenie drzew. Obserwacji flory nie prowadzono. Faunę reprezentują pająki, motyle z gatunku rusałka pawik Inachis io (L.), dżdżownice, komary, muchówki, ślimaki oraz stonoga murowa Oniscus asellus (L.). Widoczne są również ślady obecności drapieżników (lis, kuna). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Główna część Jaskini na Kontakcie została odkryta przez J. Urbana i J. Gubałę 23 sierpnia 1996 r. w trakcie wykonywania waloryzacji przyrodniczej Nidziańskiego Parku Krajobrazowego. W ramach inwentaryzacji jaskiń Niecki Nidziańskiej Jaskinia na Kontakcie i Jaskinia pod Wygódką zostały udokumentowane przez J. Gubałę i A. Kaszę. Pierwszy obiekt miał wówczas 41 m długości a drugi 12 m. W dniu 26.10.2002 r. w czasie sesji terenowej (podczas 36. Sympozjum Speleologicznego Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika odbywającego się w Pińczowie) w Dolinie Aleksandrowskiej W. Rogala przedłuża główny korytarz Jaskini na Kontakcie o około 10 m stwierdzając możliwość dalszej eksploracji (Wiśniewski 2002c). W listopadzie 2003 r. eksplorację kontynuują M. Daszkiewicz, D. Guzik i A. Wojtoń i odkrywają połączenie z Jaskinią pod Wygódką (Wojtoń 2004).
|
Historia dokumentacji |
Dokumentację Jaskini Na Kontakcie i Jaskini pod Wygódką sporządzili 25.10.1998 r. J. Gubała i A. Kasza, a partii połączeniowych M. Daszkiewicz i A.Wojtoń w listopadzie 2003 r. Lokalizację otworu jaskini wykonał 29.03.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
Plan opracowali J. Gubała, A. Kasza, M. Daszkiewicz i A.Wojtoń. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Jaskinie Niecki Nidziańskiej 1998 (dokumentacja, plan); Gubała J., Kasza A., Urban J. 1999 (opis, plan); Chwalik A., Głazek J., Gubała J., Kasza A., Urban J. 2002 (krótki opis); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2003 (lokalizacja, długość); Ponikiewski A. 2005 (wzmianka); Wiśniewski W.W. 2003 (wzmianka o odkryciach); Wojtoń A. 2004 (odkrycie połączenia obu jaskiń); Urban J. 2008 (opis, lokalizacja).
|
Materialy archiwalne |
Urban J., Gubała J. 1996.
|
Autorzy opracowania | Andrzej Kasza, Jan Urban, Jacek Gubała |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |