Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Szeroka |
Inne nazwy | Jaskinia Północna i Jaskinia Południowa |
Nr inwentarzowy | N-2.61 |
Region | Niecka Nidziańska |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°41′28,00″, φ: 50°26′59,00″ |
Gmina | Busko-Zdrój (gm. miejsko-wiejska) |
Powiat | buski |
Województwo | świętokrzyskie |
Właściciel terenu | Komunalny | Pomnik przyrody |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SE |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 215 |
Wysokość względna [m] | 4 |
Głębokość [m] | 1,50 |
Przewyższenie [m] | 1,50 |
Deniwelacja [m] | 3 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
48
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Jaskinia zlokalizowana jest na południe od Siesławic, w pobliżu skrzyżowania dróg Busko - Skorocice oraz Siesławice - Chotelek w obrębie odsłoniętych gipsowych ścian. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od skrzyżowania idziemy drogą w kierunku Chotelka, po kilkunastu metrach skręcamy na południowy-zachód wchodząc na teren rozległego uwału krasowego (częściowo zmienionego w wyniku eksploatacji gipsu). Idąc dalej wzdłuż wyraźnej gipsowej ściany skalnej po około 140 m osiągamy dobrze widoczny otwór Jaskini Szerokiej. Dojście i zwiedzanie bez trudności. Najniższe partie okresowo zalewane są przez wodę. Przy zwiedzaniu należy przestrzegać przepisów dotyczących ochrony pomników przyrody.
|
Opis jaskini |
Otwór jaskini (prawdopodobnie sztuczny) jest bardzo szeroki (do 17 m), o wysokości do 2 m. Za otworem jaskinia rozgałęzia się na dwie części. Fragment północny stanowi nieregularną dwupoziomową salę pokrytą czarnym ilastym namuliskiem oraz gipsowym gruzem. Oba poziomy połączone są ze sobą ciasnymi przełazami. Druga (południowa) część Jaskini Szerokiej ma charakter obszernej sali o dnie pokrytym ilastym namuliskiem. Jaskinia występuje w obrębie gipsów szkieletowych i szablastych mioceńskiej serii osadów ewaporatowych. W części północnej widoczne są na ścianach naskorupienia wtórnych gipsów pokrytych sadzą. Jaskinia jest wilgotna, okresowo najniższa część sali zalewana jest wodą o głębokości do 0,6 m. Rozproszone światło sięga do obu sal. Florę reprezentują krzewy i liczne trawy rosnące w otworze jaskini. Spośród fauny napotkano liczne pająki. Zauważono również ślady pobytu lisa Vulpes vulpes (L). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia znana jest miejscowej ludności, o czym świadczą liczne śmieci pokrywające dno jaskini. Otwór jaskini mógł zostać odsłonięty w wyniku eksploatacji gipsu jaka prowadzona była na terenie tego uwału krasowego. Po raz pierwszy jaskinia została zlokalizowana i zinwentaryzowana w sierpniu 1985 r. przez K. P. Wołoszyna i S. Wiraszkę jako dwie osobne jaskinie - Jaskinia Północna i Jaskinia Południowa. Jednak ze względu na istnienie wspólnego okapu obiekt należy uznać jako jedną jaskinię (nowa nazwa - Jaskinia Szeroka).
|
Historia dokumentacji |
Dokumentację jaskini sporządzili 13.03.1999 r. J. Gubała i A. Kasza przy pomocy J. Kozubek. Lokalizację otworu schroniska wykonał 14.12.2008 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60 CSx. Zaktualizował w 2009 r. A. Kasza.
Plan opracowali J. Gubała i A. Kasza. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P., Wiraszka S. 1986a (wzmianka); Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P., Wiraszka S. 1986b (wzmianka); Wołoszyn B.W. 1990: (opis, plan); Bujna E., Klauzińska M. 1997 (brak nietoperzy); Jaskinie Niecki Nidziańskiej 1998 (dokumentacja, plan); Chwalik A., Głazek J., Gubała J., Kasza A., Urban J. 2002 (wzmianka); Urban J., Gubała J., Kasza A. 2003 (wzmianka); Urban J. 2008 (wzmianka); Urban J., Andreychouk V., Gubała J., Kasza A. 2008 (wzmianka).
|
Materialy archiwalne |
Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P. 1990.
|
Autorzy opracowania | Andrzej Kasza |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |