Dojście prowadzi doliną Kamionki od centrum wsi lub od osiedla Okopanki. Idąc od Okopanek w górę rzeczki należy wejść w pierwszy wąwóz po stronie wschodniej doliny. Dojście i zwiedzanie bez trudności.

Otwory schroniska są naturalne. Otwór główny ma charakter rozległego okapu o wysokości 1,5-2 m i długości (wzdłuż brzegu okapu) około 10 m. Otwór 2, oddzielony od głównego blokiem skalnym jest ciasny, trójkątny o szerokości 0,6 m.

Schronisko stanowi rozległą niszę skalną utworzoną pod płytą (grubą ławicą) piaskowca i sięgającą dalej w głąb skały w miejscu przecięcia skały przez pionową szczelinę ciosową. W części zachodniej schronisko jest wysokie, przestronne i jasne, w części wschodniej - niskie, zwężające się w szparę o rozwinięciu pionowym, zacienione. Spąg jest w znacznej części skalny, pokryty miejscami głazami.

Schronisko jest formą pseudokrasową typu warstwowego i - w części północno-wschodniej - szczelinowego, utworzoną w poziomo leżących piaskowcach i zlepieńcach triasu dolnego (Urban, Kasza 1994). Powstało w wyniku wietrzeniowo-erozyjnego zniszczenia mniej odpornej na erozję wkładki mułowcowej w piaskowcach (grubości około 20cm), a następnie rozmycia niżej ległych skał przez okresowy strumień przepływający wąwozem. Strumień ten również współcześnie modeluje spąg schroniska (m.in. po roztopach zmienia się rozmieszczenie bloków skalnych). Miejscami powiększenie pustki może być też wynikiem wybierania (usuwania) bloków skalnych przez ludzi.

Obiekt leży w całości w strefie zasięgu światła dziennego. W okresach większych opadów jego dnem przepływa potok. Ściany pokrywają w wielu miejscach glony i porosty. W jego obrębie występują pająki, motyle w tym szczerbówka ksieni Scoliopteryx libatrix (L.) i rusałka pawik Inachis io (L.). Znaleziono tu również ślady pobytu lisa Vulpes vulpes L. oraz małych gryzoni.

Schronisko jest znane miejscowej ludności pod nazwą Kapa lub Okap, wykorzystywane było jako schronienie w czasie II wojny światowej. W literaturze wymienione prawdopodobnie przez Massalskiego (1967) (stąd nazwa).

Zostało opisane w 1987 r. przez J. Urbana, skartowane wstępnie w 1992 r. (Urban, Kasza 1994).
Dokumentację schroniska sporządzili 19.10.1995 r. J. Gubała i J. Urban. Lokalizację otworu schroniska wykonał 11.10.2008 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60CSx. Zaktualizował A. Kasza w 2009 r.
Plan opracowali J. Gubała i J. Urban.

Massalski E. 1967 (wzmianka, błędna lokalizacja); Urban J., Kasza A. 1994 (wzmianka, plan); Jaskinie Regionu Świętokrzyskiego 1996 (dokumentacja, plan).