Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Dziura pod Nosalem
Inne nazwy Dziura w Nosalu
Nr inwentarzowy T.A-17.01
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°59′02,19″, φ: 49°16′37,37″
Gmina Zakopane (gm. miejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 996
Wysokość względna [m] 46
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W prawym orograficznie zboczu Doliny Bystrej, w północno-zachodnim stoku Nosala, w pobliżu ścieżki turystycznej.
Opis drogi dojścia do otworu
Grota znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dojście zielono znakowanym szlakiem wiodącym od Murowanicy. Podchodzimy nim nad małe skałki położone wprost nad kamienną zaporą na potoku Bystrej. Otwór położony jest nad drugą od dołu skałką, przy ostrym zakręcie ścieżki na lewo, w małym zagłębieniu pod małą skałką, około 20-30 metrów od szlaku. Dojście i zwiedzanie bez trudności. Aktualnie otwór nie jest dostępny, prawdopodobnie zamknęło go osuwisko.
Opis jaskini

Otwór jest półokrągły, ciasny, w latach siedemdziesiątych prawie całkowicie zasypywany był przez turystów śmieciami; ma 0,8 m szerokości i 0,4 m wysokości. Za otworem ciasny przełaz prowadzi do małej komórki, z której na prawo odchodzi nieco wyższy korytarzyk. Na prawo od tego korytarzyka wiedzie krótka, ciasna odnoga, a na wprost przechodzi on w zwężającą się szczelinę, nie do przejścia.
Dziura rozwinęła się w wapieniach przewarstwionych wapieniami dolomitycznymi, zaliczanych do anizyku reglowego (Wójcik 1966a). Grota została wymyta na kilku szczelinach. Namulisko tworzy rumosz wapienny, przy otworze zmieszany z glebą. W głębi występuje glina.
Jaskinia w głębi jest wilgotna, bez przewiewu. Światło sięga do kilku metrów od otworu.
W strefie okołootworowej występują rośliny kwiatowe, paprocie, mchy i porosty. Na śmieciach rozwijają się pleśnie i grzyby. Zauważono owady.

Historia badań

Wójcik (1966a,1968) zalicza ją do IV piętra jaskiń wg własnego podziału piętrowego jaskiń tatrzańskich.

Historia eksploracji

Grota znana była od dawna. Opisuje ją Szokalski (1934). Wg tego autora w okresie I wojny światowej dezerterzy przechowywali tu karabiny. Wiadomość o jaskini Szokalski otrzymał od Z. Paryskiego.

Historia dokumentacji

Pierwszy plan i opis inwentarzowy groty, datowany na 6 września 1951 r., opublikował Kowalski (1953a). Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez OW PTPNoZ obserwacje terenowe wykonała w dniu 29 sierpnia 1979 r. I. Luty przy współpracy H. Hercman i M. Lasoty, sporządziła też wtedy pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu metodą ciągu busolowo-taśmowego. Latem oraz w grudniu 2000 r., a także kilka lat później, mimo poszukiwań, groty nie udało się odnaleźć. Prawdopodobnie została zamknięta przez osuwające się zbocze i zwalone drzewa. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan wg Kowalskiego (1953a).

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Tak
Literatura
Szokalski, J. 1934 (opis dojścia i groty); Kowalski, K. 1953a (plan i opis); Kowalski, K. 1955a (podaje długość i wysokość bezwzględną położenia otworu); Zwoliński, S. 1955b (informacja o występowaniu wnęk i małych jaskiń w Nosalu, bez użycia nazw); Wójcik, Z. 1966a (uwaga dotycząca geologii, niektóre dane morfometryczne, lokalizacja na mapkach, w tym geologicznej); Wójcik, Z. 1968 (wzmianka); Kozik, A.1972 (podaje długość); Tatry Polskie 1976 (lokalizacja na mapie 1:10000); Borowiec W. i in. 1977, 1978 (dane morfometryczne); Kardaś, R. M. 1980a (wzmianka o pracach inwentaryzacyjnych, bez nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, orientacyjna lokalizacja na mapie); Jaskinie TPN 2002b (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie