Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Dziura Niżnia w Kończystej Turni |
Inne nazwy | Niżnia w Kończystej |
Nr inwentarzowy | T.B-09.05 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′41,58″, φ: 49°15′49,01″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1153 |
Wysokość względna [m] | 145 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 1,50 |
Deniwelacja [m] | 1,50 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
6,50
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | W prawym orograficznie zboczu Doliny Miętusiej, w skałkach południowego zbocza Kończystej Turni. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Schronisko znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Zahradzisk idziemy wprost do góry, pod skały Kończystej Turni. Dalej podchodzimy głównym, piarżystym żlebem opadającym spod szczytu tej turni, omijając otwór Schronu Pod Kończystą T.B-09.08, aż w pobliże pasa skałek przegradzającego ten żleb. Otwór znajduje się w E ścianie żlebu, nad 8-metrowym progiem (II, krucho). Dojście dość trudne, zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Za okazałym otworem szerokości 5 m i wysokości 2 m znajduje się wnęka długości 6 m i szerokości 3 do 5 m, o skalistym dnie nachylonym ku górze. Schronisko utworzyło się w wapieniach liasu środkowego choczańskiej łuski Kończystej Turni (seria reglowa środkowa), na powierzchni międzywarstwowej. Ściany i strop są silnie zwietrzałe, kruche, postrzępionych kształtów. W zakamarkach wschodniej ściany widać słabo rozwinięte nacieki grzybkowe. Dno w głównej części schroniska poziome, pokryte miejscami bardzo cienką warstwą gleby, w końcowej części skalne, wznoszące się ku N małymi stopniami. Namulisko buduje gleba i autochtoniczny gruz wapienny z domieszką osadu ilastego. Grota jest sucha i widna, bez przewiewu. Rośliny kwiatowe rozwijają się bujnie w otworze, głębiej jest ich niewiele. Na ścianach występują mchy, porosty i glony. Faunę reprezentują owady. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Schronisko było prawdopodobnie znane od dawna. Jeszcze kilka lat temu, zanim urósł las, charakterystyczny, duży otwór groty był dobrze widoczny z dna Doliny Miętusiej i przeciwległego stoku. Krótka wzmianka zawarta w publikacji A. Wrzoska (1933) może dotyczyć tego właśnie obiektu. Obszerniejszą informację zawierającą opis położenia i groty zamieścił K. Kowalski (1953a). |
Historia dokumentacji |
W ramach prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich, w dniu 23 kwietnia 1984 r. dokumentację schroniska sporządziła I. Luty przy współpracy J. Fijałkowskiej-Szaran i M. Mazurkiewicz. Dokumentację tą zamieszczono w wersji archiwalnej inwentarza jaskiń pod nazwą Niżnia w Kończystej (Luty 1984c – mat. arch). W dniu 26 sierpnia 1994 r. J. Grodzicki przy współpracy M. Grodzickiego i H. Grodzickiej wykonał aktualizację materiałów terenowych. Wszystkie pomiary przeprowadzono busolą geologiczną Meridian i taśmą parcianą. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wrzosek, A. 1933 (wzmianka bez nazwy, może dotyczyć opisywanej groty); Kowalski, K. 1953a (opis położenia, otworu i groty, bez nazwy); Kozik, A.1972 (wymienia pod nazwą Niżnia w Kończystej, podaje długość); Wójcik, Z.1966a (niektóre dane morfometryczne pod nazwą Niżnia w Kończystej, błędne lub odnoszące się do któregoś z wyżej położonych obiektów); Gradziński, R. i in. 1985a (błędne dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie 1:10 000 pod nazwą Niżnia w Kończystej); Uchman, A. 1991 (wzmianka); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Luty, I. 1984c (plan i opis inwentarzowy pod nazwą Niżnia w Kończystej).
|
Autorzy opracowania | Jerzy Grodzicki |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia | plan |