Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Schronisko Wschodnie w Kończystej |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.B-09.16 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′48,28″, φ: 49°15′48,11″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | E |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1185 |
Wysokość względna [m] | 185 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 2,60 |
Deniwelacja [m] | 2,60 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
7,50
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | W prawym orograficznie zboczu Doliny Miętusiej, we wschodnim zboczu Kończystej Turni, od strony Gładkiego Żlebu. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Schronisko znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Zahradzisk lub za nimi podchodzimy południowym zboczem Kończystej Turni i trawersujemy na wschód pod jej skałami aż do żlebu wznoszącego się prawie pionowymi progami. Znajduje się on między ostatnią na wschód turnią, a lesisto-skalistym, niezwykle stromym stokiem, za którym nieco dalej opada Gładki Żleb. Rozpoczynając trawers od zachodu ku E idziemy pod skałkami, które ograniczają główny, piarżysty żleb, opadający spod szczytu Kończystej Turni (znajduje się w nim Schron pod Kończystą T.B-09.08 i Dziura Niżnia w Kończystej T.B-09.05, dalej szeroki trawiasto-piarżysty żleb (z Dziurą w Żlebku T.B-09.11 i in.), a następnie za jego wschodnim, skalnym ograniczeniem trafiamy do naszego żlebu (pod ścianą widać w nim wielki okap – otwór Nyży pod Progiem w Kończystej T.B-09.15). Żlebem tym, lub znacznie łatwiej „przewieszonym lasem” tuż za nim, wspinamy się około 75 m (trudności II–III, krucho) do otworu widocznego dopiero z bliska, pod prawą (or.) ścianą, tuż przed końcem żlebu. Otwór widać też odchodząc ku wschodowi od podnóża ściany oraz z kilku miejsc w Dolinie Miętusiej. W dojściu trudności III (przydatna lina), zwiedzanie łatwe.
|
Opis jaskini |
Otwór o wymiarach 3,7 m szerokości i 3 m wysokości wiedzie do obszernej komory zakończonej zwężającą się szczeliną. Dno komory na początku poziome, wznosi się dalej dwoma małymi prożkami, z których dolny przechodzi przy ścianach w wąską półkę skalną. Północna ściana i strop jest silnie spękana, krucha, a południowa – płytowa, gładka, pochylona ku S, widać na niej lustro tektoniczne. Schronisko rozwinęło się na szczelinie uskoku (285°/65°S) w wapieniach dolnej jury choczańskiej łuski Kończystej Turni (seria reglowa środkowa). Przesunięcie nastąpiło wzdłuż powierzchni międzywarstwowej. Komora ma charakter zawaliskowy. Występują w niej niewielkie nacieki grzybkowe. Namulisko buduje głównie autochtoniczny gruz wapienny, duże wanty, w głębi odrobina czerwonego osadu ilastego, a w zachodnim otworze – próchnica. Komora jest sucha i widna. Przewiewu nie wyczuwa się. Rośliny kwiatowe i paprocie rozwijają się bujnie w otworze, głębiej sięgają mchy, a glony i porosty – do końca. Faunę reprezentują owady (głównie muchy, ćmy i komary) oraz przy otworze ślimaki. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Schronisko nie było wcześniej wzmiankowane w literaturze speleologicznej. |
Historia dokumentacji |
W ramach prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich, w dniu 9 sierpnia 1996 r. dokumentację groty sporządziła I. Luty przy współpracy B. Zalewskiego, który zauważył otwór. Pomiary przeprowadzono przy użyciu busoli geologicznej Meridian i taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kronika 1998 (wzmianka o odkryciu, bez nazwy); Luty I. 1998 (plan z odwróconym kierunkiem północy, niektóre dane morfometryczne, opis położenia); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia | plan i przekrój |