Jaskinia Błotna położona jest w centralnej części wschodniego wzniesienia Stołowej Góry; jej otwór znajduje się na wschodnim zboczu. Najdogodniejsze dojście do jaskini wiedzie z Jaroszowca. Z parkingu nieopodal restauracji kierujemy się na północ. Zaraz za Domem Kultury wchodzimy w las, idąc drogą prowadzącą ku północy. Wiedzie ona łagodnie pod górę, przekraczając grzbiet. Dalej idziemy drogami leśnymi, utrzymując ogólnie kierunek północny(duża ilość dróg leśnych i brak charakterystycznych punktów w terenie uniemożliwiają precyzyjne opisanie tego fragmentu trasy). Droga biegnie poziomo, potem nieco pod górę, wyprowadzając na przełączkę pomiędzy wzniesieniami (1,1 km od Domu Kultury). Stąd kierujemy się w lewo (na zachód), po czym podchodzimy na strome zbocze, idąc na południe. Następnie trawersujemy stok (nie wychodzić na grzbiet). Po przejściu ok. 100 m natrafiamy na przecinającą zbocze rozpadlinę ze schroniskiem (J.Olk.II-03.11). Nadal idąc trawersem po ok. 80 m, nieco wyżej (8 m powyżej otworu wspomnianego schroniska) natrafiamy na podobną, ale słabiej czytelną w terenie rozpadlinę z otworami Jaskini Błotnej. Otwór wyżej położony to szczelina, za wąska, aby człowiek mógł się przez nią przedostać. Głównie z niej wydostają się zimą masy ciepłego powietrza. Do wnętrza prowadzi otwór niżej położony.

Jaskinia o rozwinięciu pionowym. Z uwagi na ciasnotę, może być zwiedzana tylko przez osoby szczupłe. Studnia wejściowa, powstała na rozległej szczelinie o głębokości 23 m, jest bardzo ciasna (szerokość na odcinku kilkunastu metrów - 25 cm), szczególnie uciążliwa w trakcie wychodzenia. W ciągu jaskini progi wymagające wspinaczki, niebezpieczne z uwagi na niestabilność zawaliska, szczególnie w rejonie sal.

Przez niewielki otwór dostajemy się do rozległej, bardzo wąskiej szczeliny. Dla pokonania tego fragmentu jaskini niezbędne jest użycie 25-metrowej liny (mocowanej do drzewa, bezpośrednio przy otworze). Na znacznym, odcinku zjazdu szerokość szczeliny wynosi 25 cm; dopiero na głębokości 15 m szczelina nieco się rozszerza, by na poziomie dna osiągnąć szerokość 60 cm. Zjeżdżamy wzdłuż żeber naciekowych i zaklinowanych kamieni. Ponieważ w linii spadku szczelina bardzo się zwęża, należy w czasie zjazdu przesuwać się w głąb niej (tj. w kierunku SW). Dno szczeliny osiągamy na poziomie -22,7 m. W tym miejscu i w bezpośrednim sąsiedztwie pokrywa je warstwa osadów, pochodzących z rozkładu szczątków roślinnych. W kierunku NE szczelina - coraz węższa - ciągnie się dalej, dostępna na odcinku 5 m; w przeciwną stronę prowadzi ona do dalszych partii jaskini. Dno szczeliny opada w dół, na nieco stromszym odcinku tworząc błotną „ślizgawkę”. Miejsce to trudne jest do przebycia pod górę, gdyż ściany i dno są tu bardzo śliskie. Ściany szczeliny, którą idziemy, pokrywają nacieki - żeberka, kaskady, itp. o czysto białej barwie. Szczelinę zamyka zawalisko scementowane kalcytem. Nieco nad dnem można pomiędzy kamieniami przecisnąć się do wąskiej studni o głębokości 5 m. Powstała ona na dolnym fragmencie głównej szczeliny. Dno studni położone jest na poziomie -29,5 m.

Droga do dalszych partii jaskini prowadzi po progach utworzonych przez bloki zalegające w szczelinie. Początkowy próg (o wysokości 4,4 m) pokonujemy zapieraczką. Na krawędzi progu zaklinowany jest blok - Wanta z Pętlą. (W opisie tym dla charakterystycznych, oficjalnie dotąd nie nazwanych obiektów i fragmentów jaskini wprowadzono nazwy własne takie, jak np. podana wyżej). Odkrywcy jaskini założyli na tym bloku pętlę ułatwiającą wejście, nie należy z niej jednak korzystać, gdyż może to spowodować oderwanie głazu!

Po zaklinowanych blokach wspinamy się na najwyższy punkt zawaliska. Dno pokrywają polewy cementujące bloki, a na ścianach rozwinięte są żebra i nacieki wełniste. Z miejsca tego doskonale widać szczelinę oraz nacieki pokrywające ściany, formy te zbudowane są z porowatego kalcytu i mleka wapiennego. Poprzez zwężenie wśród nacieków przedostajemy się na najwyższy poziom zawaliska (-16,3 m). Na dalszym odcinku szczelina, którą się posuwamy, posiada wciętą półkę pokrytą polewą; półka ta - Szczelina z Trawersem - biegnie na tym poziomie do końca próżni. Schodzimy zapieraczką na dno rozpadliny, by po kilku metrach wejść do Sali z Naciekami - obszernej próżni o kształcie trapezu i wymiarach 10x7 m, przy wysokości dochodzącej (w południowej części) do 4 m. Dno całej Sali zalega rumowisko skalne, w części południowej komorę zamyka stożek usypiska. Wzdłuż północnej części komory spotykamy nagromadzenie różnych form naciekowych, z największym skupiskiem we wschodnim krańcu gdzie strop pokrywają stalaktyty o nieregularnych formach a na ścianach znajdują się zasłony pokryte naciekiem wełnistym, pod nimi usytuowane są masywne stalagmity z polami ryżowymi wypełnionymi wodą. W środkowej części północnego rejonu Sali z Naciekami dominuje masywny stalagmit otoczony misami naciekowymi wypełnionymi wodą, mierzący 0,3 m wysokości. Strop w północno-zachodnim krańcu komory pokrywają stalaktyty. Wszystkie nacieki dalej przyrastają, są czysto białej barwy.

Z komory tej idziemy w dół do położonej 3 m poniżej Sali na Wantach. Osiągając poziom tej Sali (-23,7 m) schodzimy przy przepaści, otwierającej się do najniższej komory. Zachodnia ściana Sali na Wantach jest nachylona, zbudowana z litego wapienia. Wspierają się na niej bloki skalne tworzące dno komory; narosły na nich niewielkie stalaktyty o żółto-brązowej barwie. Pomiędzy blokami znajdują się przestrzenie prowadzące pionowo w dół do Dolnej Komory. W północnej części Sali na Wantach, wśród zawaliska, znajduje się ciasne przejście do Dolnej Komory; szerokie przejście do niej wiedzie w dół, przez niewielki prożek, z południowego krańca Sali. W południowym krańcu Sali na Wantach rozwinięte są dwie wnęki o krasowej genezie, przechodzące w kominki z zagłębieniami wirowymi. Dna obu wnęk pokrywają stożki napływowe zbudowane z osadów piaszczysto-gliniastych.

Najniższa z sal - Dolna Sala - położona jest na poziomie -30 m (-29,6 m). Ma kształt prostokąta o rozmiarach 10x5 m, a jej wysokość dochodzi do 5 m. Dno Sali zalega gruz skalny i osady piaszczysto-gliniaste z fragmentami połamanych nacieków starszej generacji (m.in. duże fragmenty stalagmitów, dochodzące do 0,5 m długości) oraz oryginalne kuliste konkrecje piasku scementowanego kalcytem (do 20 cm średnicy). Wśród osadów występują liczne kości nietoperzy i innych drobnych kręgowców. Na ścianach i stropie znajdują się starsze nacieki, obecnie w niewielkim stopniu przyrastające, o barwie żółto-brunatnej. Osobliwością jaskini są występujące w tej komorze bloki piaskowca, geologicznie stosunkowo młodego, powstałego w wyniku scementowania piaszczystego namuliska kalcytem. Wskutek wtórnego rozmycia przez wodę zawierającą dwutlenek węgla - powstały w ławicy tego piaskowca (o dużej miąższości) liczne drobne, doskonale obecnie widoczne kanały oraz wypreparowane zostały kuliste konkrecje, leżące na dnie komory lub tkwiące nadal w ścianie. Ławica piaskowca jest silnie strzaskana.

Z północnego krańca Dolnej Sali (-29,8 m) poprzez 3-metrowy próg osiągamy korytarz rozwinięty na wąskiej szczelinie. Jego dno stromo opada do 9-metrowej, wąskiej studni, na której dnie znajduje się najniższy dostępny punkt jaskini, położony 42 m poniżej otworu wejściowego. Szczelina biegnie dalej w kierunku SW przechodząc w zacisk - najpierw ZI a potem ZII, nazwany przez odkrywców Zaciskiem Komandosa. Za tym zaciskiem jaskinia kończy się w pochyłej szczelinie - Szczelinie Mistrza.

Jaskinia rozwinęła się w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). Znaczna jej część powstała na rozwartym pęknięciu o azymucie ok. 40°. Rozpadlina ta jest doskonale czytelna na powierzchni zbocza, na odcinku kilkudziesięciu metrów. Azymut tego pęknięcia odpowiada kierunkowi rozpadlin, jakie spotykamy w górach Stołowej i Ostrej. Szczelina, prawie 30-metrowej głębokości, doprowadza do dużej próżni, która powstała w silnie spękanych kompleksach skalnych; kolejne, coraz niższe poziomy są przestrzeniami pomiędzy zaklinowanymi blokami. Z najniższej części zawaliska prowadzi w dół studnia powstała na szczelinie, o azymucie zbliżonym do 40°, jednak nie wykazująca związku ze szczeliną, która tworzy odcinek wejściowy. O rozwoju sal i korytarzy Jaskini Błotnej decydowały głównie ruchy tektoniczne; dopiero uformowana w ich wyniku próżnia była modelowana przez procesy krasowe.

Jaskinia Błotna ma bogatą, zachowaną w stanie nienaruszonym szatę naciekową, zabrudzoną i nieco zniszczoną jedynie w miejscach, w których nie dało się tego uniknąć przy przechodzeniu. W rejonie studni wejściowej występują polewy, duże stalaktyty i nacieki wełniste, utworzone z miękkiego lub stwardniałego mleka wapiennego o białej barwie. Nacieki charakteryzują się dużym tempem współczesnego przyrostu. Do bogatej szaty naciekowej występującej w głębi jaskini należą polewy o różnej grubości (do kilkunastu cm), w wyższych partiach jaskini zbudowane z kalcytu porowatego, a niżej z drobnokrystalicznego. Na polewach nacieki spływowe tworzą draperie, na ścianach przewieszonych - zasłony, a na lekko pochylonych - drobne miseczki pól ryżowych i niewielkie misy o brzegach osiągających 10 cm wysokości, wypełnione wodą. Stalaktyty są niewielkich rozmiarów - do 30 cm. Często są one zakończone makaronami. W najniższej części jaskini, w namulisku i na jego powierzchni występują resztki starej, potrzaskanej przez zawalisko, szaty naciekowej. Wśród jej pozostałości znaleźć można duże stalaktyty i stalagmity - znacznie większe od rozwijających się obecnie.

Osady w Dolnej Sali, zawierające szczątki kości i starej szaty naciekowej, a także cementacyjne formy piaskowcowe, mogą stanowić interesujący przedmiot specjalistycznych badań naukowych.

Próżnię tę cechuje mikroklimat dynamiczny, wyczuwalny jest przewiew dzięki któremu jaskinia została odkryta.

Otwór jaskini został zlokalizowany w listopadzie 1988 roku przez grotołazów z Bielska-Białej: J. Chowańca, R. Pesta, A. Sanaka i A. Jarka. Sygnałem istnienia nieznanej próżni było topienie śniegu w miejscu, w którym masy ciepłego powietrza wydostawały się na zewnątrz. Tam też grotołazi odsłonili wąską szczelinę, za ciasną jednak, aby można ją było pokonać. Dopiero dalsze prace, prowadzone kilka metrów poniżej, doprowadziły do odkrycia otworu jaskini.

Pierwsze artykuły z informacjami na temat jaskini, ukazały się krótko po jej odkryciu, w 1989 roku. Był to artykuł A. Sanaka w 8 numerze Zacisku oraz artykuł M. Szelerewicza w Eksploranciku.

W 1989 roku powstaje dokumentacja dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego. Jej autorami są M. Szelerewicz i A. Górny. Dokumentacja ta zawiera najbardziej obszerne informacje na temat jaskini. Jest w niej plan, przekrój i liczne, czarno-białe zdjęcia. W opracowaniu tym jaskinia nosi numer IV.A.17. Wykonane przez Sanaka i Szelerewicza plany i przekroje różnią się znacznie od siebie (szczególnie w końcowych partiach jaskini). Szczególnie duża różnica pojawia się w przypadku długości jaskini (Sanak podaje aż 235 m, co wydaje się mało prawdopodobne). Na planach pojawia się również odmienne nazewnictwo tych samych miejsc. Do niniejszego opracowania wykorzystano plan i przekrój autorstwa Szelerewicza z uwzględnieniem niewielkich uzupełnień z planu Sanaka. Jednocześnie do długości jaskini podanej przez Szelerewicza (120 m) wniesiono niewielką korektę wynikającą z planu Sanaka, gdzie pojawiają się korytarze, nieuwzględnione przez Szelerewicza.

Dane zaktualizował A. Polonius (2014).

Plan i przekrój opracował M. Szelerewicz.

Sanak A. 1989 (lokalizacja, opis jaskini, plan i przekrój); Szelerewicz M. 1989 (lokalizacja, opis, przekrój); Polonius A. 1994 (wymienione w wykazie, lokalizacja na mapie); Tyc A. 1994 (wymienia w aspekcie mikroklimatu jaskiniowego); Kurek A. 1995 (wymienia, podaje wymiary); Kurek A., Wiśniewski W.W. 1995 (wymieniona, bardzo krótki opis); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2016 (plan i opis inwentarzowy).

Górny A., Szelerewicz M. 1989 (lokalizacja na mapie 1:10 000, ogólna charakterystyka, plan, przekrój, czarno-białe fotografie otworu i wnętrza).