Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Lodowa nad Kufą
Inne nazwy
Nr inwentarzowy T.D-06.08
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°50′20,26″, φ: 49°14′39,80″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu N
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1670
Wysokość względna [m] 150
Głębokość [m] 3,50
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 3,50
Długość [m]
w tym szacowane [m]
20
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Dolina Chochołowska, w północnych stokach Kominiarskiego Wierchu, ponad Doliną Dudową, w grzbiecie nad Kufą. Grzbietem tym przebiega w kierunku N - S wąska grańka skalna. Poszukiwany otwór znajduje się nieco na zachód od niej.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Z Polany na Stołach nieznakowaną ścieżką wiodącą przez Przełęcz ku Stawku i Załupę docieramy w pobliże charakterystycznej igliczki skalnej. Stąd trawersujemy ponad 500 m tuż nad ścianami Tylkowiańskich Spadów, ku W, odnajdując gubiącą się, niewyraźną perć. Po przekroczeniu grańki w grzbiecie wznoszącym się nad Kufą, trawersujemy jeszcze około 20–30 m, do poszukiwanego otworu. Znajduje się on w sąsiedztwie otworu Szczeliny przy Lodowej nad Kufą, nieco ku E od niej, w równoległej szczelinie tektonicznej. Dojście łatwe, w górnej części eksponowane, zwiedzanie uciążliwe (niezwykle ciasno, trudne zaciski).
Opis jaskini

Otwór o trójkątnym kształcie ma 0,4 m szerokości i 0,6 m wysokości. Prowadzi do bardzo wąskiego, szczelinowego, poziomego korytarza. Już na początku, nad sporą wantą, pokonujemy w nim pierwszy trudny zacisk (0,2 m) i zaraz następny (równie uciążliwy, na małym zakręcie). Dalej ciąg opada 1-metrowym prożkiem, a szczelina staje się wyższa i w górnej części pochylona ku E. Po niespełna 5 m, za kolejnym zaciskiem, opada 2,5-metrowy prożek z want. Dno za nim wznosi się, następnie za wielką wantą opada i znów podnosi się. Korytarz ma tu charakter wysokiej na około 6 m szczeliny o średniej szerokości 0,3 m. Po 7,5 m na wprost ciąg zamyka poprzeczny uskok, a na prawo, pod kątem prostym odchodzi rozwinięta na nim zwężająca się szczelina, zablokowana częściowo zawaliskiem (po 3 m jest zbyt ciasna, aby przejść).

Szczelina utworzyła się w wapieniach malmo-neokomu wierchowej serii paraautochtonicznej. Jej ściany są nieco zwietrzałe, bez nacieków. Dno buduje gruz wapienny z domieszką gleby i duże bloki skalne.

Korytarz jest wilgotny, wyczuwa się bardzo zimny, silny przewiew. Wiśniewski (1988) pisze o występowaniu w jaskini lodu. Podczas prac dokumentacyjnych nie znaleziono lodu, lecz niska temperatura i lodowaty przewiew wskazują na dobre warunki do jego powstawania (stopił się zapewne chwilowo z powodu wyjątkowo ciepłego lata i jesieni). Światło rozproszone sięga do kilku metrów w głąb (do drugiego zacisku).

W otworze występują rośliny kwiatowe (m.in. skalnice i tojady) oraz mchy i nieliczne paprocie. Na ścianach widać porosty. Obecności fauny nie stwierdzono.

Historia badań
Historia eksploracji

Szczelinę odkrył i zwiedził W.W. Wiśniewski, który w latach 1976–77 prowadził kompleksową eksplorację masywu Kominiarskiego Wierchu. W wykazie jaskiń tego masywu (Wiśniewski, 1988) wymienia on opisywaną tu jaskinię.

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację sporządziła I. Luty przy współpracy K. Kędrackiej i K. Recielskiego w dniu 16 września 2003 r. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Sisteco oraz taśmy parcianej. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wiśniewski W.W. 1988 (wymienia w wykazie jaskiń Kominiarskiego Wierchu, podaje niektóre dane morfometryczne); Siarzewski W. 1994 (wymienia); Jaskinie TPN 2004 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie