Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Dziura pod Oknem |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | T.D-08.12 |
Region | Tatry |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°52′06,58″, φ: 49°14′56,29″ |
Gmina | Kościelisko (gm. wiejska) |
Powiat | tatrzański |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | W |
Pozostałe otwory | dolny - ku NW, 1215 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1224 |
Wysokość względna [m] | |
Głębokość [m] | 9 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 9 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
33
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach w ścianie Dziurawej Turni, poniżej południowych otworów Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Idziemy czarnym szlakiem turystycznym wiodącym od Lodowego Źródła do Jaskini Mroźnej. Na wyraźnej płaśni skręcamy z niego ku S, w nieoznakowaną lecz wyraźną ścieżkę prowadzącą do Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. W miejscu, gdzie zaczyna się malinisko, podążamy na prawo do góry, do charakterystycznej skałki. Pod nią przechodzimy na zachodnią stronę grani i dalej idziemy percią pod skałami ku S, omijając około dwumetrową nyżę. Po stu kilkudziesięciu metrach, tuż pod ścieżką dostrzegamy otwór Korytarza do Naciekowej T.D-08.04, dalej ku południowi perć prowadzi pod skałami do najwyższego otworu Jaskini Naciekowej i do Jaskini pod Ostrewką T.D-08.15. W miejscu gdzie półka, po której przebiega perć kończy się, skręcamy na lewo do góry, do żlebu ze zwalonymi drzewami. Żlebem dochodzimy pod ścianę Dziurawej Turni z licznymi otworami. Dwa z nich, najniżej położone, prowadzą do Dziury pod Oknem.
Inna droga wiedzie zjazdem z południowych otworów Okien Zbójnickich Niżnich T.D-08.09. Z miejsca zjazdu idziemy nieco ku S pod ścianą, do dolnego otworu położonego za małym żebrem skalnym. Dojście bez trudności (przy drugim wariancie potrzebna lina), zwiedzanie łatwe.
|
Opis jaskini |
Otwór dolny, myty na szczelinie, ma ponad 1,5 m wysokości i około 0,8 m szerokości; górny jest okrągły, jego średnica wynosi 1,1 m. Dolnym otworem wchodzimy do wznoszącego się korytarza 9-metrowej długości, przedzielonego w połowie małym prożkiem. Z jego końca do wyższego poziomu jaskini wiedzie stromo do góry szczelina, którą pokonujemy zapieraczką. Od jej ujścia na lewo idziemy około 9 m korytarzem całkowicie zamulonym na końcu; na prawo, po 7 metrach korytarz otwiera się górnym otworem w pionowej ścianie. Przed otworem w lewej ścianie korytarza widać ciasne przebicie do powierzchni. Jaskinia została wymyta na szczelinie w wapieniach malmo-neokomu jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Ściany są gładkie, miejscami pokryte mlekiem wapiennym i naciekami grzybkowymi. Namulisko w dolnym korytarzu stanowi głównie rumosz wapienny. Dno we wschodniej części jaskini pokrywa mokra glina, w której zaobserwowano domieszki materiału allochtonicznego, dno w części zachodniej jest skaliste. Przy dolnym otworze występuje gleba. Osady badał Wójcik (1960b, 1966a), przypisując grocie wiek plioceński i zaliczając ją do VIII piętra jaskiń tatrzańskich wg własnego podziału piętrowego. Światło sięga kilka metrów od otworów. Jaskinia jest wilgotna, na glinie okresowo występują kałuże. Przewiew pomiędzy otworami zależy od warunków atmosferycznych na powierzchni. W strefie przyotworowej występują rośliny zielone, głębiej spotyka się porosty. W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ w dniu 6 sierpnia 1979 r. Teresa Bielska zebrała następujące gatunki roślin: kwiatowe – Geranium robertianum L., Arabis arenosa Scop., Valeriana tripteris L., Aconitum callybotryon Rchb. paproć – Cystopteris fragilis Bernh. mszaki (oznaczone przez J. Mickiewicz) – Eurhynchium swartzii Hobkirk, Cephalozia bicuspidata /L./Dum, Mnium orthorrynchum Br.Eur., Mnium stellare Hedw., Pellia epiphylla /L./Corda, Neckera complanata Hub. Faunę zebrała w dniu 8 lipca 1978 Elżbieta Sobiepanek-Krzyżanowska. Wymienia ona: Diptera – Eccoptomera obscura, Bolitophila cinerea, Diplopoda – Julidae.
|
Historia badań |
Wójcik prowadził badania osadów (1960b, 1966a). Florę badała T. Bielska, a faunę zebrała E. Sobiepanek-Krzyżanowska (mat.arch. 1979). |
Historia eksploracji |
Jaskinia od dawna była znana grotołazom zakopiańskim. |
Historia dokumentacji |
Wiosną 1934 r. S. Zwoliński przy współpracy J. Zahorskiego wykonał jej plan i przekrój (nie publikowany brudnopis znajduje się w archiwum Zwolińskich). W trakcie inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ w dniu 10 lipca 1977 r. M. Burkacki i I. Luty przy współpracy P. Herzyka i sporządzili dokumentację jaskini. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Zdjęcia otworów w lipcu 1977 r. wykonał T. Ostrowski. Dane zaktualizowała I. Luty (2009). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Wójcik, Z. 1960a (osady); Wójcik, Z. 1960b, 1966a (osady, wiek, niektóre dane morfometryczne); TATRY POLSKIE 1984 (lokalizacja na mapie bez nazwy); Gradziński, R. i in. 1985a (dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Zwoliński, S. 1993 (opis położenia, wzmianka o skartowaniu); Jaskinie TPN 1993b (plan i opis inwentarzowy); Bielska, T., Mickiewicz, J. 2000 (flora).
|
Materialy archiwalne |
Sobiepanek-Krzyżanowska, E. 1979 (fauna); [Siarzewski, W., Zwolińska, Z.] 1986 (plan i przekrój bez nazwy).
|
Autorzy opracowania | Izabella Luty |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2010 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |