Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Krwawego Nosa
Inne nazwy Jaskinia Żwirowa, Żwirowa Dziura
Nr inwentarzowy T.D-08.18
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°52′06,95″, φ: 49°14′55,39″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SSW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1190
Wysokość względna [m] 200
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 4
Deniwelacja [m] 4
Długość [m]
w tym szacowane [m]
14
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Na prawym orograficznie zboczu Doliny Kościeliskiej, w Organach. Otwór znajduje się dokładnie w linii spadku Okna Zbójnickiego Wyżniego T.D-08.10, w dolnej części ściany, około 10 m na wschód od południowego otworu Jaskini Naciekowej T.D.08.54.
Opis drogi dojścia do otworu
Jaskinia znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Idziemy dnem Doliny Kościeliskiej, następnie do góry szlakiem wyprowadzającym z południowego otworu Jaskini Mroźnej T.D-08.07. Od tego otworu nieznakowaną percią idziemy na prawo do góry, pod skałami, omijamy otwór Jaskini Zimnej, a następnie wznosimy się w górę stromym żlebem. Mijamy odejście drogi do Jaskini Naciekowej i Szczeliny nad Zimną i tuż za żebrem skalnym skręcamy na lewo do stromego żlebu. W miejscu, gdzie zaczyna się podejście do Jaskini Trójotworowej T.D-08.17, trawersujemy zbocze na prawo percią wiodącą do Jaskini Białej. Niebawem napotykamy pod skałką szeroką, płytką Dziurawą Kolebę T.D-08.45. Stąd dalej ku południowi, niewyraźną percią trawersującą zbocze. Za skalną grzędą skręcamy na lewo, stromo do góry, i po kilkudziesięciu metrach docieramy pod główną ścianę Organów. Otwór Jaskini Krwawego Nosa jest dwuczęściowy, rozdzielony dużą, zaklinowaną około 9 metrów nad podstawą ściany wantą. Nad wantę wspinamy się przewieszonym progiem (trudności IV). Dojście w końcowej części bardzo trudne (niezbędna lina), zwiedzanie uciążliwe (ciasno).
Opis jaskini

Otwór ma ponad 5 m wysokości. Jego dolna część (o wymiarach 0,4x2,5 m) prowadzi do niezwykle wąskiej szczeliny, zakończonej ślepo po 9 m. Górna część otworu (o wymiarach 1,2x2,5 m) wiedzie do mytej, prawie okrągłej komory, skąd ku ENE, ponad półmetrowym prożkiem odchodzi 3-metrowy korytarzyk o kształcie rury, kończący się na poprzecznej, wysokiej szczelinie. W dnie komory widać wąskie przebicie do dolnej części groty.

Jaskinia powstała na szczelinach w wapieniach malmo-neokomu jednostki Organów (seria wierchowa, płaszczowina Czerwonych Wierchów). Ściany jej górnej części są myte. We wschodnim korytarzyku występują nacieki grzybkowe. Namulisko w dolnej szczelinie stanowi glina z domieszką gruzu wapiennego. Na wschodniej ścianie komory, w pobliżu otworu zachowało się silnie scementowane żwirowisko allochtoniczne z dużymi otoczakami kwarcu, granitów i gnejsów. Namulisko było badane przez Wójcika (1960a,b, 1966a), który uważa jaskinię (opisaną przez niego jako „Żwirowa Dziura”) za plioceński ponor Potoku Kościeliskiego i zalicza ją do VII piętra tatrzańskich jaskiń wg własnego podziału piętrowego.

Grota jest sucha, światło dociera około 5 m w głąb; przewiewu nie wyczuwa się.

Rośliny zielone występują przy otworze, głębiej sięgają porosty. W Korytarzach zauważono owady (min. ćmy i chruściki).

Historia badań
Historia eksploracji

Jaskinia została odkryta latem 1934 r. przez S. Zwolińskiego i J. Zahorskiego, jednak wówczas nie dotarli oni do jej górnej części, nie nadali jej także nazwy. W późniejszym okresie, z powodu pewnego podobieństwa otworu do otworu Jaskini pod Ostrewką oraz podobnych trudności dojścia, grotołazi zakopiańscy nazwali opisywaną grotę „Jaskinią Krwawego Nosa” i pod taką nazwą została wskazana w trakcie prac inwentaryzacyjnych przez E. Winiarskiego. Nazwę tą znał także Wójcik (1960 a) opisując badania osadów „w Jaskini Żwirowej, zwanej Krwawym Nosem” (niewątpliwie badania te dotyczyły omawianej jaskini). W następnych pracach (1960b, 1966a) stosuje już tylko nazwę „Żwirowa Dziura” do omawianego obiektu.

Historia dokumentacji

W ramach inwentaryzacji jaskiń tatrzańskich OW PTPNoZ latem 1976 r. został sfotografowany otwór, a w dniu 9 lipca 1977 r. I. Luty przy współpracy M. Burkackiego sporządziła dokumentację jaskini. W lipcu 1993 r. I. Luty uzupełniła obserwacje terenowe. Pomiary wykonano taśmą parcianą i busolą geologiczną Meridian. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wójcik, Z. 1960 a (wzmianka o osadach); Wójcik, Z. 1960b, 1966a (niektóre dane morfometryczne, osady, wiek, geneza - pod nazwą Żwirowa Dziura); Gradziński, R. i in. 1985a (zlokalizowana na mapie pod nazwą Jaskinia Krwawego Nosa); Zwoliński, S. 1993 (wzmianka o odkryciu, lokalizacja, opis i szkic otworu); Jaskinie TPN 1993b (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie