Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko Dolne w Żytniej Skale
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-04.92
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°48′02,80″, φ: 50°11′08,40″
Gmina Wielka Wieś (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 435
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 0
Długość [m]
w tym szacowane [m]
10,50
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Bębło, Żytnia Skała, Dolina Kluczwody.
Opis drogi dojścia do otworu
Z centrum Bębła jedziemy ul. Kwiatową w kierunku Wierzchowia. Przed samym ogrodzeniem posesji nr 45 skręcamy w lewo, w dół, w szutrową drogę w kierunku NE. Po ok. 150 m dojeżdżamy do tablicy informacyjnej omawiającej warunki przyrodnicze Żytniej Skały. Jesteśmy u podstawy południowo-zachodniego zbocza Żytniej Skały. Z tego miejsca idziemy wprost pod górę. Po ok. 20 m dochodzimy do otworu schroniska.
Opis jaskini

Schronisko rozwinęło się w formie lekko meandrującego i zwężającego się korytarzyka. Kowalski (1951) pisze, że wysokość otworu wynosi ok. 2 m. W chwili obecnej wejście jest prawie całkowicie zasypane śmieciami, a do wnętrza trzeba się wczołgiwać. Gdyby nie to, że w ostatnim czasie ktoś wygarnął nieco śmieci, wejście do wnętrza byłoby niemożliwe.
Schronisko powstało w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), a jego geneza jest typowo krasowa. Ścinany są ogładzone i brak na nich nacieków. Osady opisuje Kowalski (1851): „Namulisko zostało niedawno w niewiadomym mi celu prawie w całości wywiezione przed schronisko. Jak widać z resztek, było gliniasto-kamieniste, z drobnymi kośćmi gryzoni. Przy otworze na powierzchni znajdowała się 20-centymetrowa warstwa próchnicy.” Natomiast w głębi korytarzyka zachowało się nieco gliniastego namuliska, którego grubość trudno ocenić.
Ze względu na mały otwór w schronisku panuje wysoka wilgotność, a wahania temperatury są mniejsze niż na zewnątrz. We wnętrzu jest całkiem ciemno.
Przedstawicieli flory nie zarejestrowano.
W końcowej części schroniska zaobserwowano liczne muchówki i pająki z rodzaju Meta.

Historia badań
Historia eksploracji

Znane od bardzo dawna.

Historia dokumentacji

Po raz pierwszy wymienione przez K. Kowalskiego w 1951 roku pod numerem 101. W 1986 r. schronisko wymieniają M. Szelerewicz i A. Górny.
Pomiary wykonał w 2015 r. Norbert Sznober.
Plan opracował N. Sznober.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kowalski K. 1951 (plan, krótki opis); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wymieniają, podają długość); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018a (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Adam Polonius, Norbert Sznober
Redakcja Halina Grodzicka
Stan na rok 2018
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie