Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Schronisko Małe w Żytniej Skale |
Inne nazwy | Jaskinia Mała w Żytniej Skale |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-04.96 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°48′05,80″, φ: 50°11′10,10″ |
Gmina | Wielka Wieś (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | NE |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 443 |
Wysokość względna [m] | |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 11 |
Deniwelacja [m] | 11 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
8,80
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Bębło, Żytnia Skała, Dolina Kluczwody. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Z centrum Bębła jedziemy ul. Kwiatową w kierunku Wierzchowia. Przed samym ogrodzeniem posesji nr 45 skręcamy w lewo, w dół, w szutrową drogę w kierunku NE. Po ok. 150 m dojeżdżamy do tablicy informacyjnej omawiającej warunki przyrodnicze Żytniej Skały. Jesteśmy u podstawy południowo-zachodniego zbocza Żytniej Skały. Schronisko leży po północnej stronie wzgórza. Znajduje się tu grupa skalna rozciągnięta z zachodu na wschód. Otwór schroniska znajduje się u podstawy ściany, mniej więcej w środkowej części grupy skalnej.
|
Opis jaskini |
Za „ósemkowatym” otworem w stropie komory widać kotły wirowe oraz wysoki komin krasowy. Jednocześnie pod stropem widoczne są okna skalne do ciasnych rur. Komora w połowie długości przegrodzona jest progiem o wysokości ok. 1 m. Rozwinęło się na pionowej szczelinie, która została rozmyta do obszernej komory. |
Historia badań |
W 1982 roku T. Madeyska omawia interdyscyplinarne badania osadów jaskiniowych, a w 1986 roku E. Foltyn wymienia schronisko w kontekście paleolitycznych stanowisk jaskiniowych. W 2008 M. Lorenc omawia możliwość rekonstrukcji paleotemperatur vistulianu na podstawie kopalnych zespołów ptaków. |
Historia eksploracji |
Znane od bardzo dawna. |
Historia dokumentacji |
Jak wspomina Kowalski pierwszą wzmiankę podaje o nim Czarnowski w 1899 roku, później było kilkakrotnie wymieniane. W 1951 r. K. Kowalski podaje jego krótki opis i plan oraz nadaje mu numer 103. W 1967 roku (Kowalski i in.) przeprowadzono badania osadów znanych schronisk podskalnych na Żytniej Skale. W 1981 roku jego plan wykonuje D. Lisoń, a opis M.Czepiel. Później wymienia je Szelerewicz i Górny (1986) podając jego długość i nadając numer. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kowalski K. 1951 (plan, krótki opis); Kowalski K. et al. 1967 (sprawozdanie z badań osadów schronisk podskalnych); Madeyska T. 1982 (badania interdyscyplinarne osadów jaskiń i schronisk); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wymieniają, podają długość); Foltyn E. 1986 (wymienia); Lorenc M. 2008 (o rekonstrukcji paleotemperatur vistulianu); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2018a (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Czepiel M.1981 (opis, plan Lisonia).
|
Autorzy opracowania | Adam Polonius, Norbert Sznober |
Redakcja | Halina Grodzicka |
Stan na rok | 2018 |
Grafika, zdjęcia |
![]() ![]() |
Obiekt w serwisie Geostanowiska |
![]() |