Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko w Kalwarii
Inne nazwy Schronisko w Kalwarii I
Nr inwentarzowy T.D-05.06
Region Tatry
Współrzędne WGS84 λ: 19°49′07,76″, φ: 49°15′03,34″
Gmina Kościelisko (gm. wiejska)
Powiat tatrzański
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa | Tatrzański Park Narodowy
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 1160
Wysokość względna [m] 155
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 3,90
Deniwelacja [m] 3,90
Długość [m]
w tym szacowane [m]
10
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne W prawym orograficznie zboczu Doliny Chochołowskiej, w skałach Kalwarii.
Opis drogi dojścia do otworu
Schronisko znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego – dojście i zwiedzanie jest możliwe tylko po uzyskaniu zezwolenia Dyrekcji Parku. Dnem Doliny Chochołowskiej docieramy w okolice otworu Dziury nad Potokiem D - 5.1 (około 200 m za odgałęzienie Ścieżki nad Reglami). Stąd skręcamy na lewo i podchodzimy nieznakowaną, zwykle zarośniętą ścieżką, wiodącą rozległym żlebem w Dudziniec. Idziemy nią około 200 m, do pierwszego, niewyraźnego rozwidlenia w dolnej części żlebu. Stąd skręcamy na lewo i wspinamy się ku NE prawym orograficznie stokiem bocznego żlebu, bez perci, aż do skał Kalwarii. zbocze jest bardzo strome, porośnięte w górnej części młodym, gęstym lasem W zachodniej części skał, w górze stromego, płytkiego żlebu przecinającego południowe ściany, odnajdujemy obszerny otwór poszukiwanego schroniska (widać go spod ścian). Wygodniejsza lecz dalsza droga wiedzie Doliną Dudową, dalej na prawo, przez Polanę Wierszyk i stąd zejście wzdłuż ścian Kalwarii do żlebu ze schroniskiem Dojście i zwiedzanie łatwe, w górnej części eksponowane.
Opis jaskini

Rozległy okap, wysoki na ponad 5 m, wyznacza granice otworu schroniska. Wspinamy się za nim ponad 4 m (łatwo) niewielkim wyżłobieniem w płytowym, stromo pochylonym progu, do wypłaszczenia. Stąd na lewo wchodzimy do ponad 3-metrowej nyży o szerokości 2,1 m. Obniżenie stropu po środku dzieli ją na dwie części: prawą o wysokości 1,4 m i lewą, wysoką na 2,2 m. Lewą ścianę nyży tworzy w głębi płaska płyta szczeliny tektonicznej o kierunku 5°, a bliżej wylotu – zawalisko zaklinowanych want. Z wypłaszczenia nad płytowym progiem biegnie ku SW, na odległość ponad 5 m, wąska, pochyła półeczka. Pod progiem, przy północnej części otworu, odchodzi wąski (0,7 m) szczelinowy korytarzyk o długości około 3 m. Jego strop buduje wspomniane zawalisko.

Schronisko rozwinęło się w wapieniach urgonu na szczelinach tektonicznych. Ściany są zwietrzałe, spękane, miejscami występują na nich drobne nacieki grzybkowe. Dno jest częściowo skalne, w górnej nyży buduje je gruz wapienny z małą domieszką osadu gliniastego, w dolnej szczelinie – żółta glina z gruzem, a pod okapem, w wyżłobieniu progu i na półeczce zalega odrobina gleby.

Schronisko jest suche, po opadach – mokre. Przewiew zależy od warunków pogodowych panujących na powierzchni terenu. Światło sięga do końca.

Pod okapem występują rośliny kwiatowe (głównie trawy i szarotki), mchy i nieco paproci. Na ścianach przy otworze widać czerwone i żółte porosty. Faunę reprezentują pająki, muchy i inne owady (zauważono motyla rusałkę pawik) oraz ślimaki.

Historia badań
Historia eksploracji

Opisywany obiekt mógł być znany od dawna. Zwiedził go w latach 1986 - 88 W.W. Wiśniewski, który poszukiwał jaskiń w masywie Kominiarskiego Wierchu. Zamieścił on pierwszą wzmiankę o schronisku umieszczając je w wykazie jaskiń tego masywu pod nazwą Schronisko w Kalwarii (Wiśniewski, 1988).

Historia dokumentacji

Podczas prac nad inwentaryzacją jaskiń tatrzańskich prowadzonych przez PTPNoZ, dokumentację schroniska sporządziła I. Luty przy współpracy A. Gajewskiej, K. Recielskiego i M. Grodzickiego w dniu 5 września 2003 r. Pomiary wykonano przy użyciu busoli i klizymetru Sisteco oraz taśmy parcianej. Fotografię otworu i porostów wykonał K. Recielski. Dane zaktualizowała I. Luty (2009).
Plan opracowała I. Luty.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Wiśniewski, W.W. 1988 (umieszcza w spisie jaskiń Kominiarskiego Wierchu pod nazwą Schronisko w Kalwarii); Jaskinie TPN 2004 (plan, przekrój i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Izabella Luty
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2010
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie