Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Triasowa w Bolęcinie
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Śl-04.10
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°28′07,79″, φ: 50°06′46,74″
Gmina Trzebinia (gm. miejsko-wiejska)
Powiat chrzanowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny | Pomnik przyrody im. prof. S. Siedleckiego [triasowa skałka]
Podstawa ochrony Rozp. Nr 14/02 Woj. Małopolskiego z dn. 31.01.2002 r. w spr. pomników przyrody na terenie woj. małopolskiego (Dz. Urz. z 2002 r., Nr 22 poz. 431) str. 47. [wg http://crfop.gdos.gov.pl; Pomnik przyrody im. prof. S. Siedleckiego]
Ekspozycja otworu NW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 349
Wysokość względna [m] 70
Głębokość [m] 1,90
Przewyższenie [m]
Deniwelacja [m] 1,90
Długość [m]
w tym szacowane [m]
12,30
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Bolęcin, północno-wschodni wierzchołek Bolęckiej Góry, skałka zwana Kamień, Wyżyna Śląska, Pagóry Jaworznickie
Opis drogi dojścia do otworu
z centrum wsi Bolęcin idziemy w górę szutrową drogą na południowy-zachód na „Wzgórze 351”. Jaskinia znajduje się w środkowej części charakterystycznego ostańca znanego jako Skałka Triasowa lub Kamień. Wejście do jaskini znajduje się w północnej części głównej masy skały, około 4 m na zachód od Schroniska w Skałce w Bolęcinie I. Do wspomnianego schroniska prowadzi wygodna ścieżka. Dojście do samej skałki łatwe, w pobliżu znajdują się szlaki piesze i rowerowe. Tuż przed wejściem do obiektu znajdują się kolczaste krzaki, dość uciążliwe do pokonania w sezonie letnim. Zwiedzanie dość łatwe, wymagany kombinezon.
Opis jaskini

Wchodzimy do obiektu poprzez szeroki 4 metrowy okap, najwygodniejsza jest jego prawą część, ponieważ po środku znajduje się zwężenie dzielące wejście na 2 części, po lewej i prawej stronie pochylni wejściowej mijamy kanały krasowe, prawy kontynuuje się w kierunku najwyższej ze skałek (około 2,5m w kierunku wschodnim). Przechodzimy bezpośrednio z pochylni do głównej Sali jaskini o długości 4m i szerokości 3m – Sala Pierwotnego Paleniska. W lewej stronie spągu wspomnianej sali znajduje się zagłębienie w namulisku, które poprzez szczeliny wskazuje na możliwą kontynuację w stronę północną. Na początku sali po prawej stronie od pochylni, znajduje się kolejny kanał który prowadzi pod blokiem skalnym w kierunku zachodnim.
Po drugiej stronie skały około 10-12m w linii prostej znajduje się szczelina, która może wskazywać, że jaskinia może rozwijać się pod całą formacją skałki „Kamień”.
Jaskinia powstała w środkowotriasowym wapieniu diploporowym.
Wnętrze powstało wskutek procesów krasowych, zmodyfikowane przez procesy zawaliskowe.
Namulisko gliniasto – kamieniste z dużą ilością śmieci.
Występują nacieki grzybkowe, ślady bardzo starych nacieków, żelaziste skupiska rud (sferosyderyt). Strop jest wyjątkowo mocno okopcony co wskazuje na obecność człowieka (pierwotnego?) w jaskini.
Pochylnia wejściowa jest sucha, główna sala posiada mikroklimat suchy ale zależny od warunków zewnętrznych. W jaskini występuje lekki przewiew, w sezonie zimowym można zaobserwować wytop w miejscu otworu, co wskazuje na minimalną dynamikę jaskini.
Światło sięga do pochylni wejściowej.
Przy otworze rosną paprocie, liczne mchy i glony, wewnątrz widoczne korzenie krzewów zwisające ze stropu.
Z fauny występuje w dużej ilości sieciarz jaskiniowy (Meta menardi), poza tym ćmy, muchówki. Możliwe że jest to stanowisko nietoperzy (obecność guana).

Historia badań
Historia eksploracji

Ze względu na bliskość dróg i zabudowań jaskinia znana od bardzo dawna. Pierwotnie jaskinia była całkowicie wypełniona śmieciami komunalnymi, końcowa warstwa śmieci zalegająca z jaskinia pochodzi z 1916 (butelka). Można wnioskować że jaskinia mogła być wykorzystywana w przeszłości jako miejsce biwakowe.
22 grudnia 2020 roku dokonano obserwacji wytopu i wykonano pomiary GPS. 21 sierpnia 2022 roku wykonano letnią inwentaryzację wstępną i dokumentację zdjęciową. 2 października 2022 przekopano pochylnię wejściową (pierwsze wejście do głównej sali), usunięto rumosz skalny, wykonano pierwsze pomiary. 8 października 2022 roku wykonano inwentaryzację w tym pomiary dla planów 2D i 3D z wykorzystaniem lidaru. W inwentaryzacji uczestniczyli Paweł Michalski i Magdalena Rożeń.

Historia dokumentacji

Plan opracował P. Michalski

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Paweł Michalski
Redakcja Adam Polonius
Stan na rok 2023
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki otwór Podgląd grafiki plan
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie