Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia Kowalskiego
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-06.07
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°45′50,00″, φ: 50°09′55,00″
Gmina Zabierzów (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Skarb Państwa (Lasy Państwowe) | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu SW
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.]
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 8,40
Przewyższenie [m] 1
Deniwelacja [m] 9,40
Długość [m]
w tym szacowane [m]
28,40
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Karniowice, Dolina Kobylańska.
Opis drogi dojścia do otworu
Idąc drogą z Będkowic, docieramy na dno doliny, skąd skręcamy w prawo. Dalej kierujemy się do położonych na przeciwległym zboczu skałek Wzgórza Dumań. Otwór znajduje się w Filarkach w Kominie Kowalskiego (II+). Jaskinia jest trudna do przejścia, do pokonania pionowa studzienka ZII i poziomy zacisk ZII w dolnym korytarzu
Opis jaskini

Za górnym otworem w głąb prowadzi wysoki z początku korytarz kończący się po ośmiu metrach. W jego połowie otwiera się ciasna studzienka (Z II) sprowadzająca na dno ciasnego, choć miejscami wysokiego korytarzyka. Dalej prowadzi on do następnego zacisku (Z II). Za nim stajemy w Kominie Kowalskiego, który otwiera się 1,5 m pod i 3 m nad wylotem korytarza.

Jaskinia krasowa powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford). W korytarzu przy dolnym otworze występuje wadyczna rynna denna i poziome półki erozyjne.

W jaskini występują nacieki grzybkowe, polewy i mleko wapienne.

Namulisko stanowi gruz skalny, glina, stwierdzono także guano nietoperzy i wiele odchodów większych ssaków.

Wilgotno jest tylko w głębi jaskini, występuje nieznaczny przewiew. 
Światło dociera do 6 metrów w głąb i do zacisku.
Na ścianach w zasięgu światła wegetują glony.

Stwierdzono obecność pająków z rodzaju Meta sp. oraz muchówki.

Historia badań
Historia eksploracji
Jaskinia zapewne była znana już w czasach taternickiej grupy "pokutników". Górny korytarz był także zwiedzany przez K. Kowalskiego, który wiosną 1950 roku utknął w jaskini po przebyciu zacisku Z II w studzience i wyszedł z niej po 14 godzinach, jaskini nie zinwentaryzował. Po raz pierwszy wzmiankuje o niej Burchard (1957).
Historia dokumentacji
Plan i opis opublikował Nowak (2004a). Aktualną dokumentację sporządził J. Nowak 10 maja 2003 r., pomiary wykonali J. Nowak i J. Ślusarczyk 10 maja 2003 r.
Plan opracował J. Nowak.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Burchard P. 1957 (opis wydarzenia i akcji ratunkowej po uwięzionego w jaskini K. Kowalskiego); Baran K., Opozda T. 1983 (zaznaczona na rys. 81 i 82, droga wspinaczkowa nr 253, Komin Kowalskiego, II+); Nowak J. 2004a (opis inwentarzowy, plan, przekrój); Nowak J. 2004b (w spisie jaskiń poz.7); Nowak J. 2006 (w spisie jaskiń poz.7, plan); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Jakub Nowak, Andrzej Górny
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie