Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia Dziewicza |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.26 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°44′59,00″, φ: 50°11′08,00″ |
Gmina | Jerzmanowice-Przeginia (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | E |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 430 |
Wysokość względna [m] | 60 |
Głębokość [m] | 10 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 10 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
64
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od Łaz idziemy drogą polną, zaczynającą się naprzeciw parkingu koło boiska, w kierunku SE około 250 m do granicy lasu. Po przejściu około 50 m w lewo, w lesie znajdujemy otwór Jaskini Dziewiczej.
Przy wejściu do Studni pod Bączkami należy zachować ostrożność ze względu na obrywające się kamienie, przy pokonywaniu jej wygodnie jest użyć liny.
|
Opis jaskini |
Otwór jaskini otwiera się w leju. W stropie znajduje się szczelina początkowo otwarta od góry. Z dna leja korytarz silnie opada, doprowadzając do salki 4 metrowej wysokości z kotłami wirowymi w stropie. W prawo, na E, otwiera się Studnia z Bączkami o głębokości 5 m, utworzona na szczelinie W-E. Z jej dna, w kierunku E przez prożek 1,5 m przedostajemy się do ciasnej studzienki o głębokości 2,5 m, o ścianach pokrytych grzybkami naciekowymi. Z jej dna w kierunku E biegnie ciasny, 3 metrowy korytarzyk, a ku W odchodzi stromo w dół ciasna rura. |
Historia badań |
Osady w jaskini przekopywane były przez K. Stołyhwę w 1911 r. Po badaniach Stołyhwy pozostało w jaskini kilkadziesiąt tzw. `bączków@ (niewielkich butelek); zostały one znalezione w odnodze, gdzie aktualnie znajduje się pięciociometrowa studnia. |
Historia eksploracji |
Jaskinia była znana i odwiedzana od dawna. W 1990 roku A. Wito wraz z A. Górnym i M. Olszewskim odgruzowali studnię w Lewej Odnodze do głębokości 4 m. W 1991 roku A. Górny, Z. Holcer i A. Kurek odgruzowali wnękę przy otworze, odkrywając ciasne korytarze sprowadzające na aktualne dno jaskini. W latach 1997-2001 członkowie Speleoklubu Bielsko-Biała kierowani przez L. Zawieruchę odgruzowali Studnię pod Bączkami, pogłębiając ją do 5 m. Wiosną 2008 roku grotołazi z Krakowa - A. Kurek, M. Golanko i P. Kępek w sali na końcu odkryli wnękę z bogatą szatą naciekową, którą dla bezpieczeństwa zasypali znaczną ilością gruzu. Jaskinia jest często odwiedzana. |
Historia dokumentacji |
Pierwszy plan i opis jaskini sporządził K. Stołychwo (1921), plan i opis inwentarzowy opublikował w 1951 r. K. Kowalski. Aktualną dokumentację sporządził A. Górny (08.2009 r.). Pomiary wykonali A. Górny i M. Szelerewicz (10.2001 r.). |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Stołyhwo K. 1921 (opis jaskini, plan, opis badań i zabytków); Ciętak Z. 1935 (w spisie jaskiń południowej części Wyżyny Małopolskiej poz. 12, na mapie rozmieszczenia jaskiń); Kowalski K. 1951 (inwentarzowy opis jaskini poz. 143, "Jaskinia Dziewicza" [14.IV.1946 r.], plan); Czepiel M. 1980 (dane morfometryczne, opis dojścia, plan wg S. Janoty [1978]); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini jeden gatunek kosarzy i 12 gatunków pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (inwentarzowy opis jaskini, plan, w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, poz. II.F.22); Labocha M., Wołoszyn B.W. 1994 (nocek duży Myotis myotis i gacek brunatny Plecotus auritus hibernujące w jaskini); Pazdur A. i in. 1994 (w tabeli wyników datowań nacieków [7 próbek]); Gradziński M. i in. 1998 (przekrój przez polewę (fot.), w tabeli wyników badań wieku radiowęglowego [2 okazy]); Pazdur A. i in. 1999 (5 próbek z jaskini w wykazie datowanych nacieków, krótka informacja o jaskini, znalezieniu w niej czaszki i 1 próbka w zestawieniu wyników datowań próbek z ciemno zabarwionymi laminami); Goc P. i in. 2000 (w tabeli stężenia azotanów w jaskiniach południowej części Wyżyny Krakowskiej); Nowak J., Kozakiewicz K. 2000 (nocek duży Myotis myotis i gacek brunatny Plecotus auritus hibernujące w jaskini); Górny A. 2001 (szczegółowy opis jaskini, długość 64 m, plan [M., Szelerewicz 2001], plan wg K. Stołyhwy, datowanie nacieków, historia ostatnich odkryć w jaskini, fot. nacieku z wiekiem zaznaczonych warstw); Nowak J., Grzywiński W. 2007 (podkowiec mały Rhinolophus hipposideros, nocek duży Myotis myotis, nocek wąsatek/Brandtta Myotis mystacinus/brandtii, nocek rudy Myotis daubentonii, gacek brunatny Plecotus auritus, mopek Barbastella barbastellus); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() ![]() ![]() |