Od wywierzyska potoku Będkówka idziemy w górę doliny, po przejściu około 750 m po prawej stronie znajduje się duża grupa skalna - masyw Wielkiej Skały, po kolejnych 300 m z prawej strony, kilka metrów nad dnem doliny, występuje grupa skałek z dużym otworem Jaskini Łabajowej. Aby zwiedzić jaskinię od górnego otworu konieczne jest użycie liny, do asekuracji przy pokonywaniu progów i pokonania 9 m przewieszonego odcinka, w tym fragmencie jaskini umieszczone są 3 spity.

Otwór główny znajdujący się u podstawy skałek ma szerokość 5 i wysokość 7 m; 2 metry za wejściem drogę częściowo zagradza olbrzymi, 5 metrowej wysokości głaz, za nim otwiera się obszerna sala 34 m długości. Na jej początku w dnie napotykamy spore zagłębienie po usuniętym namulisku, dalej w głąb dno podnosi się i pokryte jest głazami wapiennymi niekiedy znacznych rozmiarów. Sala ma maksymalnie 8 metrów szerokości i kilkanaście metrów wysokości, pod koniec strop obniża się do około 1 m, a kończy się szczelinowym, ciasnym kominkiem.
W odległości 4 m od wejścia głównego w NE ścianie znajduje się wejście do 4 metrowego korytarza wyprowadzającego w otworze bocznym, a w środkowej części sali nad 12 metrowej wysokości obeliskiem skalnym znajduje się wejście do korytarza z progami, prowadzącego do górnego otworu jaskini, znajdującego się w podszczytowej części grupy skalnej.
Jaskinia krasowa powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), w ścianach komory widoczne są drobne kanały krasowe i kotły wirowe. Jaskinia utworzyła się na pęknięciu NW-SE, wskutek obrywania się głazów z ławicy stropowej na dnie powstało rumowisko z wielkich bloków skalnych, całkowicie pokrywające w głębi osady namuliska.
Szata naciekowa starszej generacji zachowała się na ścianach komory w postaci polew naciekowych z żebrami, miejscami nacieki te pokrywa młodsze, skonsolidowane mleko wapienne.
Osady namuliska są bogate, na powierzchni lessowe i ilaste z gruzem wapiennym, głębiej pokryte wielkimi blokami wapiennymi. W części przy otworowej częściowo zostały wyeksploatowane podczas badań archeologicznych prowadzonych przez Römera w 1878 roku, obecnie na powierzchni widoczne są ślady po palonych ogniskach.
Jaskinia jest wilgotna, przy otworze podlega zewnętrznym wpływom atmosferycznym, przewiew jest wyczuwalny w otworach.
Światło sięga kilka metrów od otworów.
Na ścianach w zasięgu światła występują zielone glony.
Wewnątrz zaobserwowano liczne pajęczaki.

W roku 1878 F. Römer przeprowadził w jaskini badania archeologiczne usuwając namulisko ze wstępnej części sali znajdując ogniska, narzędzia krzemienne i ceramikę oraz kości niedźwiedzia jaskiniowego Ursus spelaeus. Pajęczaki badała Sanocka-Wołoszynowa (1981).

Jaskinia była znana od dawna, wielokrotnie wzmiankowana w literaturze.

Po raz pierwszy została udokumentowana została przez Kowalskiego (1951). Aktualną dokumentację sporządził A. Górny (05.11.2009 r.).
Plan opracował M. Szelerewicz

Römer F. 1883 (wiadomość o zbadaniu, wzmianki o znalezionych zabytkach i kościach); Wróblewski K. 1907 (wzmianki; Czarnowski S.J. 1910 (wzmianki); Stączek S. 1928 (wzmianki); Danysz-Fleszarowa R. 1933 (w spisie jaskiń krajowych, poz. 283); Ciętak Z. 1935 (w spisie jaskiń południowej części Wyżyny Małopolskiej, poz.19, na mapie rozmieszczenia jaskiń); Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy jaskini poz.152, „Jaskinia Łabajowa” [26.X.1950 r.], plan); Czepiel M. 1980 (opis dojścia, dane morfometryczne, plan); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (opisuje 3 gatunki kosarzy i 11 pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (opis inwentarzowy jaskini, poz.12 (II.F.37), plan wg M.Czepiela [1978]); Nowak J. 1995 (szkic techniczny i fragment przekroju jaskini); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).