Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.55 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°46′41,00″, φ: 50°11′33,00″ |
Gmina | Jerzmanowice-Przeginia (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | N |
Pozostałe otwory | 2 - ku NW; 3 i 4 - ku W; 5 i 6 - ku E. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 426 |
Wysokość względna [m] | 5 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 3 |
Deniwelacja [m] | 3 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
10
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od wywierzyska potoku Będkówka idziemy w górę doliny, po przejściu około 750 m po prawej stronie znajduje się duża grupa skalna - masyw Wielkiej Skały, 300 m dalej mijamy z prawej strony grupę skałek z dużym otworem Jaskini Łabajowej. Idąc dalej dnem doliny przechodzimy około 300 m mijając z prawej strony zalesione zbocze Dupnej Góry i dochodzimy do kolejnego zalesionego wzgórza z kilkoma grupami skalnymi Tomaszówek Dolnych. W drugiej grupie skałek znajdują się szukane otwory.
|
Opis jaskini |
Schronisko tworzy salka wewnątrz niewielkiej skałki i wychodzące z niej w 3 kierunkach krótkie korytarze wyprowadzające w 6 otworach. Salka ma wymiary 4x3 m i wysokość 2,5 m. Otwór N, metrowej wysokości o kolistym przekroju, znajduje się nad 2 metrowym progiem skalnym w ścianie skałki, otwór NW znajduje się w 1,5 metrowym, pochyłym progu skalnym, w jego dnie występuje wcięta w skale rynna denna. Dwa otwory o ekspozycji zachodniej znajdują się za kilkumetrowymi, szczelinowymi korytarzami i wyprowadzają na strome zbocze, dwa obszerne otwory eksponowane ku wschodowi znajdują się w skałce i wyprowadzają na trawiaste zbocze.
Schronisko krasowe powstało w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz widoczne są liczne formy erozyjne, ściany są silnie skorodowane z licznymi jamami, wżerami i drobnymi, kolistymi kanałami (gąbczastość krasowa), w ścianach i stropie występują kotły wirowe powstałe w warunkach freatycznych, w otworze NW w dnie jest wcięta wadyczna rynna denna. Szaty naciekowej brak. Dno w znacznej części jest skalne, jedynie w otworach wschodnich i salce niewielkie ilości osadów. Osady namuliska są skąpe, w salce i otworach wschodnich znajduje się niewielka ilość ilasto-humusowych osadów z gruzem wapiennym, na powierzchni liście i ślady po ogniskach. Schronisko jest w całości pod wpływem zewnętrznych warunków atmosferycznych, pomiędzy otworami silne przewiewy. Światło sięga do końca. Ściany w całym schronisku pokrywają glony. |
Historia badań |
Wewnątrz występują pajęczaki, które badała Sanocka-Wołoszynowa (1981).
|
Historia eksploracji |
Jaskinia była znana od dawna i często odwiedzana.
|
Historia dokumentacji |
Udokumentował ją po raz pierwszy Kowalski (1951). Aktualną dokumentację sporządził A. Górny (12.11.2009 r.).
Plan wg K. Kowalskiego. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 157, „Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I” [13IV. 1946 r.], plan); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini jeden gatunek kosarzy i 3 pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, poz. II.F.41); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia | plan |
Obiekt w serwisie Geostanowiska | Geostanowisko |
Nazwa:
Autor:
Data wprowadzenia: