Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-07.55
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°46′41,00″, φ: 50°11′33,00″
Gmina Jerzmanowice-Przeginia (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu N
Pozostałe otwory 2 - ku NW; 3 i 4 - ku W; 5 i 6 - ku E.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 426
Wysokość względna [m] 5
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 3
Deniwelacja [m] 3
Długość [m]
w tym szacowane [m]
10
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska.
Opis drogi dojścia do otworu
Od wywierzyska potoku Będkówka idziemy w górę doliny, po przejściu około 750 m po prawej stronie znajduje się duża grupa skalna - masyw Wielkiej Skały, 300 m dalej mijamy z prawej strony grupę skałek z dużym otworem Jaskini Łabajowej. Idąc dalej dnem doliny przechodzimy około 300 m mijając z prawej strony zalesione zbocze Dupnej Góry i dochodzimy do kolejnego zalesionego wzgórza z kilkoma grupami skalnymi Tomaszówek Dolnych. W drugiej grupie skałek znajdują się szukane otwory.
Opis jaskini
Schronisko tworzy salka wewnątrz niewielkiej skałki i wychodzące z niej w 3 kierunkach krótkie korytarze wyprowadzające w 6 otworach. Salka ma wymiary 4x3 m i wysokość 2,5 m. Otwór N, metrowej wysokości o kolistym przekroju, znajduje się nad 2 metrowym progiem skalnym w ścianie skałki, otwór NW znajduje się w 1,5 metrowym, pochyłym progu skalnym, w jego dnie występuje wcięta w skale rynna denna. Dwa otwory o ekspozycji zachodniej znajdują się za kilkumetrowymi, szczelinowymi korytarzami i wyprowadzają na strome zbocze, dwa obszerne otwory eksponowane ku wschodowi znajdują się w skałce i wyprowadzają na trawiaste zbocze.
Schronisko krasowe powstało w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz widoczne są liczne formy erozyjne, ściany są silnie skorodowane z licznymi jamami, wżerami i drobnymi, kolistymi kanałami (gąbczastość krasowa), w ścianach i stropie występują kotły wirowe powstałe w warunkach freatycznych, w otworze NW w dnie jest wcięta wadyczna rynna denna.
Szaty naciekowej brak. Dno w znacznej części jest skalne, jedynie w otworach wschodnich i salce niewielkie ilości osadów. Osady namuliska są skąpe, w salce i otworach wschodnich znajduje się niewielka ilość ilasto-humusowych osadów z gruzem wapiennym, na powierzchni liście i ślady po ogniskach.
Schronisko jest w całości pod wpływem zewnętrznych warunków atmosferycznych, pomiędzy otworami silne przewiewy.
Światło sięga do końca.
Ściany w całym schronisku pokrywają glony.
Historia badań
Wewnątrz występują pajęczaki, które badała Sanocka-Wołoszynowa (1981).
Historia eksploracji
Jaskinia była znana od dawna i często odwiedzana.
Historia dokumentacji
Udokumentował ją po raz pierwszy Kowalski (1951). Aktualną dokumentację sporządził A. Górny (12.11.2009 r.).
Plan wg K. Kowalskiego.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 157, „Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I” [13IV. 1946 r.], plan); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini jeden gatunek kosarzy i 3 pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, poz. II.F.41); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Andrzej Górny
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie