Dane szczegółowe jaskini
| Nazwa | Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I |
| Inne nazwy | |
| Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.55 |
| Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
| Współrzędne WGS84 | λ: 19°46′41,00″, φ: 50°11′33,00″ |
| Gmina | Jerzmanowice-Przeginia (gm. wiejska) |
| Powiat | krakowski |
| Województwo | małopolskie |
| Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
| Podstawa ochrony | |
| Ekspozycja otworu | N |
| Pozostałe otwory | 2 - ku NW; 3 i 4 - ku W; 5 i 6 - ku E. |
| Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 426 |
| Wysokość względna [m] | 5 |
| Głębokość [m] | 0 |
| Przewyższenie [m] | 3 |
| Deniwelacja [m] | 3 |
|
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
10
|
| Rozciągłość horyzontalna [m] | |
| Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
| Opis drogi dojścia do otworu |
Od wywierzyska potoku Będkówka idziemy w górę doliny, po przejściu około 750 m po prawej stronie znajduje się duża grupa skalna - masyw Wielkiej Skały, 300 m dalej mijamy z prawej strony grupę skałek z dużym otworem Jaskini Łabajowej. Idąc dalej dnem doliny przechodzimy około 300 m mijając z prawej strony zalesione zbocze Dupnej Góry i dochodzimy do kolejnego zalesionego wzgórza z kilkoma grupami skalnymi Tomaszówek Dolnych. W drugiej grupie skałek znajdują się szukane otwory.
|
| Opis jaskini |
Schronisko tworzy salka wewnątrz niewielkiej skałki i wychodzące z niej w 3 kierunkach krótkie korytarze wyprowadzające w 6 otworach. Salka ma wymiary 4x3 m i wysokość 2,5 m. Otwór N, metrowej wysokości o kolistym przekroju, znajduje się nad 2 metrowym progiem skalnym w ścianie skałki, otwór NW znajduje się w 1,5 metrowym, pochyłym progu skalnym, w jego dnie występuje wcięta w skale rynna denna. Dwa otwory o ekspozycji zachodniej znajdują się za kilkumetrowymi, szczelinowymi korytarzami i wyprowadzają na strome zbocze, dwa obszerne otwory eksponowane ku wschodowi znajdują się w skałce i wyprowadzają na trawiaste zbocze.
Schronisko krasowe powstało w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz widoczne są liczne formy erozyjne, ściany są silnie skorodowane z licznymi jamami, wżerami i drobnymi, kolistymi kanałami (gąbczastość krasowa), w ścianach i stropie występują kotły wirowe powstałe w warunkach freatycznych, w otworze NW w dnie jest wcięta wadyczna rynna denna. Szaty naciekowej brak. Dno w znacznej części jest skalne, jedynie w otworach wschodnich i salce niewielkie ilości osadów. Osady namuliska są skąpe, w salce i otworach wschodnich znajduje się niewielka ilość ilasto-humusowych osadów z gruzem wapiennym, na powierzchni liście i ślady po ogniskach. Schronisko jest w całości pod wpływem zewnętrznych warunków atmosferycznych, pomiędzy otworami silne przewiewy. Światło sięga do końca. Ściany w całym schronisku pokrywają glony. |
| Historia badań |
Wewnątrz występują pajęczaki, które badała Sanocka-Wołoszynowa (1981).
|
| Historia eksploracji |
Jaskinia była znana od dawna i często odwiedzana.
|
| Historia dokumentacji |
Udokumentował ją po raz pierwszy Kowalski (1951). Aktualną dokumentację sporządził A. Górny (12.11.2009 r.).
Plan wg K. Kowalskiego. |
| Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
| Literatura |
Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 157, „Schronisko na Tomaszówkach Dolnych I” [13IV. 1946 r.], plan); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini jeden gatunek kosarzy i 3 pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, poz. II.F.41); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
| Materialy archiwalne |
|
| Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
| Redakcja | Jerzy Grodzicki |
| Stan na rok | 2013 |
| Grafika, zdjęcia |
plan
|
| Obiekt w serwisie Geostanowiska |
Geostanowisko
|
Nazwa:
Autor:
Data wprowadzenia:
plan