Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia na Tomaszówkach Górnych |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.60 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°46′59,00″, φ: 50°11′35,00″ |
Gmina | Wielka Wieś (gm. wiejska) |
Powiat | krakowski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | W |
Pozostałe otwory | górny - ku WSW, 462 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 460 |
Wysokość względna [m] | 20 |
Głębokość [m] | 2 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 2 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
30
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od szosy Kraków-Olkusz Skręcamy w Jerzmanowicach na drogę w kierunku Jaskini Nietoperzowej. Po 600 m na lewym zboczu widoczne jest zalesione wzgórze z grupą skalną Tomaszówki Górne. Przechodzimy drogą wzdłuż szeregu 5 domów do dna doliny i dalej polami na zbocze, tu w lesie u podnóża skałek, widoczny jest duży otwór Jaskini na Tomaszówkach Górnych.
|
Opis jaskini |
Otwór dolny, główny, jest wysoki na 5 i szeroki na 2 m, za nim znajduje się sala na szczelinie N-E długości 5 m. Odchodzi z niej w kierunku N wysoki korytarz 10 metrowej długości, z którego ku SSW biegnie 5 metrowy korytarz wyprowadzający na powierzchnie w drugim otworze, znajdującym się w skale 2 m nad jej podstawą. Jaskinię kończy 4 metrowy, wysoki korytarz, ślepo zakończony w rozszerzeniu z kotłem wirowym w stropie. Jaskinia krasowa, powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz na ścianach i stropie występują liczne kotły wirowe, wżery i drobne kanały, które powstały w warunkach freatycznych. Osady namuliska wydają się być bogate, nienaruszone, na powierzchni występują pylaste osady z humusem i gruzem wapiennym. Jaskinia w większości jest sucha, wilgotny jest korytarz na jej końcu. W znacznej mierze podlega zewnętrznym wpływom atmosferycznym. Sala za otworem dolnym i kilka metrów w korytarzu na N są jasne. W otworach i sali na ścianach występują glony. W jaskini zobserwowano pajęczaki, komary i motyle szczerbówkę ksieni Scoliopteryx libatrix, paśnika jaskińca Triphosa dubitata i rusałkę pawika Inachis io. |
Historia badań |
Fauna pajęczaków była badana przez Sanocką-Wołoszynową (1981). Nacieki datował Pazdur i in. (1999). |
Historia eksploracji |
Jaskinia znana była od dawna, jest często odwiedzana. Pierwszy wzmiankuje o niej Ciętak (1935).
|
Historia dokumentacji |
Po raz pierwszy udokumentowana została przez Kowalskiego (1951).Aktualną dokumentację jaskini sporządził A. Górny (26.11.2009 r.).
Plan opracował M. Napierała. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Ciętak Z. 1935 (w spisie jaskiń południowej części Wyżyny Małopolskiej, poz. 22, na mapie rozmieszczenia jaskiń); Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 160, „Jaskinia na Tomaszówkach Górnych” [15.IV.1946 r.], plan); Czepiel M. 1980 (opis jaskini, opis dojścia, plan wg M. Napierały [1978]); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini 2 gatunki kosarzy i 17 gatunków pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej poz. II.F.45); Pazdur A. i in. 1999 (1 próbka w wykazie datowanych nacieków); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia | plan |
Obiekt w serwisie Geostanowiska | Geostanowisko |