Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Jaskinia na Tomaszówkach Górnych
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Olk.I-07.60
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°46′59,00″, φ: 50°11′35,00″
Gmina Wielka Wieś (gm. wiejska)
Powiat krakowski
Województwo małopolskie
Właściciel terenu Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory górny - ku WSW, 462 m n.p.m.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 460
Wysokość względna [m] 20
Głębokość [m] 2
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 2
Długość [m]
w tym szacowane [m]
30
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska.
Opis drogi dojścia do otworu
Od szosy Kraków-Olkusz Skręcamy w Jerzmanowicach na drogę w kierunku Jaskini Nietoperzowej. Po 600 m na lewym zboczu widoczne jest zalesione wzgórze z grupą skalną Tomaszówki Górne. Przechodzimy drogą wzdłuż szeregu 5 domów do dna doliny i dalej polami na zbocze, tu w lesie u podnóża skałek, widoczny jest duży otwór Jaskini na Tomaszówkach Górnych.
Opis jaskini

Otwór dolny, główny, jest wysoki na 5 i szeroki na 2 m, za nim znajduje się sala na szczelinie N-E długości 5 m. Odchodzi z niej w kierunku N wysoki korytarz 10 metrowej długości, z którego ku SSW biegnie 5 metrowy korytarz wyprowadzający na powierzchnie w drugim otworze, znajdującym się w skale 2 m nad jej podstawą. Jaskinię kończy 4 metrowy, wysoki korytarz, ślepo zakończony w rozszerzeniu z kotłem wirowym w stropie.

Jaskinia krasowa, powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz na ścianach i stropie występują liczne kotły wirowe, wżery i drobne kanały, które powstały w warunkach freatycznych.

Szatę naciekową jaskini tworzą polewy i nacieki kożuchowe ze skonsolidowanego mleka wapiennego oraz liczne nacieki grzybkowe pokrywające duże powierzchnie ścian w korytarzu biegnącym na N.

Osady namuliska wydają się być bogate, nienaruszone, na powierzchni występują pylaste osady z humusem i gruzem wapiennym.

Jaskinia w większości jest sucha, wilgotny jest korytarz na jej końcu. W znacznej mierze podlega zewnętrznym wpływom atmosferycznym.

Sala za otworem dolnym i kilka metrów w korytarzu na N są jasne.
W otworach i sali na ścianach występują glony.

W jaskini zobserwowano pajęczaki, komary i motyle szczerbówkę ksieni Scoliopteryx libatrix, paśnika jaskińca Triphosa dubitata i rusałkę pawika Inachis io.

Historia badań

Fauna pajęczaków była badana przez Sanocką-Wołoszynową (1981). Nacieki datował Pazdur i in. (1999).

Historia eksploracji
Jaskinia znana była od dawna, jest często odwiedzana. Pierwszy wzmiankuje o niej Ciętak (1935).
Historia dokumentacji
Po raz pierwszy udokumentowana została przez Kowalskiego (1951).Aktualną dokumentację jaskini sporządził A. Górny (26.11.2009 r.).

Plan opracował M. Napierała.

Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Ciętak Z. 1935 (w spisie jaskiń południowej części Wyżyny Małopolskiej, poz. 22, na mapie rozmieszczenia jaskiń); Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 160, „Jaskinia na Tomaszówkach Górnych” [15.IV.1946 r.], plan); Czepiel M. 1980 (opis jaskini, opis dojścia, plan wg M. Napierały [1978]); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini 2 gatunki kosarzy i 17 gatunków pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej poz. II.F.45); Pazdur A. i in. 1999 (1 próbka w wykazie datowanych nacieków); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Andrzej Górny
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie