Dane szczegółowe jaskini
| Nazwa | Jaskinia na Tomaszówkach Górnych |
| Inne nazwy | |
| Nr inwentarzowy | J.Olk.I-07.60 |
| Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
| Współrzędne WGS84 | λ: 19°46′59,00″, φ: 50°11′35,00″ |
| Gmina | Wielka Wieś (gm. wiejska) |
| Powiat | krakowski |
| Województwo | małopolskie |
| Właściciel terenu | Prywatny | Park krajobrazowy Dolinki Krakowskie |
| Podstawa ochrony | |
| Ekspozycja otworu | W |
| Pozostałe otwory | górny - ku WSW, 462 m n.p.m. |
| Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 460 |
| Wysokość względna [m] | 20 |
| Głębokość [m] | 2 |
| Przewyższenie [m] | 0 |
| Deniwelacja [m] | 2 |
|
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
30
|
| Rozciągłość horyzontalna [m] | |
| Położenie geograficzne | Wyżyna Olkuska, Dolina Będkowska. |
| Opis drogi dojścia do otworu |
Od szosy Kraków-Olkusz Skręcamy w Jerzmanowicach na drogę w kierunku Jaskini Nietoperzowej. Po 600 m na lewym zboczu widoczne jest zalesione wzgórze z grupą skalną Tomaszówki Górne. Przechodzimy drogą wzdłuż szeregu 5 domów do dna doliny i dalej polami na zbocze, tu w lesie u podnóża skałek, widoczny jest duży otwór Jaskini na Tomaszówkach Górnych.
|
| Opis jaskini |
Otwór dolny, główny, jest wysoki na 5 i szeroki na 2 m, za nim znajduje się sala na szczelinie N-E długości 5 m. Odchodzi z niej w kierunku N wysoki korytarz 10 metrowej długości, z którego ku SSW biegnie 5 metrowy korytarz wyprowadzający na powierzchnie w drugim otworze, znajdującym się w skale 2 m nad jej podstawą. Jaskinię kończy 4 metrowy, wysoki korytarz, ślepo zakończony w rozszerzeniu z kotłem wirowym w stropie. Jaskinia krasowa, powstała w wapieniach skalistych górnej jury (oksford), wewnątrz na ścianach i stropie występują liczne kotły wirowe, wżery i drobne kanały, które powstały w warunkach freatycznych. Osady namuliska wydają się być bogate, nienaruszone, na powierzchni występują pylaste osady z humusem i gruzem wapiennym. Jaskinia w większości jest sucha, wilgotny jest korytarz na jej końcu. W znacznej mierze podlega zewnętrznym wpływom atmosferycznym. Sala za otworem dolnym i kilka metrów w korytarzu na N są jasne. W otworach i sali na ścianach występują glony. W jaskini zobserwowano pajęczaki, komary i motyle szczerbówkę ksieni Scoliopteryx libatrix, paśnika jaskińca Triphosa dubitata i rusałkę pawika Inachis io. |
| Historia badań |
Fauna pajęczaków była badana przez Sanocką-Wołoszynową (1981). Nacieki datował Pazdur i in. (1999). |
| Historia eksploracji |
Jaskinia znana była od dawna, jest często odwiedzana. Pierwszy wzmiankuje o niej Ciętak (1935).
|
| Historia dokumentacji |
Po raz pierwszy udokumentowana została przez Kowalskiego (1951).Aktualną dokumentację jaskini sporządził A. Górny (26.11.2009 r.).
Plan opracował M. Napierała. |
| Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
| Literatura |
Ciętak Z. 1935 (w spisie jaskiń południowej części Wyżyny Małopolskiej, poz. 22, na mapie rozmieszczenia jaskiń); Kowalski K. 1951 (opis inwentarzowy poz. 160, „Jaskinia na Tomaszówkach Górnych” [15.IV.1946 r.], plan); Czepiel M. 1980 (opis jaskini, opis dojścia, plan wg M. Napierały [1978]); Sanocka-Wołoszynowa E. 1981 (wymienia z jaskini 2 gatunki kosarzy i 17 gatunków pająków); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (w pełnym wykazie jaskiń i schronisk Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej poz. II.F.45); Pazdur A. i in. 1999 (1 próbka w wykazie datowanych nacieków); Jaskinie Wyżyny Olkuskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
| Materialy archiwalne |
|
| Autorzy opracowania | Andrzej Górny |
| Redakcja | Jerzy Grodzicki |
| Stan na rok | 2013 |
| Grafika, zdjęcia |
plan
|
| Obiekt w serwisie Geostanowiska |
Geostanowisko
|
plan