Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Kawerna Kostrze |
Inne nazwy | Kawerna V "Kostrze" |
Nr inwentarzowy | J.BK-02.23 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°51′47,85″, φ: 50°01′53,08″ |
Gmina | Kraków (gm. miejska) |
Powiat | Kraków |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Komunalny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SSE |
Pozostałe otwory | 2 - ku E, 221 m n.p.m. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 221 |
Wysokość względna [m] | 21 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
135
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | 50 |
Położenie geograficzne | Brama Krakowska, Zręby Południowe, Okolice Kostrza (Górka Kostrzewska), Kraków-Kostrze. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Kawerna położona jest w południowym zboczu Górki Kostrzewskiej, opadającym uskokami w kierunku drogi Kraków - Tyniec. Od przystanku MPK Kostrze I (dojazd autobusami linii 112 i 162 z pętli przy Rondzie Grunwaldzkim) idziemy szosą w kierunku Tyńca ok. 50 m. Następnie skręcamy w prawo, w kierunku zalesionego zbocza (przechodzimy skrajem pola), idziemy kawałek pod górę i dochodzimy do utwardzonej drogi z szosy tynieckiej, prowadzącej w prawo pod otwór I kawerny. Otwór II znajduje się ok. 20 m na NE od otworu I, dojście do niego prowadzi niewyraźną ścieżką przez zarośla po prawej.
|
Opis jaskini |
Do wnętrza wiedzie obmurowany otwór, w którym osadzona jest metalowa krata. Zaraz za nim, po lewej stronie na ścianie, widnieje tablica pamiątkowa wykonana przez twórców kawerny. Na końcu korytarza znajduje się druga krata. Na wprost rozciąga się pierwsza sala (wymiary: 15x3 m), a w prawo korytarz biegnący do ciągu równoległego. W jej przedłużeniu, przez krótki korytarzyk docieramy do drugiej komory, położonej na prawo od osi tunelu. Na jej początku znajduje się jeziorko o wymiarach: 2,7 mx1,2 m i głębokości kilkudziesięciu centymetrów. Kontynuacja korytarza na wprost doprowadza przez przewężenie o wymiarach 1,2x0,6 m, do salki o wymiarach: 3,5 x2,5x2,7 m, w której znajduje się obmurowany kominek. Przedłużeniem salki jest korytarzyk w którym zalegają opony samochodowe. Tuż przed jego końcem, na lewo odchodzi korytarzyk, który po lekkim skręcie w prawo doprowadza do otworu II. Aktualnie otwór ten jest zabudowany tak, że nie można nim przejść. Kawerna została wykuta w wapieniach górnej jury (oksford). Ściany pokrywają miejscami polewy naciekowe, a ze stropu zwisają makarony kilkunastocentymetrowej długości (prawdopodobnie z zaprawy wapiennej). Pierwotnie ściany kawerny były naturalne - wapienne; w wyniku prac mających na celu przystosowanie jej na cele magazynowe zostały obetonowane.Spąg jest miejscami betonowy, gdzieniegdzie spotyka się błoto z drobnym rumoszem. W sali, korytarzyku wejściowym i w jego przedłużeniu na wprost zalega błoto, a po deszczach tworzą się kałuże. Większa część kawerny jest mokra. Sucho jest tylko w okolicy II otworu i w salce z kominkiem. Widny jest tylko korytarz wejściowy i częściowo pierwsza sala. W okolicy drugiego otworu zasięg światła wynosi kilka metrów. Zimą hibernują tu nietoperze.
|
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Kawerna powstała w latach 1915‑16, a wykuta została przez Cesarsko‑Królewską kompanię saperów nr 1/10, co upamiętnia tablica wmurowana w ścianę zaraz za otworem. |
Historia dokumentacji |
Dokumentację sporządził B. Słobodzian (08.1997 r.). Dane zaktualizowali w 2009 r. A. Górny i M. Szelerewicz.
Plan opracował B. Słobodzian. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Piwowoński J. 1986 (krótki opis, fot. nr 84 - zdjęcie tablicy pamiątkowej, okładka - lokalizacja na mapie poglądowej); Harmata W. 1992 (dane o długości, maksymalnej szerokości i wysokości korytarzy, informacje o hibernacji nietoperzy); Bogdanowski J. 1993 (wzmianka); Zinkow J. 1995 (wzmianka, tekst tablicy pamiątkowej i jego tłumaczenie); Słobodzian B. 1997a (lokalizacja otworów na mapie, opis położenia); Słobodzian B. 1997d (opis, plan, szkic pamiątkowej tablicy); Jaskinie Pomostu Krakowskiego 2011 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Bogdan Słobodzian |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |