Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia w Hucisku |
Inne nazwy | Schronisko w Hucisku koło Ryczówka |
Nr inwentarzowy | J.Cz.IV-02.19 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°34′28,00″, φ: 50°24′18,00″ |
Gmina | Klucze (gm. wiejska) |
Powiat | olkuski |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | E |
Pozostałe otwory | 2 i 3 - ku N; 4 - ku W. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 450 |
Wysokość względna [m] | 50 |
Głębokość [m] | 4,10 |
Przewyższenie [m] | 0,50 |
Deniwelacja [m] | 4,60 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
48,90
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Częstochowska, Pasmo Smoleńsko-Niegowonickie, Hucisko Ryczówczańskie, wzgórze bez nazwy, 477,7 m n.p.m. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Około 400 m na południowy zachód od centrum Huciska Ryczówczańskiego znajduje się wzgórze bez nazwy o wysokości 467 m n.p.m. Szczyt wzgórza jest zwieńczony dużą grupą skalną. Poszukiwana jaskinia leży po północnej stronie skałek, mniej więcej w środku ich rozciągłości. Do otworów północnych i otworu wschodniego trzeba się wspiąć po bardzo stromym zboczu około 4,5 m w górę.
|
Opis jaskini |
W trakcie prac kartograficznych jaskinia była dostępna na dwóch poziomach. Górny poziom, to częściowo otwarty od góry korytarzyk kończący się na wprost i w lewo zagłębieniami w skale. Zagłębienie na wprost, choć niedostępne, kontynuuje się w głąb i prawdopodobnie łączy się z dolnym poziomem (tak wynika z pomiarów). W prawo i w dół od tego samego zagłębienia biegnie bardzo ciasny korytarzyk (który łatwo poszerzyć), łączący się z dolnym poziomem. W otwartym od góry korytarzyku, po jego prawej stronie, znajduje się okno skalne, otwierające się skalnym balkonem nad progiem o wysokości około 5 m. Z tego balkonu, w lewą stronę, biegnie zamulony korytarzyk, który jak wynika z pomiarów również łączy się z dolnym poziomem. Poziom ten posiada dwa otwory, północny i zachodni. Otwór północny to skalne okno, do którego trzeba się wdrapać po stromym progu. Zaraz za okapem korytarz skręca w lewo a za zakrętem rozwidla się w prawo opadając w dół do niewielkiej salki. Za salką jest skalny próg o wysokości około 1 m a zaraz za progiem korytarz skręca w lewo pod kątem prostym i kontynuuje się przez kilka metrów aby w końcu przejść w niedostępną szczelinę. Korytarz ten posiada skręcającą w prawo odnogę, która wychodzi na powierzchnię otworem zachodnim. W trakcie kartowania odnoga ta nie była drożna ze względu na dwa kamienie tarasujące przejście. Kamienie te prawdopodobnie przymarzły i nie dało się ich usunąć. Jaskinia jest pozostałością jakiegoś dużego systemu krasowego o licznych, krzyżujących się korytarzach, który kontynuował się prawdopodobnie gdzieś ku północy, w stronę Jaskini Ciesenć. Rozwinęła się w górnojurajskim wapieniu skalistym, na bardzo wyraźnych założeniach tektonicznych. W dolnym piętrze występują podniszczone polewy i niewielkie stalaktyty. W szczelinach jest widoczne mleko wapienne, a na ścianach można zauważyć nacieki grzybkowe. W górnym piętrze brak nacieków. Zostały one prawdopodobnie zniszczone przez zjawiska mrozowe. Namulisko w górnej części jest bardzo obfite, próchnicowe i gliniaste. W części dolnej jest go chyba mniej i jest ono gliniasto-kamieniste. Ze względu na usytuowanie kilku otworów na różnych poziomach, jest silnie przewietrzana. Wilgotność wnętrza jest niewielka. Górna część obiektu jest prawie w całości widna, dolna jest ciemna. W otwartym od góry korytarzyku rozwijają się bujnie rośliny naczyniowe. W strefie światła rozproszonego na ścianach pojawiają się mchy i porosty. Z przedstawicieli fauny w jaskini można spotkać pojedyncze pająki Meta menardi, ćmy i bezskorupowe ślimaki. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
W całej jaskini można odnaleźć ślady obecności ludzi. Pod okapem górnej części znajdują się pozostałości ognisk, a w północnym otworze dolnej części ktoś wstawił metalowy krzyż.
|
Historia dokumentacji |
Kowalski (1951) opisuje ten obiekt pod numerem 368 jako Schronisko w Hucisku koło Ryczówka, jednak jest to tylko jego górne piętro. Szelerewicz i Górny (1986) nadali mu numer IV.B.9. W dokumentacji dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego schronisko można znaleźć pod nazwą Jaskinia w Hucisku koło Ryczowa i z numerem IV.B.9. Opis i plan schroniska znajduje się również w dokumentacji dla Ministerstwa Środowiska z roku 2000. Pomiary w jaskini wykonał A. Polonius, J. Sławiński i W. Kuczok w kwietniu 1997 r. Dane zaktualizował A. Polonius (2009). Plan opracował Adam Polonius. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Kowalski K. 1951; Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka, lokalizacja na mapie 1 : 100 000); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011c (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
Polonius A. i in. 1997; Polonius A. i in. 2000 (dokumentacja); Polonius A. 2003 (wymienia).
|
Autorzy opracowania | Adam Polonius |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |