Od Wzgórza Zamkowego w Smoleniu należy się skierować w kierunku południowym i przejść czarnym szlakiem turystycznym około 200 m do skrzyżowania leśnych ścieżek. W tym miejscu należy skręcić w prawo (niebieskim szlakiem). Po przejściu kolejnych 200 m, po lewej stronie ścieżki, w lesie, można będzie zobaczyć grupę skalną z dużym skalnym tunelem. Otwór schroniska leży we wschodniej części tej grupy skalnej u podstawy ściany ( w skalnym murze na północnym zboczu Góry Smoleń, około 30 m poniżej szczytu wzniesienia).

   Schronisko to jakby dwie salki leżące jedna za drugą. Pierwsza jest przecięta otworem wejściowym. W stropie drugiej jest wysoki lecz bardzo wąski komin krasowy.

   Z form naciekowych występują jedynie nieliczne nacieki grzybkowe. Namulisko w schronisku jest piaszczysto-kamieniste a na jego powierzchni można znaleźć kości zwierząt współczesnych.

   Schronisko nie posiada własnego mikroklimatu choć w kominie utrzymuje się w zimie poduszka cieplejszego powietrza. Schronisko jest w drugiej salce nieco mroczne a ciemno jest w górze komina. Na skale wokół otworu rosną glony i porosty. W kominie zaobserwowano dużą ilość muchówek.

Schronisko znane od dawna.

Opisane przez K. Kowalskiego, który nadał mu numer 415. W „Jaskiniach Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej” M. Szelerewicza i A. Górnego nosi numer IV.C.16. W dokumentacji dla Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego również nosi nazwę Schronisko w Górze Smoleń I i numer IV.C.16. Opis i plan schroniska znajduje się także w dokumentacji z roku 2000 wykonanej na zlecenie Ministerstwa Środowiska, gdzie nosi tę samą nazwę i numer. Pomiary w schronisku wykonali w listopadzie 1991 r. A. Polonius i S. Kornaś. Dane zaktualizował A. Polonius (2009).
Plan opracował A. Polonius.

Kowalski K. 1951; Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka, lokalizacja na mapie 1:100 000 ); Polonius A., Sławiński J., Tyc A. 1993 (wzmianka); Polonius A. 1994 (wzmianka, lokalizacja); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2011c (plan i opis inwentarzowy).

Polonius A. i in. 1991; Polonius A. i in. 2000 (dokumentacja); Polonius A. 2003 (wymienia).