Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Dziura w Stołowie |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | K.Bs-04.15 |
Region | Karpaty |
Współrzędne WGS84 | λ: 18°58′10,03″, φ: 49°44′35,52″ |
Gmina | Brenna (gm. wiejska) |
Powiat | cieszyński |
Województwo | śląskie |
Właściciel terenu | Skarb Państwa (Lasy Państwowe) |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | ku górze |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 1016 |
Wysokość względna [m] | |
Głębokość [m] | 15 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 15 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
104
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Beskid Śląski, Brenna, na S stoku Stołowa (1041 m n.p.m.). |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od miejsca przecięcia szlaku żółtego prowadzącego z Klimczoka (1117 m n.p.m.) na Stołów z nartostradą prowadzącą z Siodła pod Trzema Kopcami w kierunku przełęczy Karkoszczonka kierujemy się w stronę Błatniej. Po 330 m zbaczamy ze szlaku żółtego w lewo na drogę leśną trawersującą S stoki Stołowa. Po 225 m przecinamy rów osuwiskowy, z tego miejsca w odległości 25 m na Az 290 mieści się duży otwór Dziury w Stołowie, z drewnianą barierką wokół studni wejściowej.
Dojście nieskomplikowane, otwór łatwy do znalezienia, widoczny dopiero z kilku metrów.
|
Opis jaskini |
Otwór wejściowy to owalna studnia o wymiarach 2m x 1m i głębokości 3 metrów. Na E i S prowadzą ciasne zawaliskowe szczeliny (bez kontynuacji). Do głównego ciągu jaskini wchodzimy poprzez ciasne pęknięcie w zachodniej ścianie studni. Najpierw do niewielkiej salki, stąd ku W kierują się dwie kilkumetrowe szczeliny, trzecia bardzo wąska prowadząca początkowo ku S prowadzi do dolnego piętra jaskini. My schodzimy studzienką, prowadzi ona do salki rozdzielającej piętra jaskini- górne i dolne. Górne piętro kieruje się ku NW, korytarzem o wdzięcznej nazwie Korytarz Gejów Gumowych - od niego odchodzi kilka krótkich odnóg (po kilka metrów), najdłuższa z nich znajdująca się za niewygodnym zaciskiem Z1 prowadzi do prostego i litego korytarza - Mamucia Dupa. Ta część jaskini kończy się potrzaskaną salką z zawaliskami. Dolne piętro schodzi bezpośrednio od studzienki zejściowej, poprzez niski przełaz przedostajemy się do ciekawej salki. Dalej najpierw niskim korytarzykiem a następnie w dół do kolejnej szczeliny ( w prawo krótka odnoga z kośćmi nietoperzy i niewielkiego ssaka). W lewo (na SW), początkowo w dół dostaniemy się do najniższej części jaskini skąd poprzez niewygodna szczelinę w górę, a następnie na SE do trudnego zacisku klasy Z2,5. Za zaciskiem znajduje się ostatnia sala będąca dnem jaskini (-15 m) nazwana Zaułkiem Rysiaczka. Jaskinia osuwiskowa, powstała w piaskowcu warstw godulskich środkowych. Jaskinia wilgotna, na spągu zalega rumosz skalny i glina. Światło sięga do dna studni wejściowej, którą porastają mchy i porosty. Podczas liczenia nietoperzy w lutym 2007 roku stwierdzono występowanie 3 gatunków nietoperzy: podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros), nocek wąsatek (Myotis mystacinus)oraz nocek duży (Myotis myotis) - (Mysłajek, Szura, Figura 2008).W jednym z bocznych korytarzy odnaleziono kości nietoperza oraz nieoznaczonego ssaka. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia (tzn. wstępne partie) znana od dawna, chociaż jak podaje G. Klassek „dawniej przewiew był silniejszy”. Prawdopodobnie studnia uległa częściowemu zawaleniu. Jej początkowe partie (studnia i zawaliskowe szczeliny) zinwentaryzowane zostały w 1989 roku przez J. Ganszera i J. Pukowskiego (Speleoklub Bielsko-Biała). |
Historia dokumentacji |
Materiały dokumentacyjne zebrali 15 maja 2006 r. oraz 11 maja 2007 Cz. Szura, B. Juroszek, G. Szalbot, G. Michałek. Pomiary wykonano busolą Freiberg oraz laserem Leica. Współrzędne geograficzne GPS w 2005 r. pomierzył J. Ganszer. Dane zostały zaktualizowane w 2009 r., a J. Juroszek w 2015 r. opisał ponownie drogę dojścia oraz skorygował współrzędne geograficzne oraz wysokość bezwzględną otworu i wykonał jego zdjęcie.
|
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Klassek G. 1989 (ujęta na liście obiektów zinwentaryzowanych pod nazwą Studnia w Stołowie); Ganszer J. 1989 (wzmianka o wyjeździe eksploracyjno-inwentaryzacyjnym); Gawłowski P. 1989 (umiejscowienie jaskini w jednostkach litostratygraficznych); Klassek G. 1990 (ujęta w wykazie jaskiń i schronisk podskalnych Beskidów i Pogórza Karpackiego); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997a (plan i opis inwentarzowy wstępnych partii); Pawełczyk M. 1999 (informacja o pogłębieniu obiektu); Szura C. 2006, 2007 (wzmianki o eksploracji i zwiększeniu długości i deniwelacji jaskini); Głowacki R. 2006 (wzmianka o eksploracji jaskini); Klassek G., Mleczek T. (ujęta w wykazach najdłuższych i najgłębszych jaskiń polskiego fliszu ); Mysłajek R.W., Szura C., Figura M. 2008 (wzmianki o hibernujących nietoperzach).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Czesław Szura, Grzegorz Klassek |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2011 |
Grafika, zdjęcia |
![]() ![]() |