Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia w Czartaku |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | K.Bmk-03.03 |
Region | Karpaty |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°31′02,00″, φ: 49°50′36,00″ |
Gmina | Wadowice (gm. miejsko-wiejska) |
Powiat | wadowicki |
Województwo | małopolskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | ku górze |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 296 |
Wysokość względna [m] | |
Głębokość [m] | 2,30 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 2,30 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
14
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Beskid Makowski, Czartak, w zachodnim stoku Jaroszowickiej Góry (544 m n.p.m.). |
Opis drogi dojścia do otworu |
Od dawnego przystanku kolejowego Czartak (na trasie Wadowice - Sucha Beskidzka (obecnie linia zlikwidowana - budowa zapory) idziemy kilkaset metrów z biegiem rzeki Skawy. Następnie przechodzimy przez rzekę i cofamy się w górę jej biegu na S, ścieżką wzdłuż zbocza. Po dojściu do zarośniętych głazów (po lewej stronie) schodzimy ze ścieżki i około 20 m w górę do następnej grupy skałek. Tu znajduje się otwór jaskini. Zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Przez niewielką (głębokości 1,3 m) czworoboczną studzienkę wydostajemy się ku SE do 3 m korytarzyka, który skręca pod kątem prostym i wyprowadza do salki o wymiarach: długość około 2,8 m; szerokość 1,3 m; wysokość 1-2 m. Widać tu ślady bytności ludzkiej. Dno płaskie, strop zaś w części SW równy, zrazu wznoszący się ku NE, po czym raptownie przechodzący w wąską szczelinę. Ściany proste i masywne. Od salki w kierunku SE odchodzi szczelina (szerokość 0,5 m), która po około 2 m nastramia się i rozgałęzia na boczne korytarzyki, eksplorowane i udokumentowane w 1998 r. przez Ar. i Al. Żerę. Widoczny jest tu gruby korzeń drzewa, co świadczy o bliskości powierzchni. W prawo na SW dalej NW odchodzi krótki, ciasny korytarz (A) wcinający się między dwie poziome skalne płyty. W środkowej części rozszerza się, a po ok. 2 m przechodzi w bardzo wąską szczelinę. Dalej w lewo na NE odchodzi zawaliskowy korytarz (B) - długość 2 m, wysokość do 0,4 m, szerokość do 0,5 m. W prawo znajduje się jeszcze niewielka wnęka (C). Główna szczelina biegnie dalej na SE jeszcze 4 m. W końcowej części zwęża się i obniża. Jaskinia osuwiskowa, powstała w warstwach godulskich. Dno pokryte miejscami gliną, z rzadka większymi blokami. Jest sucha przewiewu nie wyczuwa się. Światło sięga w partie przyotworowe. Zauważono komary, pająki, ćmy oraz jednego (bliżej nieokreślonego) nietoperza. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Do czasu udokumentowania brak wzmianek o tym obiekcie w literaturze, choć znany był ludności miejscowej. Należy zaznaczyć że jaskinia z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo wielkiej budowy (zapora) może ulec całkowitemu zniszczeniu. |
Historia dokumentacji |
W ramach inwentaryzacji jaskiń beskidzkich materiał dokumentacyjny zebrali dnia 26 grudnia 1985 r. J. Pukowski i J. Ganszer ze Speleoklubu Bielsko-Biała. Materiał dokumentacyjny z końcowych i bocznych partii zebrali w marcu 1997 r. i maju 1998 r. Ar. i Al. Żera. Pomiary wykonano busolą geologiczną Freiberg i taśmą parcianą. Współrzędne geograficzne GPS w 2002 r. pomierzył J. Ganszer. Plan opracował J. Ganszer, uzupełnienia i przekrój rozwinięty - Ar. Żera. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Ganszer J. 1986 (wzmianka o inwentaryzacji); Klassek G. 1990 (opis inwentarzowy jaskiń, ujęta w wykazie jaskiń i schronisk podskalnych Beskidów i Pogórza Karpackiego); Jaskinie Polskich Karpat fliszowych 1997b (plan i opis inwentarzowy); Żera Ar. 2000 (informacje o nowych partiach, przekrój rozwinięty i uzupełniony plan jaskini).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Grzegorz Klassek |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2011 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |