Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Okno w Okienniku Wielkim |
Inne nazwy | Schronisko Okiennik Górny |
Nr inwentarzowy | J.Cz.III-07.02 |
Region | Wyżyna Śląsko-Krakowska |
Współrzędne WGS84 | λ: 19°31′23,00″, φ: 50°31′27,00″ |
Gmina | Kroczyce (gm. wiejska) |
Powiat | zawierciański |
Województwo | śląskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | S |
Pozostałe otwory | 2 - ku W. |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 410 |
Wysokość względna [m] | 40 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 0 |
Deniwelacja [m] | 0 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
9
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Wyżyna Częstochowska, okolice Skarżyc, Skały Dupickie, Okiennik Wielki. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Z Zawiercia należy przejechać ok. 10 km na wschód (droga nr 78 w kierunku Kielc) aż do Żerkowic. Tam na skrzyżowaniu trzeba skręcić w lewo, w stronę Skarżyc. Po 1,5 km, po prawej stronie można dostrzec charakterystyczny ostaniec – Okiennik Wielki, zwany także Okiennikiem Skarżyckim. Prowadzi do niego polna droga, można też dojechać od strony Skarżyc drogą wyasfaltowaną. W pobliżu skały jest niezagospodarowany parking. Dojście do otworów Okna jest eksponowane, potencjalnie niebezpieczne. Od strony południowej stosunkowo łatwo można się dostać do otworu zachodniego, po przetrawersowaniu niedużej ścianki wapiennej (bez trudności). Natomiast otwór - wschodni - wyprowadza ponad 30-metrową ścianę. Prowadzą po niej bardzo trudne drogi wspinaczkowe: lewą częścią
Tuż obok otworu zachodniego Okna otwiera się tzw. Komin w Okienniku Wielkim oraz wejście do Schronu w Okienniku Wielkim.wschodniej ściany (IV), środkiem wschodniej ściany (V+) i diretissima wschodniej ściany (droga Kiełkowskiego VI, A2).
|
Opis jaskini |
Okno jest z daleka widoczne; powszechnie znane jako znacząca atrakcja turystyczna. Według Kowalskiego, który w 1949 r. jako pierwszy opisał ten obiekt,: „schronisko stanowi tunel o kolistym prawie przekroju, przebijający na wylot turnię szczytową. Ściany ogładzone.”. Obecnie ściany Okna są także gęsto pokryte różnego rodzaju napisami grafitti, skutecznie szpecąc tak wyjątkowe miejsce. W skąpym, próchnicowym namulisku rośnie flora ruderalna, reprezentowana przez trawy, w tym życicę trwałą i babkę zwyczajną. Na uwagę zasługuję duża kępa irgi czarnej Cotoneaster malanocarpa, naskalnego krzewu, porastającego okolice otworu wschodniego. |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Okno jest z daleka widoczne; powszechnie znane jako znacząca atrakcja turystyczna. Według Kowalskiego, który w 1949 r. jako pierwszy opisał ten obiekt,: „schronisko stanowi tunel o kolistym prawie przekroju, przebijający na wylot turnię szczytową. Ściany ogładzone.”. Obecnie ściany Okna są także gęsto pokryte różnego rodzaju napisami grafitti, skutecznie szpecąc tak wyjątkowe miejsce. Miejsce to było znane od niepamiętnych czasów. Świadczą o tym znaleziska archeologiczne w Schronie (patrz opis). Walory obronne Okiennika wykorzystywano jeszcze w średniowieczu, kiedy to na skale zbudowano niewielką fortecę. |
Historia dokumentacji |
Pierwszą dokumentację wykonał K. Kowalski opisując obiekt jako „Schronisko Okiennik Górny” z numerem inwentarzowym 426. Pomiary wykonał J. Zygmunt w dniu 8 sierpnia 2009 r.
Plan opracował J. Zygmunt. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Krukowski 1939 (archeol.); Kowalski K. 1951 (opis, plan); Mazik K. 1979 (przewodnik wspinaczkowy); Szelerewicz M., Górny A. 1986 (wzmianka); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
|
Materialy archiwalne |
|
Autorzy opracowania | Jerzy Zygmunt |
Redakcja | Jerzy Mikuszewski |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |
Obiekt w serwisie Geostanowiska |
![]() |