Jaskinia Berkowa znajduje się w masywie Kołoczka, u podnóża skały Wielkiego Dziada. Otwór zachodni stanowi charakterystyczny wielki okap, doskonale widoczny ze szczytu Góry Zborów. Otwór wschodni leży po przeciwnej stronie grzbietu, nieco powyżej czerwonego szlaku. Do obydwóch otworów prowadzą leśne ścieżki, wyraźne ale nieoznakowane, biorące swój początek w okolicy skrzyżowania szlaku czerwonego z niebieskim na przełączce między Górą Berkową a Kołoczkiem.

Otwór wschodni jest dużym choć niskim okapem w kształcie poziomej, lekko skośnej soczewki. Ma on szerokość około 10 m. i wysokość do 3 m. w jego lewej części znajduje się bardzo niskie wejście do korytarza. Ściany okapu mają liczne wymycia krasowe i jamki. Otwór zachodni jest utworzony przez ogromne, wyjątkowo efektowne schronisko (okap o wysięgu prawie 10 metrów!), o szerokości około 15 m. i wysokości sięgającej 8 m. W jego południowo-wschodniej części, pomiędzy blokiem skalnym a ścianą opada 1,5-metrowa studzienka. Stąd prowadzi niski lecz szeroki korytarz, zaraz na początku jest przedzielony trzema trudnymi zaciskami (Z II). W swej środkowej części korytarz rozszerza się do rozmiarów małej salki, o wymiarach 6x6 m, w stropie której znajdują się bardzo interesujące, sferyczne wymycia.

W jaskini jest bardzo obfite namulisko gliniaste, przemieszane z wapiennym gruzem. Dzięki obecności dwóch otworów mikroklimat jaskini ma charakter dynamiczny. Obiekt był badany pod względem geologicznym.

Badania geologiczne - geneza sferycznych wymyć.

Jaskinia jest znana od dawna.

Po raz pierwszy została opisana przez K. Mazika i Z. Lorka w 1979 r. Dokumentację oraz pomiary wykonał K. Mazik w 1997 r.  zaś aktualizację - J. Zygmunt i K. Mazik w lipcu 2009 r.

Plan opracowali K. Mazik i Z. Lorek.

Mazik K. 1979 (plan, opis); Rudnicki J. 1978 (geneza sferycznych wymyć); Mapa turystyczna 2004 (usytuowanie); Tyc A. 2009a (wzmiankuje w aspekcie genezy); Tyc A. 2009b (w aspekcie ochrony przyrody); Stefaniak K. i in. 2009d (dane morfometryczne - błędna wysokość otworu, krótka charakterystyka, zakres badań); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy); Gradziński M. 2013 (wzmiankuje w kontekście genezy).