Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Wielki Kanion
Inne nazwy
Nr inwentarzowy J.Cz.III-06.13
Region Wyżyna Śląsko-Krakowska
Współrzędne WGS84 λ: 19°31′48,00″, φ: 50°34′20,00″
Gmina Kroczyce (gm. wiejska)
Powiat zawierciański
Województwo śląskie
Właściciel terenu Prywatny
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu ku górze
Pozostałe otwory
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 445
Wysokość względna [m] 90
Głębokość [m] 13,50
Przewyższenie [m] 0
Deniwelacja [m] 13,50
Długość [m]
w tym szacowane [m]
44
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Wyżyna Częstochowska, Podlesice, Skałki Kroczyckie, Góra Zborów (Berkowa).
Opis drogi dojścia do otworu
Schronisko znajduje się w południowym stoku Góry Zborów, około 20 m. poniżej szczytu. Można tu dojść, schodząc na wprost ze szczytu małą, nieoznakowaną ścieżką, lub podchodząc z dołu za znakami czerwonego i zielonego szlaku. W miejscu gdzie szlaki te na skrzyżowaniu leśnych dróg skręcają w lewo, należy pójść na wprost i podejść na odlesioną terasę, położoną na południowym zboczu Góry Zborów. W jej najwyższej części jest ukryte, za niedużą hałdą, wejście do południowo-zachodniej części Wielkiego Kanionu. Kanion jest dostępny na całej swej długości, lecz jego zwiedzanie wymaga znajomości podstaw wspinaczkowych (zapieraczka w skali III). Najłatwiejsze wejście znajduje się w południowo-zachodniej części, gdzie spąg szczeliny opada dość łagodnie. W trudniejszych miejscach, np. przy pokonywaniu progów, jest wskazane użycie liny asekuracyjnej.
Opis jaskini

Wielki Kanion jest utworzony przez potężną szczelinę odprężeniową, rozciągającą się na długości 44 m, w kierunku SW – NE. Jest ona na całej swej długości otwarta od góry, jedynie w paru miejscach przysłonięta zaklinowanymi blokami, tworzącymi skalne mostki. Jej średnia szerokość wynosi około 1 m. Ma on pochodzenie tektoniczne.

Ściany Kanionu są pionowe, ze śladami polewy kalcytowej, która prawdopodobnie została usunięta przez szpatowców. Są one zniszczone przez eksploatację kalcytu. Spąg jest pokryty gruzem i blokami wapiennymi. W najgłębszym miejscu, poniżej progu sprowadza na głębokość 13,5 m.

W obiekcie były wykonywane badania klimatyczne i florystyczne. M.in. na ścianach schroniska znaleziono około 20 gatunków mszaków. W głębi obiektu panuje mikroklimat jaskiniowy; jest wilgotno i ciemno, a temperatura wykazuje małe wahania. Górna część szczeliny jest w dużym stopniu przysłonięta krzewami leszczyny i podrostem grabu.
Historia badań
Historia eksploracji
Historia dokumentacji
Został on po raz pierwszy opisany przez K. Mazika i Z. Lorka w 1979 r. Dokumentację i pomiary wykonał K. Mazik w dniu 15 kwietnia 1979 r.
Plan opracował K. Mazik.
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Mazik K. 1979 (plan, opis); Jędrzejko K., Ziober A. 1992 (badania mszaków naskalnych); Jaskinie Wyżyny Częstochowskiej 2010 (plan i opis inwentarzowy).
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Jerzy Zygmunt, Krzysztof Mazik
Redakcja Jerzy Mikuszewski
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia Podgląd grafiki plan i przekrój
Obiekt w serwisie Geostanowiska Geostanowisko Geostanowisko
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie