Droga dojścia do otworów jaskiń tworzących system o nazwie Jaskinia Wielka Śnieżna są podane przy opisach poszczególnych jaskiń.

System "Jaskinia Wielka Śnieżna" jest określeniem obejmującym 5 jaskiń poznawanych niezależnie od siebie i w wyniku postępującej eksploracji w pewnym (różnym dla każdej jaskini) momencie łączonych ze sobą. Tak więc w rzeczywistości nie istnieje otwór, który można by określić jako otwór tego systemu, a podane współrzędne geograficzne określają geometryczny środek systemu. Stąd też  poniżej znajdują się informacje wspólne dla całego systemu, natomiast dane obejmujące informacje o poszczególnych jaskiniach składających się na ten system (Jaskinia Śnieżna, Jaskinia Wielka Litworowa, Jaskinia nad Kotlinami, Jasny Awen i Jaskinia Wilcza) zostały zamieszczone osobno dla każdej z nich. Obejmują one informacje o otworach i topografii danej jaskini, natomiast plan i przekrój zamieszczony jest w postaci załącznika do niniejszego opisu. Dodatkowo plan Jaskini Wielkiej Litworowej w skali 1:500 został zamieszczony przy opisie Jaskini Wielkiej Litworowej, niezależnie od umieszczenia go na planie całego systemu w skali 1:1000.

Informacje o systemie

W systemie prowadzono badania geologiczne, których wyniki dla Jaskini Śnieżnej przedstawili J. Grodzicki i J. Rudnicki (1967) oraz J. Grodzicki (1970, 1991), a dla Jaskini nad Kotlinami, Jaskini Śnieżnej i Jaskini Wielkiej Litworowej J. Grodzicki i R.M. Kardaś (1989). Jaskinie rozwinięte są w obrębie fałdu Czerwonych Wierchów (seria wierchowa), a dokładniej w jednostce Ździarów oraz (ku zachodowi) w jednostce Wielkiej Litworowej i tzw. elemencie Koziego Grzbietu.

Otwór Wielkiej Litworowej znajduje się w ciemnych wapieniach triasu środkowego należących do najbardziej południowego elementu jednostki Ździarów (tzw. element Koziego Grzbietu). Na głębokości 25 m prawie pozioma powierzchnia nieciągłości oddziela je od zalegających w położeniu odwróconym dolomitów komórkowych kampilu kontaktujących od północy z wapieniami triasu środkowego. Poniżej Pierwszej Pięćdziesiątki, kolejna powierzchnia nieciągłości oddziela te ostatnie od serii utworów triasu środkowego, malmo-neokomu i kredy (urgon) zapadających monoklinalnie na południe i wydzielonych jako jednostka Wielkiej Litworowej (op.cit.). Warstwy znajdują się tu w położeniu normalnym i przecięte są kilkoma uskokami, lekko nachylonymi  na północ. W Partiach za Drugą Pięćdziesiątką (w rejonie Salki Susełka) widoczny jest kontakt sedymentacyjny jury i triasu (żyły klastyczne wapieni z krynoidami bajosu i batonu w wapieniach triasu środkowego).

Jaskinia Wielka Litworowa zapada na południowy wschód zgodnie z upadem warstw (w rejonie Pierwszego, Drugiego i Trzeciego Płytowca rzędu 42° na SE), wzdłuż których następowały często odkłucia i przesunięcia (zlustrowania widoczne w partiach nad Drugim Płytowcem i w jego stropie, w Pierwszym Płytowcu i Partiach Szeptanych). Grają one największą rolę w ukształtowaniu jaskini. Zgodnie z nimi rozwinęły się potężne zawaliska zapadające na południowy wschód i wytworzyły się najobszerniejsze próżnie jaskini. Generalnie jest ona rozwinięta powyżej wielkiej strefy zawaliskowej. Ciągi Wielkiej Litworowej nie przebijają jej, penetrują najwyżej górne partie zawalisk (ciąg łączący ze Śnieżną omija ją szczelinami). Strefa ta ciągnie się od dna Studni Flacha oraz dolnej części Partii Szwajcarskich i Sali nad Płytowcem, poprzez Podpłytowiec i Partie Szeptane, Salę pod Płytowcem łącznie z Drugim Płytowcem, Studnię Bociana, Partie Zakopiańskie, ciągi za Zaciskami Boksera, Czwarty Płytowiec. Ponad nią znajdują się fragmenty lokalnych, zawieszonych zawalisk, takich jak zaklinowane nad Pierwszą Pięćdziesiątką dno Komory Konia Skalnego, zawalisko między dnem Pierwszej Pięćdziesiątki a Studnią Flacha oraz między Salą Dwoistą Dolną a Partiami pod Płytowcem, czy ponad wschodnią częścią dna Studni Bociana (w bocznej wnęce). Pewną rolę odgrywają oczywiście inne spękania i nieciągłości tektoniczne. Przykładem może tu być występujące w rejonie Drugiego Płytowca pęknięcie 102°/68°S, przy którym rozwinęły się Partie pod Płytowcem, a prawdopodobnie i część ciągów ponad nim. Sam Drugi Płytowiec utworzył się zapewne na przecięciu tegoż pęknięcia z opisaną wcześniej strefą przesunięć i zluźnień tektonicznych na granicy warstw, która ma wyraźny wpływ na ukształtowanie stropu korytarza, partii położonych ponad nim oraz zachodniego krańca Sali pod Płytowcem. Podobnie Czwarty Płytowiec zdaje się być uwarunkowany przecięciem strefy odkłuć i zluźnień na płaszczyznach warstw z pęknięciem, które widoczne jest jego na końcu w postaci nieco przemodelowanej przez wodę tektonicznej szczeliny Magla.

Oprócz dominujących w Wielkiej Litworowej, obszernych kubaturowo partii o charakterze zawaliskowo-tektonicznym, istnieją w niej również zachowane powyżej zawalisk, na ogół w bocznych partiach, fragmenty korytarzy o charakterze pierwotnym – korozyjno-erozyjnym, noszących wyraźne piętno działania wody. Największym ciągiem, który zachował ten charakter są Partie za Drugą Pięćdziesiątką. Podobna sytuacja ma miejsce w rejonie Sali pod Płytowcem i Drugiego Płytowca – w korytarzyku ponad Balkonem, Przykrości, partiach nad Studnią Bociana (sama studnia poniżej półki jest również wyraźnie myta), w stropie zachodniego krańca sali (niezbadane okienka rozmyte na płaszczyźnie uławicenia za końcem pochylni opadającej z Korytarza z Fajką). Charakter korozyjno-erozyjny ma też rejon Przeciwstoku ze swoim piaszczystym namuliskiem. Ciągi tego typu są starsze od przecinających je, uwarunkowanych tektonicznie partii zawaliskowych, z których powstawaniem wiązało się niszczenie części pierwotnych korytarzy.

W Wielkiej Litworowej znamienne ślady młodych przesunięć tektonicznych znaleźć można w ciągu prowadzącym z Korytarza z Fajką do Przykrości. Myty korytarz, ukształtowany przez wodę, ucięty jest od góry lustrem tektonicznym o nachyleniu 42° na SE, rozwiniętym na płaszczyźnie uławicenia. Kierunku przesunięcia nie zanotowano, jego wielkość musiała być jednak na tyle duża, by górna i dolna część rozciętego nieciągłością korytarza utraciły ze sobą kontakt (znacznie mniej prawdopodobna wydaje się możliwość rozmycia dolnej części przez wody o zwierciadle swobodnym, bez najmniejszego naruszenia stropu). Śledząc tę samą płaszczyznę, tnącą doprowadzającą do korytarza rurę, możemy stwierdzić, że widoczne w tym miejscu przesunięcie miało charakter odwrócony, a skrzydło NW zrzucone jest o 5 cm. Brak obserwacji kierunku rys na lustrze nie pozwala na dalsze wnioski, łącząc jednak obie obserwacje możemy przypuszczać, że znacznie większe rozmiary miała składowa pozioma przesunięcia. Przy obecnym stanie wiedzy o genezie systemu trudno stwierdzić, czy zaznaczona w ten sposób faza ruchów była jednoczesna z etapem tworzenia głównych stref zawaliskowych i związanych z nimi próżni, czy też raczej obserwujemy tu niewielkie przesunięcia związane z najmłodszymi ruchami górotworu tatrzańskiego. W każdym razie płaszczyzna nieciągłości jest w obu przypadkach ta sama.

Od reszty ciągów Wielkiej Litworowej wyraźnie odróżniają się Nowe Partie Bielskie. Według Szury (2005b):”Analizując trójwymiarowy przekrój Wielkiej Śnieżnej (w programie Walls3D) odnosi się wrażenie, że nowe partie rozwijają się jak druga, równorzędna jaskinia, połączona ze starą Litworową jedynie wąską szczeliną [...]. Są fragmentem bardzo starego systemu, a znalezione w nich nacieki nie mają odpowiednika w innych częściach Śnieżnej”.

Wschodnia część systemu (badano główne ciągi Jaskini Śnieżnej i Jaskini nad Kotlinami) rozwinięta jest w odwróconej serii ciemnych wapieni i dolomitów robaczkowych anizyku. Upady warstw zmieniają się od 60°N przy otworze Jaskini nad Kotlinami do 75°S na rzędnej 1300 m n.p.m. Niżej znajduje się kontakt sedymentacyjny z utworami górnego kampilu i dolna część jaskini rozwija się już w obrębie czarnych łupków, cienkoławicowych wapieni i dolomitów nadmyophoriowych. Ich upady stopniowo maleją od 53°S do 25°E. Korytarze wykorzystują powierzchnie stratyfikacji i pionowe spękania ciosowe. Duża ich część ma charakter szczelinowy, słabo przekształcony przez wodę. J. Grodzicki (1970, 1991) przypisuje jaskini genezę związaną z rozwojem glacjalnej morfologii i spowodowanym nim procesem tensyjnego otwierania się szczelin w masywie. J. Głazek i in. (1979b) zaliczają system do czwartorzędowych jaskiń proglacjalnych, powstałych na rozwartych szczelinach tektonicznych jako drogi odpływu z karów lodowcowych wód z topnienia lodowców i pól firnowych. Tyc i Litwin (2000) sugerują, że rozwój studni wlotowych J. nad Kotlinami i Jasnego Awenu następował pod przykryciem spękanych skał krystalicznych. Próbę innej niż przedstawiona powyżej interpretacji budowy geologicznej wzdłuż przekroju jaskini podjęli Bac-Moszaszwili i Nowicki (2006). Praca ta, nie oparta na własnych obserwacjach terenowych, całkowicie pomija jednak dane, zebrane dotychczas bezpośrednio w jaskiniach należących do systemu, czego dowodzi Grodzicki w swej polemice z r. 2008.

W systemie występują przede wszystkim osady klastyczne wszystkich frakcji.

Osady okruchowe Wielkiej Litworowej reprezentują dwa odmienne typy: allochtoniczny materiał pochodzący z czapki krystalicznej Małołączniaka (piasek, żwir, głaziki i ostrokrawędzisty gruz) oraz autochtoniczny materiał zawaliskowy (wapienny rumosz i bloki osiągające miejscami znaczne rozmiary). Materiał allochtoniczny występuje głównie w partiach najwyższych – bliskich czapki krystalicznej (Mieszkanko, korytarzyk w ścianie 20 m nad kałużą w Pierwszej Pięćdziesiątce) oraz w partiach o charakterze korozyjno-erozyjnym (Partie Waldiego, korytarz z kośćmi nietoperzy w Partiach Bielskich, Meander nad Salą pod Płytowcem – gdzie w Cmentarzysku wymieszany jest on z kośćmi, ciągi nad Studnią Bociana, Przeciwstok pod Czwartym Płytowcem, rejon Studni Anielki). Bywa też przemieszczony wtórnie do partii zawaliskowych, gdzie występuje zwykle w stanie rozwleczonym, nie tworząc większych nagromadzeń (w Sali nad Płytowcem, na Pierwszym Płytowcu, w Studni za Płytowcem, w Podpłytowcu, Sali pod Płytowcem, płytowcu w Partiach Bielskich, zawaliskowych partiach pod Studnią Bociana). Grubsze frakcje materiału krystalicznego w górnych ciągach jaskini (rejon Mieszkanka) bywają ostrokrawędziste (gruz), natomiast niżej (Kaskady nad Studnią Bociana) spotyka się dobrze obtoczone otoczaki o średnicy do kilkunastu centymetrów. Jednak i w dolnych partiach (np. Studnia Anielki) przeważa materiał słabo obtoczony i niewysortowany. Generalnie osady allochtoniczne mają charakter słabo przerobionej zwietrzeliny, nie poddanej intensywnej obróbce w środowisku wodnym. Ilościowo zdecydowanie dominują drobniejsze frakcje żwirowe i piasek.

W procesie depozycji osadów okruchowych Wielkiej Litworowej wyróżnić można trzy etapy:

– transport i sedymentacja materiału allochtonicznego w systemie jaskiniowym o charakterze korozyjno-erozyjnym (być może częściowo w przemodelowanych przez wodę szczelinowych korytarzach tektonicznych);

– powstanie dominujących w jaskini miąższych osadów zawaliskowych, co wiązało się z utworzeniem obszernych próżni, zmieniających charakter jaskini i rozbijających dotychczasowy pierwotny system na nie powiązane ze sobą i odcięte od większych przepływów wodnych fragmenty; impulsem dla tych procesów były zapewne ostatnie fazy ruchów górotworu;

– osadzenie materiału allochtonicznego na zawaliskach; źródłem materiału mogą być oderwane fragmenty partii pierwotnych, istnieje też prawdopodobnie nadal transport z korytarzy i szczelin prowadzących bezpośrednio pod czapkę krystaliczną Małołączniaka (rejon Mieszkanka).

Miejscami spotyka się również osady drobniejszych frakcji. Niewielkie ilości gliny występują na dnie Okresowego Jeziorka pod Trzecim Płytowcem, w Partiach Waldiego, wstępnej części Korytarza Matki, na gliniastej platformie nad Czwartym Płytowcem i na dnie Bubusiowej Studni.

Także w pozostałej części Wielkiej Śnieżnej wśród powszechnie spotykanych (szczególnie w rejonie Wodociągu) różnych żwirów i piasków charakterystycznym składnikiem jest naniesiony przez wodę obtoczony materiał granitowy, pochodzący z niszczenia czapki krystalicznej Małołączniaka. Jest też materiał autochtoniczny. W wielu miejscach występują osady gliniaste oraz zawaliskowy rumosz skalny. Wyniki analiz osadów klastycznych podał Z. Wójcik (1966a).

Osady chemiczne występują w niewielkich ilościach, reprezentowane przez występujące miejscami polewy naciekowe, niewielkie stalaktyty i nacieki grzybkowe. Lokalnie – w Mieszkanku pojawia się cienka warstwa mleka wapiennego. Ładną szatę naciekową posiada Płytowiec B w Partiach Bielskich (Michalski, Ganszer 1992). Nacieki występują też w Nowych Partiach Bielskich (Szura 2005b).

Osady organiczne to stosunkowo nieliczne szczątki kostne, przede wszystkim nietoperzy.

System prowadzi bardzo liczne aktywne cieki wodne, których przebieg prześledzić można w opisie szczegółowym poszczególnych jaskiń systemu. Łączą się one stopniowo w niższych partiach jaskini w coraz większe ciągi wodne, doprowadzające wodę do końcowych partii syfonalnych. Nie wszystkie jednak cieki w sposób czytelny łączą się w jeden system odwodnienia. Zagadką pozostaje los dużego cieku z Partii za Kolankiem, który znika w szczelinach w Suchym Ciągu, a także spływającej Setką wody z Jaskini nad Kotlinami. Wody te nie pojawiają się prawdopodobnie w znanej części jaskini. Ilości wody zależą silnie od warunków zewnętrznych, a przybory wody bywają bardzo gwałtowne i osiągają niebezpieczne rozmiary, gdyż system Wielkiej Śnieżnej stanowi główny odpływ podziemny drenujący kopułę szczytową Małołączniaka  oraz najwyższe partie Doliny Małej Łąki (Wyżnia Świstówka). Barwienia wykazały, że woda płynąca przez Partie Wrocławskie dopływa ze Źródła Ratusz, spływa dalej do ciągu Białej Wody i nią do ciągu głównego (Jabłoński i in. 1986). Barwienie potoku w Wodociągu wykazało, iż spływająca ciągiem głównym przez Syfon Dominiki woda wypływa w Lodowym Źródle w Dolinie Kościeliskiej (Dąbrowski, Rudnicki 1967).

Warte omówienia są dość szczegółowe obserwacje przepływów wody w Wielkiej Litworowej. Jaskinia ta oprócz kopuły szczytowej Małołączniaka odwadnia zapewne dno Dolinki Litworowej (dopływy w rejonie Drugiego Płytowca, Partii Szwajcarskich i Trzeciego Płytowca). Woda pojawia się w niej w wielu miejscach. Dość częstą formą jej występowania jest deszcz podziemny. Spotykamy też liczne strugi, lecz pojawiają się one na krótkich odcinkach, a ich przepływy są niewielkie. Przeprowadzone w sierpniu 1982 r. obserwacje (w tym również barwienie) pozwoliły jednak na wyznaczenie jednej z głównych dróg przepływu wody przez jaskinię. Ciek ten bierze swój początek na poziomie około –170 m w Partiach Waldiego (zapewne zasilany jest z odkrytych później Partii Bielskich) i po przepłynięciu niedostępnego dla człowieka dolnego poziomu Jelita spada do Sali pod Płytowcem w postaci intensywnego deszczu. Tu wpływa pod pokrywające dno sali bloki skalne. Dokonane w tym miejscu (–190 m) barwienie wykazało jego dalszy przepływ w okolicy Zacisków Boksera (–244 m), a następnie przed Bubusiową Studnią (około –309 m), na dnie której ponoruje w rumoszu skalnym pokrytym namuliskiem (–344 m). Opisany ciek ma deniwelację około 175 m, a czas przepływu wody od Sali pod Płytowcem nad Bubusiową Studnię wynosi około 75 minut.

Niepojawienie się barwnika w strudze wody widocznej między Salą Szeroką a górnym fragmentem Czwartego Płytowca oraz w Maglu, pozwala przypuszczać, że miejsca te położone są na drodze innego cieku, prowadzącego wody z południowo-zachodnich partii jaskini. Być może jego wcześniejszym fragmentem jest strumień spływający z Kaskad do Studni Bociana.

Zabarwiona woda nie pojawiła się również w widocznej miejscami strudze przepływającej przez zawaliskowe studzienki Partii Zakopiańskich, ponorującej w wąskiej szczelinie w korytarzu kończącym te partie. To z kolei może oznaczać, że mamy tu do czynienia z dolnym fragmentem przepływu obserwowanego wcześniej w Podpłytowcu. Niewykluczone również, że woda do Podpłytowca dopływa z dolnej części Partii Szwajcarskich, przez zakończoną niedostępną szczeliną studnię w ich dolnym odgałęzieniu.

Wśród występujących w jaskini cieków wodnych dość istotne znaczenie ma przepływ pojawiający się w dolnych fragmentach Partii Wielkanocnych. Jego wody ponorują w pokrytym drobnym gruzem dnie salki poniżej 7-metrowego progu w ciągu głównym. Dzieje się tak przy niskim stanie wody. Przy stanach wyższych, spowodowanych gwałtownymi opadami letnimi, obserwowano w tym miejscu pokaźny potok, spływający do korytarza opadającego ze wspomnianej salki. Na Prożku z Dziurką tworzył on 10-metrowej wysokości wodospad i po przepłynięciu przez Komorę Konia Skalnego wpadał między wantami do Pierwszej Pięćdziesiątki (obserwacje z 20 lipca 1977 r.). W okresie zimowym wydajność tego przepływu jest bardzo nieznaczna. Interesującym jest jednak fakt, że nigdy całkiem nie zanika, mimo wymarzania jaskini w ciągu głównym do głębokości –88 m (dno Pierwszej Pięćdziesiątki).

W górnej części jaskini należy jeszcze wymienić występowanie deszczu podziemnego w Mieszkanku i nad Pierwszą Pięćdziesiątką. Również zjazd do tej studni odbywa się w strefie deszczu (w zimie ścianę studni pokrywa w tym miejscu cienka warstwa lodu). Obfity deszcz występuje też w zawieszonym 20 m nad dnem studni korytarzyku, spływając następnie po ścianie i tworząc w najniższym miejscu dna Pierwszej Pięćdziesiątki niewielkie jeziorko o głębokości do kilkunastu centymetrów. Dalsza część ciągu głównego – aż do Sali pod Płytowcem jest sucha, często natomiast obserwujemy wodę w licznych na tym odcinku partiach bocznych. Miejsca jej występowania zostały już częściowo wymienione powyżej (Partie Waldiego, Szwajcarskie i Podpłytowiec). W Partiach za Drugą Pięćdziesiątką woda pojawia się w salce poniżej Klatki schodowej. Wypływa ona z kominka i po kilkunastu metrach ginie w niedostępnym meandrze. Na końcu korytarza wiodącego z Salki Susełka do góry, również obserwujemy wypływ wody w kilkunastometrowym kominku. Wpływa ona do ślepej studzienki, gdzie znika w rumoszu. W Smukłej Osiemnastce występuje deszcz wsiąkający w zawaliskowe dno studni. Niewielkie strużki wody przepływają w salce poniżej pochylni prowadzącej z dużego meandra za Smukłą Osiemnastką do Partii Waldiego. W Partiach Bielskich napotykamy również znaczne ilości wody w postaci strug i kałuż.

Cieki w Nowych Partiach Bielskich, jak wskazują wyniki pomiarów, są zasilane z innych źródeł, niż pozostałe w rejonie Wielkiej Litworowej. Ich najniższym miejscem jest Hydrozagadka na poziomie –174 m, zasilana trzema odrębnymi ciekami wodnymi, a przepływ powietrza wskazuje tu na możliwość dalszej eksploracji (C. Szura 2005b).

W korytarzu wiodącym pod Trzeci Płytowiec, w pobliżu Walentowego Komina występuje obfity deszcz. Natomiast u podstawy Trzeciego Płytowca, z jego lewej strony, z niewielkich rozmytych okienek wypływa dość znaczna strużka wody. Ścieka ona po prożku i dalej płynie pod blokami pokrywającymi dno opadającego korytarza, w którego najniższym punkcie tworzy się czasem Okresowe Jeziorko.

Korytarz Matki jest na ogół suchy. Jedynie w salce powyżej zapiaszczonego korytarzyka występuje deszcz.

W rejonie Drugiego Płytowca wody jest niewiele. Znajduje się tu tylko jeden ciągły przepływ. Bierze on początek na górze kaskad rozwiniętych za Studnią Docenta, wpływa do niej i ginie w zawaliskowym dnie. Ponadto dość obfity deszcz występuje nad progiem z want w połowie długości Płytowca.

Większe ilości stałego śniegu i lodu zalegają we wstępnych partiach Jaskini Śnieżnej (Rura – Lodospad), zimą wymarzanie sięga w Jaskini Śnieżnej aż do Płytowców (rejon Trójkątnej Salki), gdzie czasami występują spore ilości lodu. W Wielkiej Litworowej zamarza jeziorko na dnie Pierwszej Pięćdziesiątki, a lód utrzymuje się często do lata. Jest to najdalej zaobserwowany punkt zasięgu lodu w tej części systemu. Także w tej jaskini w partiach przyotworowych występuje śnieg. Gromadzi się on zimą na dnie studni wlotowej, latem zwykle ulegając stopieniu, bywa jednak, że jeszcze w lipcu zajmuje znaczną część dna. Występuje też w korytarzyku ponad 5-metrowym kominkiem kończącym meanderek ze studni wlotowej (poziom +6,4 m).

Mikroklimat jaskini jest dynamiczny, skomplikowany ze względu na rozległość i wielootworowość systemu, a kierunki przepływu powietrza są zmienne. Nie został on całościowo opracowany, natomiast istnieje dość obfity materiał pomiarowy. Obserwacje i pomiary w Jaskini Śnieżnej z lat 1960–61 podsumował M. Pulina (1967), wyróżniając w niej strefy mikroklimatu dynamicznego (od otworu do I Biwaku) i statycznego (poniżej). Dane pomiarowe z Jaskini nad Kotlinami i Jaskini Śnieżnej z lat 1980, 1984, 1985, 1986 zawarte są w opracowaniach archiwalnych Sekcji Grotołazów KW Wrocław (Siarkowski, Kucia 1984, Augustyn i in. 1985, Jabłoński i in. 1986). Wynika z nich, że położenie zarówno izotermy 0°, jak i granicy stref mikroklimatu dynamicznego i statycznego są zmienne (ta ostatnia może zaczynać się poniżej dna Wielkiej Studni). Generalny schemat letniej cyrkulacji to ruch powietrza powyżej Wodociągu (a nawet w rejonie Korkociągu oraz III Wodospadu) w górę – w kierunku otworu. Stwierdzono też przewiew w głąb Galerii Krokodyla. Zimą główny ruch powietrza obserwowano od otworu Jaskini Śnieżnej do Galerii Krokodyla, przy czym część masy powietrza oddzielała się w kierunku Jaskini nad Kotlinami i Partii Wrocławskich. W różnych punktach jaskini stwierdzano anomalie i inwersje termiczne. W Wielkiej Litworowej strefa wyczuwalnych sezonowych wahań temperatury sięga w ciągu głównym do głębokości około –90 m (rejon dna Pierwszej Pięćdziesiątki – zasięg wymarzania).

W ramach inwentaryzacji OW PTPNoZ w sierpniu 1978 r. T. Bielska zebrała w okolicy otworu Jaskini nad Kotlinami następującą florę (oznaczenia mszaków J. Mickiewicz):

kwiatowe: Ranunculus alpestris L., Saxifraga perdurans Kit., Rhodiola rosea L., Hutchinsia alpina R.Br., Soldanella montana Willd., Swertia perennis L., Arabis alpina L., Arabis halleri L., Polygonum viviparum L., Festuca supina Schur.;

mszaki: Distychium montanum Hag., Campylium stellatum (Hedw.) Lange et C.E.O.Jensen, Leskuraea incurvata (Leske) Lindb., Drepanocladus vernicosus (Mitt.)Warnst., Erythrophyllum rubellum Lske.;

wątrobowce: Marchantia polymorpha L.

Podobne badania przeprowadzone w strefie przyotworowej Wielkiej Litworowej przez T. Bielską w dniu 28 sierpnia 1977 r. stwierdziły występowanie następujących roślin:

kwiatowe: Saxifraga aizoides L., Saxifraga aizoon Jacq., Saxifraga moschata Wulf., Mutellina purpurea Thell., Carex firma Host, Arabis alpina L., Arabis arenosa Scop., Aconitum callibotryon Rchb., Viola biflora L., Ranunculus alpestris L., Hutchinsia alpina R.Br., Swertia perennis L., Galium anisophyllum Vill., Veronica aphylla L., Festuca supina Schur, Draba aizoides L., Minuartia verna Hiern.,

paprotniki: Asplenium viride Huds., Cystopteris fragilis Bernh., Cystopteris regia Desv.,

mszaki: Mnium orthorrynchum auct., Orthothecium rufescens (Dics.ex Brid.) Schimp., Grimmia sp.

wątrobowce: Marchantia polymorpha L.

Głębiej – na przestrzeni pierwszych metrów studni wlotowej występują na ścianach mchy.

Występowanie fauny w jaskini nie było badane, prawdopodobnie w systemie występuje głównie fauna wodna i nietoperze. Nieco szczegółowsze obserwacje pochodzą tylko z Wielkiej Litworowej. Na powierzchni osadów w kilku miejscach zalegają kości nietoperzy (w odgałęzieniu Partii Bielskich, w Partiach pod Płytowcem, w 6-metrowej studzience korytarza za Balkonem oraz nad Trzecią Kaskadą nad Studnią Bociana i ciągu w zawalisku poniżej dna tejże studni, a także w Mendrze nad Salą pod Płytowcem, gdzie w Cmentarzysku występują też kości innych zwierząt). W Salce I (Mieszkanko) występują natomiast czaszki o długości około 7 cm (prawdopodobnie drapieżników) oraz inne kości. W allochtonicznym namulisku zaściełającym dno Studni Anielki, na głębokości około 1 m wykopano nieco zniszczoną czaszkę kuny (Martes sp.) – wg oznaczenia prof. dr hab. Teresy Maryańskiej. Jest to zapewne najwyższe znalezisko kuny w jaskiniach tatrzańskich (por. Wołoszyn 1970) biorąc pod uwagę nie poziom dna studni, a rejon, z którego mogło nastąpić wejście do ciągu jaskiniowego (dno lub zbocze Doliny Litworowej między około 1750 a 1900 m n.p.m). Tak wysokie wystąpienie tego leśnego zwierzęcia należy wiązać z podniesieniem górnej granicy lasu w optimum klimatycznym holocenu. Wg Hessa (1968) w okresie atlantyckim była ona na poziomie około 1800 m n.p.m. Zjawisko podniesienia zasięgów pionowych nietoperzy w związku z ociepleniem klimatu i przesunięciem ku górze stref roślinnych opisał na podstawie szczątków kostnych z jaskiń tatrzańskich Wołoszyn (1970). Nie można jednak wykluczyć, że znalezisko kuny związane jest z wcześniejszymi okresami ciepłymi w ostatnim interglacjale.

W jaskini prowadzono liczne badania i obserwacje naukowe. We wschodniej części systemu, oprócz wymienianych już podziemnych badań geologicznych masywu (Grodzicki, Rudnicki 1967; Grodzicki, Kardaś 1989), prowadzone były badania dotyczące roli tektoniki w genezie systemu (Grodzicki 1969 – opr. arch., 1970, 1991, 2008), morfologii i genezy Przemkowych Partii (Paternoga 1997 – opr. arch.), obserwacji geomorfologicznych (Pawłowska-Bielawska 2007), osadów jaskini (Wójcik 1966a), hydrologiczne (Dąbrowski, Rudnicki 1967). Sekcja Grotołazów KW Wrocław obok eksploracji prowadziła badania hydrochemiczne, barwienia wody, pomiary mikroklimatyczne oraz analizy składu powietrza (opracowania archiwalne: Siarkowski, Kucia, 1984; Augustyn, Bryś, Jabłoński, Kliś, Kucia, Siarkowski, 1985; Jabłoński, Kucia, Siarkowski, 1986), częściowo w ramach zbierania materiałów do pracy magisterskiej "Analiza składu chemicznego wody w Jaskini Wielka Śnieżna" (G. Jabłoński na AR Wrocław). Szczygieł (2015b) pisze o genezie i tektonice jaskini.

Badania mikroklimatu jaskini prowadził M. Pulina (1967).

W Wielkiej Litworowej badania geologiczne i hydrogeologiczne jaskini prowadzone były podczas prac eksploracyjno-dokumentacyjnych Speleoklubu Warszawskiego oraz w ramach działalności OW PTPNoZ. W sierpniu 1982 r. prowadzono obserwacje przepływów wód (m.in. barwienia) i pobrano ich próbki do badań laboratoryjnych. Prace te prowadzono w ramach współpracy z Instytutem Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej U.W. (temat prowadzony przez prof. dr hab. D. Małecką). Wyniki obserwacji przedstawiono w powyższym opisie. Pobrano także kilkanaście prób geologicznych. Systematyczne badania geologiczne (połączone z opróbowaniem) prowadzili J. Grodzicki i R.M. Kardaś w 1985 r. Pod koniec tego samego roku zostały pobrane kolejne próby w wyznaczonych miejscach. Wyniki prac zostały opublikowane (Grodzicki, Kardaś 1989).

Florę przyotworową (J.nad Kotlinami i Wielkiej Litworowej) badała w ramach inwentaryzacji OW PTPNoZ T. Bielska (w latach 1977 - 1978).

Historia eksploracji systemu omówiona jest łącznie, pomimo iż jego poszczególne części stanowiły początkowo osobne jaskinie. Dotyczy to zwłaszcza Wielkiej Litworowej, która przez długi czas była samodzielnym tworem o znacznych rozmiarach.

I etap eksploracji (1959-65)

Odkrycia Jaskini Śnieżnej dokonali na podstawie wskazań pasterzy z rodziny Budzów-Mrozików członkowie Kola Jaskinioznawczego PTTK w Zakopanem. Otwór odnalazł 7 lipca 1959 r. B. Nowina-Noiszewski w towarzystwie K. Wróbla. Zawalony był śniegiem. Akcje przekopywania się w głąb jaskini prowadzono w kolejne niedziele - 12 i 19 VII. Główną rolę odgrywał w nich J. Frączek, uczestniczył także odkrywca otworu. 19 lipca zakopiańczycy dotarli nad Lodospad, 26 lipca nad krawędź Wielkiej Studni (-66 m). 31 VII zaczęli rozkuwać wiszący nad studnią kilkutonowy głaz. W wypadach do jaskini uczestniczyli M. Chyziński, J. Frączek, E. Winiarski i S. Zwoliński. Głaz udało się podważyć i strącić w dół dopiero 30 VIII. Na dno Wielkiej Studni przy pomocy wyciągarki opuszczony został E. Siemiradzki, a następnie J. Frączek, który znalazł dalsze przejście (-132 m). W kolejnym wypadzie 13 IX osiągnięta została Trójkątna Salka. 27 IX J. Frączek, B. Nowina-Noiszewski i W. Palider zjechali II Płytowcem do Wodociągu, a 8 XI 1959 r. przez I Wodospad J. Frączek i W. Palider dotarli do Salki Zakopiańczyków (-366 m, wówczas podawano -377 lub -350 m).

Dalszą eksplorację prowadziły wyprawy zakopiańsko-warszawskie (Kolo Jaskinioznawcze i Speleoklub Warszawski PTTK) przy udziale grotołazów z Wrocławia. W sierpniu 1960 r. wyprawa kierowana przez J. Frączka i J. Onyszkiewicza (którzy tworzyli grupę szturmową), działając w złych warunkach atmosferycznych, dotarła nad III Wodospad (ok.-417 m, 12 VIII). We wrześniu 1960 r. miała miejsce kolejna, dwudziestoosobowa wyprawa warszawsko-zakopiańska kierowana przez J. Onyszkiewicza. Działała w oparciu o biwak na I Biwaku. 15 IX J. Onyszkiewicz i W. Palider zjechali Studnią Wiatrów i doszli do Zawaliska (-563 m). Według ówczesnych pomiarów głębokość wynosiła -620 m, co dawało 6 miejsce w świecie (jednak wg obecnych danych - 7 miejsce). Kolejna wyprawa, zorganizowana przez Komisję Speleologii ZG PTTK (16 VIII - 15 IX 1961 r.), liczyła ponad 50 uczestników i miała charakter międzynarodowy (obok grotołazów z Warszawy, Zakopanego, Wrocławia i Śląska, 8 gości z Anglii, Jugosławii, Węgier i Włoch). Całością kierowali S. Zwoliński oraz J. Onyszkiewicz, w jaskini zainstalowano wyciąg w Wielkiej Studni, linię telefoniczną i 2 biwaki (I i II Biwak). 31 VIII J. Onyszkiewicz, B. Uchmański i K. Zdzitowiecki przeszli przez Żabi Korytarz i osiągnęli syfon, nazwany znacznie później Syfonem Dominiki (-567,5 m, wówczas podawano -640). W trakcie wyprawy odkryto także początek Krakowskich Kominów (J. Rudnicki i M. Spaleny, 31 VIII) i Galerię Krokodyla (B. Uchmański i A. Zajączkowski, 1 IX). Dla tej ostatniej użyto wówczas nazwy Galeria Urszuli, Kominem Krokodyla nazywając kilkunastometrową pochylnię kończącą wyeksplorowany odcinek. W okresie miedzy 6 a 10 IX B. Solińska i B. Uchmański wyeksplorowali Białą Wodę do wysokości ponad 100 m.

W lipcu 1962 r. dokonano drobnych odkryć między otworem Jaskini Śnieżnej a Wielką Studnią (wyprawa Komisji Speleologii PTTK, kier. J. Onyszkiewicz).

Na początku 1963 r. miały miejsce dwie wyprawy zakopiańskie.W lutym grupa kierowana przez J. Frączka odkryła Ciągi Zakopiańskie, a w marcu J. Flach podjął próbę nurkowania w Syfonie Dominiki (bez rezultatu - rozdarcie kombinezonu). W lipcu tego samego roku ekipa warszawska (kierownik B. Uchmański) wyeksplorowała (A. Starek i B. Uchmański wspierani przez Jacka Bednarka i R. Łopusiewicza, 21 VII - wspinając się od dołu) odcinek ciągu wodnego poniżej Salki Zakopiańczyków (obchodzony Korkociągiem). W rejonie Wodociągu połączono pętlę korytarzy przez Suchy Ciąg, podnóże Komina Kolankowego, Połączenie, Salkę z Fortepianem i Węgierski Labirynt z Zawaliskiem, a w drugą stronę górnym piętrem powyżej Wodociągu z trawersem nad Salką Gotycką i samą salką. Prawdopodobnie nie poznano jednak używanego obecnie zjazdu w szczelinę Wodociągu. Odkryto wówczas także Salkę na Pięterku (18 VII - J. Bednarek, A. Sapielak, A. Starek, B. Uchmański, a 21 VII A. Kaczanowski, W. Plewako, A. Sapielak, M. Wysokiński i 2 Węgrzy: M. Horwath i J. Frecska). W sierpniu, podczas obozu SW PTTK jego kierownik B. Uchmański strawersował Wielką Studnię (pająk z wahadłem wspomaganym drewnianą belką), w wyniku czego wyeksplorowano Studnie za Trawersem po zjazd do Trójkątnej Salki.

W sierpniu 1964 r. ekipa B. Uchmańskiego wspinała się w rejonie Połączenia. Wyeksplorowane wówczas partie trudne są do bezspornej identyfikacji, prawdopodobnie jednak wspinano się w dolnej części Setki (a wiec w obecnej Jaskini nad Kotlinami) - zdobywając kilkadziesiąt metrów "ścianą olbrzymiego komina, którego wysokość oceniano wówczas na ok. 100 m" (Uchmański 1969g). Eksplorowano także rejon Suchego Wodospadu do wysokości ok. 40 m (co kontynuowano bez większych rezultatów w lipcu 1965 r.). Również w 1964 r. członkowie STJ Kraków w kilku akcjach eksplorowali Krakowskie Kominy. Wspinali się w nich R. Rodziński, a następnie J. Śmiałek (do Sali Śmiałka położonej 90-110 m nad podnóżem I Progu, którą osiągnięto jesienią). W lecie 1965 r. grotołazi z STJ Kraków: W. Karcz, R. Rodziński i L. Saduś kontynuowali eksplorację w tym rejonie, a najwyżej wspięli się E. Ostapowski i A. Trzaska podczas wyprawy kierowanej przez J. Baryłę (do ok. 125 m w progu nad Salą Śmiałka). Podczas wspinaczek w tych partiach używano masztu.

Zapewne w tym właśnie okresie eksploracji, a w każdym razie na pewno przed 1967 r., zostało poznane (chociaż nie skartowane) połączenia od stropu Salki ze Żwirem do ciągu wodnego obchodzonego Korkociągiem, wzmiankowane już w pierwszym opisie ([Grodzicki], 1967), a "odkrywane" później powtórnie.

W tym samym okresie odkryte zostały jako osobne jaskinie dwa kolejne otwory systemu. Jasny Awen odkryli grotołazi z STJ Zakopane w 1959 r. Pierwsza wzmiankę o nim zamieszcza W. Krygowski (1961). Na początku lat 60-tych penetrowany był co najmniej do dna wstępnej studni (-10 m) i dalej, nad drugą studnię (Onyszkiewicz z towarzyszami). Nie wiadomo dokładniej kto i kiedy osiągnął dno drugiej studni.

W 1962 r. odkryta została Jaskinia Wielka Litworowa. Historię odnalezienia otworu relacjonuje S.Wójcik (1964): „Otwór jaskini, dobrze ukryty, znany był jedynie juhasom. Oni też opowiadali o „nieznanej jaskini” w Dolinie Litworowej, którą nie zawsze mogli odnaleźć. Otwór legendarnej jaskini odnalazł juhas Czesław Tylka i on udzielił informacji o jego położeniu”. Na podstawie jego informacji do otworu dotarli J. Frączek i E. Krauzowicz (Sekcja Taternictwa Jaskiniowego Zakopane) w dniu 26 sierpnia 1962 r., w czasie wyprawy do Ptasiej Studni. Eksplorację prowadzili początkowo grotołazi zakopiańscy. Po kilku rekonesansach, podczas trzeciej ich wyprawy, pod koniec września 1962 r. K. Berbeka i Z. Szczygielski dokonali pierwszego zjazdu Drugą Pięćdziesiątką i wyeksplorowali korytarz prowadzący do podnóża Trzeciego Płytowca i Okresowego Jeziorka (-157,6 m - ówczesne dno jaskini, któremu przypisywano głębokość -200 m).

W dniach 5-7 lipca 1963 r. w jaskini działali uczestnicy ogólnopolskiego zlotu jaskiniowego pod kierunkiem Z. Szczygielskiego: A. Łaptaś (Zakopane), J. Fereński (Wrocław), B. Goch (Kraków), J. Masełko i K. Piotrowski (Wrocław), W. Plewako (Warszawa), J. Skalski (Wrocław) oraz J. Zięba (Zakopane). Po biwaku na „-100 m” i zjeździe Drugą Pięćdziesiątką odkryty został Trzeci Płytowiec (6 lipca).

Według Wiśniewskiego (1998c) w 1964 r. J. Śmiałek (Sekcja Taternictwa Jaskiniowego KW Kraków) odkrył wstępne partie Mieszkanka (około 20-30 m). Odkrycie to zostało później zapomniane.

II etap eksploracji (1966-68) – do połączenia z Jaskinią nad Kotlinami

2 lipca 1966 r. podczas zlotu jaskiniowego odkryta została Jaskinia nad Kotlinami (A. Karcz, P. Kawecka, A. Kobyłecki, A. Lach, M. Olech i Ch. Parma). Wejście do jaskini (na odległość kilku metrów) wymagało kilkugodzinnego usuwania rumoszu. W następnym dniu Ch. Parma w Piarżystym Korytarzu osiągnął głębokość ok. 90 m.

20 VII 1966 r. G. Haczewski, M. Lewandowski i S. Patyk (STJ Kraków) dotarli nad Studnię Piętrową osiągając głębokość ok. -116 m. Eksplorację kontynuowali w dniach 11 i 12 IX członkowie STJ Kraków: A. Balanda, B. Goch, G. Haczewski, H. Kawecka, A. Kobyłecki, M. Lewandowski (kierownik), A. Skwirczyński oraz Z. Wójcik (STJ Warszawa), docierając do rejonu ponad Studnię pod Wantą i odkrywając drobne boczne odgałęzienia (wejścia do studni nie znaleziono). Natomiast w dniach 2-7 X 1966 r. wyprawa AKG Gliwice pod kierownictwem Ch. Parmy spenetrowała wiodące w górę odgałęzienia Piarżystego Korytarza oraz 18 m ślepy komin wznoszący się w pobliżu dna Studni Zlotowej.
14 X 1967 r. G. Haczewski (STJ Kraków), B. Koisar (STJ Warszawa) i Ch. Parma (AKG Gliwice) odkryli po odgruzowaniu korytarzyka wejście do Studni pod Wantą. Następnego dnia ekipa STJ Kraków (J. Baryła, J. Jopowicz, A. Kobyłecki i R. Rodziński) zeszła nad studnię i oczyściła dostęp do zjazdu (-134 m).

4 XI 1967 r. podczas akcji STJ Kraków kierowanej przez J. Baryłę, F. Ostapowski zjechał Studnią pod Wantą i dotarł na krawędź Studni z Mostami (-151,5 m).

18 XI 1967 r. pokonane zostały kolejne studnie: Z Mostami, Mokra Czterdziestka i Szywały (nazwy przyjęte później). Eksploracja zespołu w składzie: J. Baryła (kierownik), J. Dobrzyński, S. Glazer, E. Ostapowski (wszyscy z STJ Kraków) oraz B. Koisar (STJ Warszawa) i Ch. Parma (AKG Gliwice) przerwana została z braku sprzętu na krawędzi Setki (-323 m).

W dniach 27 IV - 1 V 1968 r. podczas 80-godzinnej akcji AKG Gliwice kierowanej przez H. Natkańca wyeksplorowane zostało Obejście Gliwickie do krawędzi zjazdu do Setki (-375 m). Nie zdawano sobie wówczas sprawy, iż jest to studnia, którą od strony Jaskini Śnieżnej wspinał się już w 1964 r. B. Uchmański.

Do ostatecznego połączenia Jaskini nad Kotlinami z Jaskinią Śnieżną doszło 19 V 1968 r. podczas kierowanej przez J. Śmiałka wyprawy KTJ KW i Grupy Tatrzańskiej GOPR. Z Obejścia Gliwickiego zjechano na dno Setki, dochodząc partiami znanymi już z eksploracji Jaskini Śnieżnej (z czego wobec braku łączności personalnej obu eksplorujących zespołów nie zdawano sobie sprawy) do Wodociągu. Prawdopodobnie wtedy zjechano po raz pierwszy do ciągu wodnego używanym obecnie wariantem przez zjazdy 8 i 14 m poniżej Salki z Fortepianem. W wyniku połączenia głębokość systemu, dla którego wprowadzono nazwę Jaskinia Wielka Śnieżna, wyniosła -742 m (podawano wówczas -772 m, co przywróciło jej 6 pozycję wśród najgłębszych jaskiń świata).

W Wielkiej Litworowej kolejnym etapem eksploracji było odkrycie latem 1967 r. przejścia nad Pierwszy Płytowiec, osiągnięcie Sali pod Płytowcem oraz eksploracja niektórych bocznych ciągów w jej okolicy: z pewnością Drugiego Płytowca, rejonu Biwaku (-207,4 m), a zapewne również partii schodzących pod zawalisko w północnym ramieniu sali (w których odkryto później wejście do Partii Zakopiańskich) do głębokości -212,2 m. Szczegóły dotyczące tej eksploracji podane są w literaturze (Rajwa 1968a,b, Parma, Rajwa 1978) w sposób nieco zawikłany i nie pozbawiony sprzeczności. „Nowe dno”, którego głębokość określano wówczas na -225 m, osiągnięte zostało prawdopodobnie po raz pierwszy podczas V Ogólnopolskiego Zlotu Jaskiniowego (8-13 lipca 1967 r.). Niewątpliwie prowadzono już wówczas eksplorację bocznych partii Sali pod Płytowcem. Wyprawą, w której wzięło udział kilkanaście osób z różnych ośrodków, kierował J. Frączek. Na dnie stanęli: Z. Biernacki (STJ PTTK Częstochowa), J. Frączek (STJ Zakopane), B. Lewandowski (AKT Poznań) i A .Rajwa (STJ Zakopane), nie wykluczone, że także K. Szafrański (STJ Zakopane).

Brak jest przekazów na temat ewentualnych dalszych prób eksploracji bocznych ciągów Wielkiej Litworowej aż do 1974 r., chociaż nie można wykluczyć, że niektóre z łatwiej dostępnych odgałęzień poznano jeszcze przed tym rokiem. Długość partii poznanych w opisanych powyżej dwóch pierwszych okresach eksploracji można ocenić na około 850 m.

III etap eksploracji - od roku 1969 - do połączenia z Jaskinią Wielką Litworową (1995/96)

W sierpniu 1969 r. wyprawa Speleoklubu Warszawskiego kierowana przez J. Bzowskiego i J. Onyszkiewicza zaatakowała syfon końcowy (Dominiki). J. Bzowski pokonał wstępny odcinek, wycofując się z powodu rozdarcia kombinezonu.

Pod koniec września 1969 r. J. Kania i K. Kostecki ze Speleoklubu Gliwice dokonali pierwszego zjazdu Setką.
W lipcu 1971 r. wyprawa SW w składzie: J. Chrobak, Z. Glanowski, W. Przybyszewski, M. Różyczka (kierownik), M. Rutkowski i A. Szabunio eksplorowała rejon połączenia, Suchym Wodospadem dochodząc do okna prowadzącego do Setki (prawdopodobnie chodzi o tę samą formację, w której eksplorowano w 1964 r.), spenetrowali ciągi wiodące z I Biwaku górą do Salki Gotyckiej (m.in. Salę na Wantach). Wspięli się również od trawersu nad Salką Gotycką przez dolną część Warszawskich Kaskad, kończąc eksplorację 42 m powyżej Wodociągu, w suchym kominie osiąganym trawersem od podnóża Przenitowanej Kaskady.

12 sierpnia 1972 r., podczas wyprawy SW pod kierownictwem M. Różyczki, W. Przybyszewski przenurkował nazwany wówczas Syfon Dominiki. Rozpoznał za nim około 20 m korytarza. Dalsza eksplorację uniemożliwiły awarie sprzętu, a następnie przybór wody.

W sierpniu 1973 r. zespół SW, kierowany przez J. Grodzickiego i A. Szabunio, poszukiwał bezskutecznie obejścia Syfonu Dominiki, eksplorując górne piętra szczeliny poniżej Studni Wiatrów. Na przełomie 1973 i 1974 r. zespół J. Onyszkiewicz (SW), A. Chadwick-Onyszkiewicz i M. Nowicki eksplorował komin nad Świńskim Kanionem (Krakowskie Kominy) aż do zacisku na wysokości ok. 30 m i osiągnął w głównym ciągu Kominów wysokość podobną (lub nieco niższą) jak wyprawa krakowska w 1965 r.

9 IX 1974 r. A. Płachciński i J. Grodzicki (kierownik wyprawy SW) przenurkowali Syfon Dominiki i dotarli do Syfonu Beaty, w którym A. Płachciński zszedł na bezdechu do przegięcia stropu, pogłębiając system do ok. -756 m (-581,5 m względem otworu Śnieżnej). Wg podawanych wówczas danych głębokość ta wynosić miała -783 m.

W sierpniu 1977 r. członkowie Sekcji Grotołazów przy ZW ZSP we Wrocławiu podjęli próbę sforsowania Zacisku Marioli w Jasnym Awenie (bez powodzenia). Ten sam klub zorganizował w dniach 14-19 VIII 1978 r. kierowany przez M. Siarkowskiego obóz poświecony kontynuacji prac, podczas którego W. Augustyn pokonał zacisk i połączył Jasny Awen z Jaskinią nad Kotlinami (po raz drugi całość jaskini przebyto podczas kartowania w sierpniu 1985 r.).

W listopadzie i grudniu 1979 oraz marcu i maju 1980 r. członkowie STJ KW Kraków i AKG Kraków pod kierownictwem R. Kujata podjęli eksplorację Krakowskich Kominów (wspinano się częściowo z pomocą masztu). Podczas akcji w dniach 1-4 XI R. Kujat, J. Rożen, W. Tomiczek, W. Witaliński i J. Wrzak wyeksplorowali komin nad Biwakiem pod Świnią i trawers do półki w I Progu. W dniach 27-31 XII W. Lużny, R. Kujat i S. Rzeźnik zjechali przez 35 m próg z Sali Śmiałka do Wielkiego Kanionu i dalej przez okno na I Próg (w ciągu tym znaleźli czyjeś ślady). Następnie B. Nawalany, J. Rożen i J. Wrzak pokonali częściowo poznany w 1965 r. 28,5 m próg nad Salą Śmiałka i dotarli do podnóża 42 m komina. Komin zaatakowali W. Lużny, R. Kujat i S. Rzeźnik dochodząc do wysokości około 30 m. Wspinaczkę kominem zakończyli R. Kujat i J. Wrzak, a K. Dziubek, B. Nawalany i W. Witaliński spenetrowali częściowo jego strop (20-23 III 1980 r.). Najwyższy punkt ciągu osiągnął W. Witaliński (10-11 V 1980 r.).

W maju 1980 r. grotołazi z SG KW Wrocław odkryli górne partie Białej Wody, docierając do Sali Wilkońskiego, a w lipcu 1980 r. do najwyższego punktu - Syfoniku. Spenetrowali też boczne odgałęzienia ciągu, w tym połączenia z Korytarzem Marmitowym i II Biwakiem. Odkryli też w Galerii Krokodyla boczny, zakończony zamuleniem korytarzyk, prowadzący w kierunku IV Wodospadu (ok. 25 m przed pochylnią Komina Krokodyla).

Zimą 1981 r. SW zorganizował dwie wyprawy nurkowe. W lutym J. Bzowski, Z. Glanowski i A. Szabunio (kierownik) przedostali się przez Syfon Beaty odkrywając Syfon Dziadka i boczny korytarz doprowadzający pod komin z wodą (11-13 II). W marcu A. Szabunio i M. Rekus odnaleźli drugie wyjście z Syfonu Beaty i dotarli nad VII Wodospad opadający do Jeziorka X, pogłębiając system do ok. -765 m (11 III). Drugi zespół - A. Bąk i Z. Glanowski - pokonał Syfon Dziadka i dotarł do podnóża komina, którym później zjechano z Błotnych Łaźni (Parszywej Siedemnastki).

Pod koniec kwietnia 1981 r. grotołazi z SG Wrocław (m.in. W. Szymanowski) przekopali ostatecznie zamulony korytarz na końcu Ciągów Zakopiańskich odkrywając Partie Wrocławskie, w których przez Białe Kaskady i Salki Naukowców dotarli do podnóża Czarnego Komina (93 m nad poziomem Suchego Biwaku).

25 VIII 1983 r. J. Kopeć, M. Libera i W. Porębski (Speleoklub Dąbrowa Górnicza) wspinali się w stropie Studni Zlotowej Jaskini nad Kotlinami do 2 okien, które osiągnęli po 10 i 17 m wspinaczki. Oba zablokowane są możliwymi do rozebrania zawaliskami.

We wrześniu 1983 r. SW i OW PTPNoZ zorganizowały kolejne nurkowanie w syfonach (kier. J. Grodzicki). G. Kowalski asekurowany przez Janusza Bednarka i J. Grodzickiego zanurzył się w Jeziorku X do głębokości 2-3 m (brak powietrza w butlach nie pozwolił mu zejść niżej) pogłębiając jaskinię do ok. -772 m (27 IX). W trakcie tego samego wejścia A. Rygier strawersował Studnię Wiatrów i wraz z M. Kapełusiem i T. Łagowskim wyeksplorowali początkową część (ok. 155 m) ciągów nazwanych później Błotnymi Łaźniami (26/27 IX).

Podczas wypraw SG Wrocław latem 1984 r. pod kierownictwem M. Siarkowskiego kontynuowano eksplorację w Partiach Wrocławskich. W czerwcu po pokonaniu Czarnego Komina dotarto do Sali z Sercem (+153 m nad Suchym Biwakiem), a w sierpniu - do zacisków nieco wyżej (+162 m). Problemy wspinaczkowe rozwiązał G. Jabłoński.

Kolejna wyprawa SG Wrocław do tych ciągów (kierownik W. Augustyn) w dniach 9-18 II 1985 r. wyeksplorowała Salę Trzech Kominów i Komin Pająków (do stropu 186 m ponad Suchym Biwakiem) oraz Salkę Robin Hooda.

W kwietniu 1985 r. odbyło się kolejne nurkowanie SW. M. Rekus (kierownik wyprawy) asekurowany przez S. Paćkę pokonał ok. 30 m syfonu w Jeziorku X, schodząc na głębokość 6 m i ustanowił na 10 lat głębokość systemu na -776 m. Odkrył też zalaną komorę pod stropem syfonu.

W dniach 28-29 IX 1985 r. P. Kulbicki i J. Wrzak podczas akcji AKG AGH wyeksplorowali ciągi nad Studnią Wiatrów - do Syfonu Krakowskiego.

Zimą 1986 r. (17-27 II i 27 III-4 IV) w Partiach Wrocławskich i Galerii Krokodyla eksplorowały wyprawy SG Wrocław. Meandry nad Sala z Sercem przeszli G. i K. Jabłońscy docierając pod Dwoisty Komin. Dolną jego część pokonali Z. Król (KS Aven Sosnowiec) i K. Jabłoński, osiągając salkę nad 30 m progiem. Dalszą eksplorację prowadzili W. Jokiel, M. Dźwinka, K. Jabłoński i M. Rudnicki. Wspinaczkę w Kominie Szaleńców poprowadził W. Jokiel. Pokonano też Łaźnie i Eldorado do wysokości ok. 20 m. W. Szymanowski i M. Rudnicki wyeksplorowali w rejonie Białych Kaskad Studnię Rysi wraz z przyległymi ciągami. W Galerii Krokodyla W. Jokiel i T. Kliś pokonali 17 m błotną pochylnię kończącą znane partie (Komin Krokodyla lub Błotny Komin). Odkryto następnie szczelinowy meander docierając do ciasnej szczeliny, w której wznoszą się prożki doprowadzające do Małego Błotka.

Kolejne akcje SG Wrocław w Partiach Wrocławskich na wiosnę, latem, w listopadzie i grudniu 1986 r. zakończyły eksplorację obu ciągów rozchodzących się z Łaźni do najwyższych punktów tych partii (m.in. W. Szymanowski).

Latem 1986 r. w rejonie Salki Gotyckiej i Warszawskich Kaskad działały zespoły warszawskie (SW i OW PTPNoZ) kierowane przez R.M. Kardasia. 2-4 sierpnia A. Majkowski i K. Wardakowski penetrowali meandry odchodzące na wschód od salki (rejon Sali na Wantach). W partiach tych (w większości znanych już wcześniej) po niewielkich pracach w zawaliskach odkryli trochę nowych korytarzy - m.in. Salę z Piegami. W Kaskadach R.M. Kardaś i M. Szafirski pokonali Przenitowana Kaskadę i dwie kolejne kaskadki (2,8 i 2,8 m). 27-29 VIII M. Adamski, R.M. Kardaś, A. Majkowski i K. Wardakowski skończyli eksplorację Warszawskich Kaskad do ich najwyższego punktu i balkonów nad kominem.
1-5 VIII 1987 r. ekipa warszawska (kierownik R.M. Kardaś) kontynuowała eksplorację w Błotnych Łaźniach. P. Gajek, T. Łagowski, C. Sadowski, K. Wardakowski oraz M. Adamski dotarli do krawędzi Parszywej Siedemnastki, a po zjeździe studnią połączyli Łaźnie z ciągami odkrytymi w 1981 r., dochodząc do Syfonu Dziadka.W ten sposób znaleźli wariant prowadzący do najniższego punktu systemu dostępnego bez nurkowania. Strawersowali też Parszywą Siedemnastkę dokonując wstępnego rekonesansu dochodzącego tam ciągu wodnego.

8-11 II 1988 r. podczas wypraw SW dokonano niewielkich odkryć w Błotnych Łaźniach. M. Adamski i J. Banaś podczas kartowania bocznej rury dochodzącej za ukośną szczeliną eksplorowali jej górny odcinek, nie wchodząc jednak do Ponurej Szczeliny. A. Czubalski i T. Łagowski za trawersem Parszywej Siedemnastki dotarli do Syfonu Marzeń.

W 1988 r. grotołazi wrocławscy rozpoczęli eksplorację Partii za Kolankiem. W lutym pokonany został Komin Kolankowy i odkryty leżący wyżej meander. Zasadnicze odkrycia nastąpiły w maju, kiedy dotarto do Kościółka i posunięto się ok. 50 m dalej meandrami (nie osiągnięto jednak Katedry). Główną rolę w eksploracji odegrali O. Jokiel, W. Jokiel, T. Wala (wszyscy SG) oraz Z. Król (KS Aven Sosnowiec). Kilka następnych biwaków w tych partiach (w VI, IX i X 1988 r.) nie przyniosło istotniejszych odkryć.

Na przełomie grudnia 1988 i stycznia 1989 r. grotołazi wrocławscy (m.in. W. Jokiel i Z. Król z Sosnowca) penetrowali okna w Setce, przetrawersowali Studnię Szywały odkrywając równoległą studnię opadającą do Obejścia Gliwickiego i Partie Głodnych. W lutym (ewentualnie w kwietniu - istnieją rozbieżności między materiałami roboczymi a danymi w publikacji) eksplorowali w Jaskini nad Kotlinami kominy równolegle do Mokrej Czterdziestki (do wysokości 60 m) i ciąg Sali Piotrusia (M. Chlebowski, W. Jokiel, T. Wala i P. Wańczyk). Dokończyli też eksplorację Partii Głodnych. W grudniu 1989 r. O. Jokiel spenetrował fragment meandra położonego nad wspomnianym kominem (10 m - do krawędzi 10 m progu).

W marcu 1989 r. członkowie SG Wrocław wspięli się Błotnymi Kaskadami (w rejonie nieco poniżej Kruchej Dwudziestki), znajdując starą linę sizalową na końcowym prożku.

16 XI 1990 r. (po próbie w kwietniu) przenurkowany został Syfon Krakowski i odkryty Syfon Magdy (M. Stajszczyk). Ekipą SG Wrocław kierował W. Bolek. Próby obejścia Syfonu Krakowskiego, poprzez przekopywanie zamulonych syfonów w ciągu powyżej syfonu, podjęli w listopadzie 1990 r. grotołazi z Krakowa i Poznania (P. Kulbicki, R. Matuszczak oraz D. Arkitek i J. Zięba). Syfon Magdy został pokonany 22 II 1991 r. A. Stupak (Wrocław) odkrył za nim kilkanaście metrów korytarza (do zaciskowego zwężenia). Podana została wiadomość (Bolek, W., 1991a) o wyeksplorowaniu przez G. Jabłońskiego i W. Skoczylasa nowego połączenia między Ciągami Zakopiańskimi i korytarzem prowadzącym do Partii Wrocławskich (13-16 II 1991). Ma ono ok. 130 m, ale ponieważ nie istnieje plan ani opis, więc nie zostało uwzględnione na planie jaskini i nie jest wliczone do jej długości. 31 III 1991 r. W. Bolek i O. Orzechowski kontynuowali eksplorację w kominach powyżej Studni Szywały (równoległych do Mokrej Czterdziestki), gdzie po wyeksplorowaniu krótkiego, wiodącego w dół meandra zjechali nad Studnię Szywały, zamykając w ten sposób pętlę.

W dniach 12-16 XII 1992 r. K. Piksa i J. Rogalski (AKG AGH) w Błotnych Łaźniach wyeksplorowali "korytarzyki przy gwałtownym zakręcie", Ponurą Szczelinę, zamulony korytarzyk przed Parszywą Siedemnastką oraz ślepe korytarzyki nad meandrem prowadzącym do Syfonu Marzeń.

Członkowie SG Wrocław KW podjęli ponownie eksplorację w Galerii Krokodyla. W dniach 28-31 XII 1992 r. po rozszerzeniu zacisku Małe Błotko pokonane zostały dwa kominy i osiągnięte zostaje Rozdroże (Rozdroże Czesko-Słowackie), położony za nim ciąg wodny niknący w Szczelinie Trolli i Sala 52. W eksploracji uczestniczyli: W. Bolek, A. Czech, O. Jokiel, W. Jokiel, S. Kostka, Z. Król (KS Aven Sosnowiec), A. Majorek, M. Rudnicki. 31 I - 5 II 1993 r. uczestnicy biwaku w składzie: W. Bolek, M. Freus, O. i W. Jokielowie, S. Kostka, Z. Król, A. Majorek i M. Wiśniewski odkrywają główny ciąg galerii aż do Ekstazy i korytarza Do Piachu, wspinają się w Suchym Kominie do Końca Świata oraz pokonawszy Szczelinę Trolli eksplorują krótki ciąg Za Wodą.

Ekipa w składzie W. Bolek, M. Freus, W. Jokiel, S. Kalisz, S. Kostka, A. Majorek działająca w dniach 3-6 IV 1993 r. eksplorowała przed Problemem Wodnym, zbadała ciasny meander od Ekstazy w kierunku Ciągu do Piachu, wspięła się Mokrym Kominem odkrywając leżące nad nim wodne meanderki, a w głównym ciągu pokonała Ekstazę, leżące wyżej suche kaskady i komin, docierając do zacisków w położonych wyżej dwóch ciasnych ciągach. W Problemie nr 5 za Mostem Trwogi pokonali cztery progi osiągając ciasną szczelinę zablokowaną dużymi otoczakami granitowymi. Dalsza eksploracja w tym miejscu (8-11 V 1993 r., W. Bolek, M. Dźwinka, M. Freus, W. Jokiel, M. Rudnicki), po przekopaniu ponad 9 m doprowadziła do salki z wantami, z której wychodzi rura z zaciskiem Gwiazda. Jednocześnie powyżej Ekstazy po pokonaniu Czterech Zacisków oba ciągi zostały połączone, a eksploratorzy dotarli za Suche Kaskady.

W styczniu 1993 r. grotołazi poznańscy kontynuowali próby obejścia Syfonu Krakowskiego nad Studnią Wiatrów. Po przekopaniu namuliska odkryto 10 m korytarza.

Grotołazi z AKG AGH wyeksplorowali szczelinowate, pionowe ciągi nad Salką ze Żwirem na zakręcie Korkociągu (M. Krajewski i M. Kurczalak, 1-3 VIII 1993 r.), a także rozkopywali korytarzyk na zakończeniu Wodociągu pod wejściem do Krakowskich Kominów (31 X - 2 XI i 27 XII 1993 r., A. Grochal, M. Krajewski, M. Kurczalak, J. Rogalski, R. Krupski, S. Łukaszczyk).

W dniach 17-19 VII 1993 r. w Galerii Krokodyla działały 3 zespoły wrocławskie. W. Bolek wraz z M. Wierzbowskim i M. Lusar eksplorowali w Problemie Wodnym. Bolek pokonał jeziorko i rozpoznawał aktywny ciąg wodny (w górę i w dół). Pozostałe zespoły prowadziły prace eksploracyjne w Problemie nr 5. Podczas kolejnej akcji biwakowej (9-12 X 1993 r.) za jeziorkiem Problemu Wodnego J. Szczepański i M. Wiśniewski dotarli do Syfonu Basi, a J. Szczepański także do Syfonu Zamulonego. Pozostali kontynuowali żmudne próby eksploracji w Problemie nr 5 i nad Mokrym Kominem, ostatecznie osiągając najdalsze miejsca. W dniach 11-15 XI 1993 r. eksplorowano Za Czterema Zaciskami do wanty "Kajak" (ok. 30 m odkryć, K. Furgal i A. Maciuk). Następny biwak (26 XI - 1 XII 1993 r., M. Dźwinka, M. Freus, W. Jokiel, S. Kostka i M. Pałysiński z S. C. Wrocław) zajął się rozkuwaniem i poszerzaniem wszystkich ciasnych miejsc w Partiach za Czterema Zaciskami, kopaniem w Suchych Kaskadach i wspinaniem do stropu Ekstazy (wejście do ciasnego meanderka). Woda zabarwiona w Huczącej Wodzie Za Czterema Zaciskami wypłynęła w Mokrym Kominie.

W dniach 29 XII 1993 - 3 I 1994 r. udało się nawiązać kontakt akustyczny, przy pomocy dymienia i zabarwionej wody między Maglem i Bubusiową Studnia w Wielkiej Litworowej a Partiami Za Czterema Zaciskami. Żmudne prace poszerzające pozwoliły na dojście przez Kajak i Błękitną Lagunę do Szczeliny Agonii (W. Bolek, M. Freus, K. Furgal, W. Jokiel, S. Kalisz, A. Maciuk, R. Mateja, M. Pałysiński).

W latach 1992 – 1994 podczas trzech akcji zorganizowanych przez SG Wrocław prowadzono eksplorację Partii Za Kolankiem: odkryto kilka metrów szczeliny powyżej Lawiniastej Pochylni oraz połączono górne poziomy szczeliny pomiędzy Kościółkiem a Katedrą (ok. 15 m). W wyprawach brali udział M. Fetter, K. Furgał, T. Łysek, A. Maciuk, R. Mateja oraz R. Paternoga (Sopocki Klub Taternictwa Jaskiniowego).

W dniach 10-13 II 1994 r. A. Maciuk, R. Paternoga i P. Rogowski (SG Wrocław) wspięli się do okienka w Błotnych Kaskadach, łącząc je przez salkę ze żwirowym namuliskiem i korytarzyk z Kruchą Dwudziestką.

W lutym 1994 r. I. Szymczak i T. Witkowski (Speleoklub Warszawski) pokonali Syfon Marzeń i odkryli położone za nim partie do podnóża Ósmego Wodospadu. Dane w literaturze dotyczące daty tego nurkowania są sprzeczne. Witkowski (1994) podaje 3 III 1994 r., jednak wg Starnawskiego (1994) już w dniach 28 II – 1 III 1994 r. odbyło się drugie nurkowanie w syfonie. Dalszą eksplorację - pokonanie Ósmego Wodospadu i nurkowanie w Syfonie Dwóch przeprowadzili K. Starnawski i R. Szaniawski (SW) w dniach 20-23 IV 1994 r. (w czasie wcześniejszego nurkowania 28 II - 1 III 1994 r. dokonali rekonesansu Syfonu Wierzgającego).

W latach 1993-1994 podczas trzech biwaków członkowie SG działali w Białej Wodzie odkrywając ok. 25 m korytarzy oraz usuwając urobek z zamulonej kontynuacji Samarii.

Podczas biwaku w dniach 8-11 XI 1994 r. R. Mateja i M. Mieszkowski (obaj SG) przekopując Grifonik Urodzinowy odkryli ok. 140 m Przemkowych Partii do podstawy Komina Spragnionych.

Kolejne akcje eksploracyjne w Przemkowych Partiach podjęto w 1995 r. W dniach 16-21 IV K. Furgał, A. Maciuk, R. Mateja i J. Osiński (wszyscy SGW) wspięli się Kominem Spragnionych do Balkoniku oraz odkryli Kaskady do Żółtej Salki i całość Ciągów Ślepych (w sumie ok. 250 m korytarzy). 9-11 X R. Mateja, M. Rudyk i R. Ryndak pokonali ok. 15 m w kominie równoległym do III Kaskady. W dniach 22-25 X D. Bartoszewski (Sopocki KTJ), R. Bojdys (SGW), B. Janiszewski (Sopocki KTJ), R. Mateja (SGW), R. Paternoga (Sopocki KTJ) wykonali przekop przez zaciski we wstępnej części Ścieżki Zdrowia, wspięli się Kominem Żywej Drabiny docierając do Wyjścia Na Wolność oraz odkryli prawie w całości Meander Magisterski i Gang Olsena aż do Komina z Brzytwami. Od 30 XI do 4 XII D. Bartoszewski, R. Mateja, K. Furgał, R. Paternoga (Sopocki KTJ), A. Maciuk (SGW) kontynuowali odkrycia za Kominem z Brzytwami docierając do rejonu jeziorka “Małe, a Cieszy”, odkryli kilka bocznych korytarzyków w Meandrze Magisterskim oraz korytarz Krokodylek i znaleźli dojście z Wyjścia Na Wolność do Górnego Balkoniku, łącząc ten ciąg krótszą drogą z Kominem Spragnionych. 27-30 XII D. Bartoszewski, B. Janiszewski (obaj Sopocki KTJ), R. Mateja (SGW) i A. Nazarko (Speleoklub AVEN) prowadzą wspinaczkę powyżej Małego, a Cieszy odkrywając Meander Niedorozwinięty.

Niezależnie od odkryć w istniejącym wówczas systemie Wielkiej Śnieżnej trwała też eksploracja Wielkiej Litworowej. W lipcu 1974 r., podczas obozu Speleoklubu Warszawskiego PTTK, A. Wygralak odkrył wejście do Studni Bociana. Pierwszego zjazdu do niej, a zarazem pogłębienia jaskini do -224 m dokonał P. Podobiński (Zakopane). Następnie W. Przybyszewski i A. Wygralak wyeksplorowali ciąg w zawalisku na dnie studni (do -235,8 m). Ta sama dwójka eksplorowała również Studnię za Płytowcem, zatrzymując się nad progami prowadzącymi w kierunku Podpłytowca, a J. Małachowski i M. Murawski zbadali Studnię Docenta i prawdopodobnie początek wznoszących się za nią kaskadek oraz część ciągu nazwanego później Korytarzem Matki (około 40 m - zapewne jego dolne piętro).

Kartując jaskinię w ramach inwentaryzacji OW PTPNoZ w dniach 7-8 lipca 1976 r. R.M. Kardaś odkrył (?) Salę nad Płytowcem.

Podczas obozu zorganizowanego przez Federację Akademickich Klubów Grotołazów w dniach 15-31 lipca 1976 r. K. Bębenek (Krakowski Klub Taternictwa Jaskiniowego), wspinając się w Studni Bociana, dotarł do okna prowadzącego do równoległej studni. Po stwierdzeniu kontaktu głosowego z dnem Studni Bociana dalszej eksploracji zaniechano.

Kolejnych odkryć dokonano przy okazji kartowania jaskini w ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ w lipcu 1977 r. pod kierownictwem R.M. Kardasia. W dniu 21 lipca M. Burkacki i M. Różyczka dotarli do Mieszkanka odkrywając powtórnie (?) Salki I i J, a R.M. i M. Kardasiowie w meandrze wiodącym w prawo ze studni wlotowej uzyskali przewyższenie +3 m (strop 5 m kominka). 28 lipca R.M. Kardaś i M. Różyczka odgruzowali przełaz do Salki z Antresolą, badając również Antresolę i początek ciasnych korytarzyków prowadzących do Salki Leny. W dniach 29-30 lipca M. Burkacki i M. Kardaś odkryli Partie pod Płytowcem przy końcu Drugiego Płytowca oraz wyeksplorowali pochylnię i kaskadki nad Studnią Docenta.

Górny koniec Trzeciego Płytowca osiągnęli w 1977 r. I. Nyrek i Z. Samborski (Sekcja Grotołazów Wrocław).

W sierpniu (lub być może we wrześniu) 1978 r. zespół zakopiańsko-czechosłowacki (P. Glozar, B. Kaleciak, K. Ondra) pokonał zawalisko na głębokości -212,2 m i odkrył Partie Zakopiańskie. Był to kolejny najniższy punkt jaskini. Osiągnięcie to jednak, z braku pomiarów, nie zostało zauważone i do czasu odkrycia niżej położonych ciągów za Zaciskami Boksera za dno jaskini uważany był ciąg w zawalisku pod Studnią Bociana. Zespół zakopiańsko-czechosłowacki osiągnął obszerny korytarz poniżej zawaliskowych studzienek (-237,3 m), mógł też dotrzeć do niewielkiej, położonej pod nim komórki przed Zaciskami Boksera (-240,2 m). Niewątpliwe dojście do tego ostatniego punktu miało miejsce podczas bułgarsko-polskiego przejścia jaskini (kierownik M. Burkacki, kluby: SW PTTK i Akademik Płowdiw), kiedy osiągnął komórkę jeden z Bułgarów. Ogółem do października 1978 r. poznano 1340 m korytarzy.

Dalsze odkrycia należały do środowiska warszawskiego - członków Speleoklubu Warszawskiego PTTK i Warszawskiego Akademickiego Klubu Speleologicznego. W dniach 30 października - 3 listopada 1978 r. podczas biwaku kierowanego przez M. Burkackiego eksplorowano głównie w rejonie zachodniego skrzydła Sali pod Płytowcem odkrywając: Nadpłytowiec i ciąg przez Sale Dwoiste do Partii pod Płytowcem (P. Kulbicki, J. Milka, K. Walenta, P. Żarski), Korytarz z Fajką po Przykrość i Lufcik (M. Burkacki, P. Kulbicki), ponad Studnią Bociana Salę pod Płytą wraz z Kaskadami (M. Burkacki i K. Walenta - prowadzący na odcinku wspinaczkowym) oraz ciągi w rejonie Balkonu (R.M. Kardaś, P. Żarski). W najniższym punkcie ciągu w zawalisku pod Studnią Bociana P. Kulbicki i J. Milka zrobili około 1 m wykop między wantami, ustalając głębokość w tym ciągu na około -237 m. W dniach 6-10 lutego 1979 r. kontynuowano eksplorację nad Studnią Bociana (kierownik M. Burkacki), odkrywając Korytarz Trzech Studni (J. Milka, K. Walenta, P. Żarski) i końcowy komin nad Kaskadami (K. Walenta z J. Milką). Zbadano również Partie Szeptane (M. Burkacki, P. Żarski).

W lecie 1980 r. eksplorowano Partie za Drugą Pięćdziesiątką. W dniach 5-6 lipca M. Burkacki i P. Kulbicki (kierownik) po trawersie studni dotarli nad Smukłą Osiemnastkę. Jednocześnie Z. Krośkiewicz i I. Luty zbadali korytarz za oknem nad kałużą wody w ścianie Pierwszej Pięćdziesiątki oraz ciasne korytarzyki nad prożkiem w komórce przy dolnym krańcu dna tej studni. W dniach 13-14 lipca zjechano do Smukłej Osiemnastki i poprzez ciasny meander odchodzący z jej dna dotarto do ciągu nazwanego później Partiami Waldiego (W. Burkacki - kierownik, Z. Krośkiewicz, B. Osiecki). Dojście do tych partii innym wariantem (przez obszerny meander z dna Smukłej Osiemnastki) odkryli M. Burkacki, A. Trybulec i P. Żarski (21-22 lipca). Problem Jelita rozwiązano, zjeżdżając do Sali pod Płytowcem, podczas kierowanego przez M. Burkackiego biwaku (5 września, Z. Krośkiewicz, M. Różyczka). Po tych odkryciach długość jaskini wynosiła już 2405 m).

W dniach 7-13 lutego 1981 r. został zorganizowany kolejny biwak kierowany przez M. Burkackiego. Po pokonaniu Zacisków Boksera (Z. Krośkiewicz) odkryto kontynuację głównego ciągu dochodząc do: dna szczeliny Magla (-337,5 m) oraz nad Bubusiową Studnię i do pierwszego zacisku w odgałęzieniu do Studni Anielki (P. Kulbicki, P. Tylżanowski), dna Bubusiowej Studni, w której na głębokości -344,3 m osiągnięto nowy najniższy punkt jaskini (Z. Krośkiewicz i K. Walenta), stropu Komina do Nikąd (P. Tylżanowski). Eksplorowano też boczne ciągi: Walentowy Komin (Z. Krośkiewicz i K. Walenta - prowadzący), dalsze partie w Korytarzu Matki - do korytarzyka z piaskiem (M. Burkacki, Z. Krośkiewicz) oraz w Partiach za Drugą Pięćdziesiątką korytarz biegnący w górę z Salki Susełka i drobne odgałęzienia w rejonie Klatki Schodowej (P. Kulbicki, P. Tylżanowski, K. Walenta), a także szereg drobnych przebić i obejść w partiach za Zaciskami Boksera. Długość jaskini zwiększyła się do 3070 m.

W dniach 13-16 kwietnia 1981 r. eksplorację w Mieszkanku, a następnie w najniższych partiach prowadził zespół wrocławski (Sekcja Grotołazów) pod kierownictwem P. Piotrowiaka. Odkryto kontynuację ciasnych korytarzyków przez Salkę Leny i Salkę nad Antresolą na Balkon Apaczów i wspinano się dalej nad Salkami J i I, poznając całość górnych partii po szczelinę Los Desperatos (G. Jabłoński, A. Kulik, P. Piotrowiak, L. Smęda, W. Szymanowski). Po rozebraniu zawaliska w stropie 5 m kominka kończącego meanderek prowadzący w prawo ze studni wlotowej przedostano się do korytarzyka ze śniegiem (najwyższy wówczas punkt jaskini +6,4 m), łączącego się z eksplorowanymi poprzednio partiami (W. Szymanowski przy współpracy G. Jabłońskiego). W rejonie dna w kilku miejscach uzyskano wyniki przekraczające dotychczasową głębokość jaskini: po pokonaniu zacisku zespół kobiecy - A. Kulik i L. Smęda - odkrył dojście nad Studnię Anielki i osiągnął na jej dnie głębokość -346,5 m, natomiast G. Jabłoński, B. Kacprzak i P. Piotrowiak odgruzowali na dnie szczeliny Magla przejście do dna jaskini - najniższego punktu osiągniętego przed połączeniem ze Śnieżną (-354 m).

Podczas prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ w dniu 20 sierpnia 1981 r. R.M. Kardaś (kierownik) i M. Połoński zjechali 15 m progiem w korytarzu wiodącym z dna Studni za Płytowcem, odkrywając przejście do Podpłytowca i eksplorując go do górnej sali oraz znajdując połączenie z Salą pod Płytowcem.

Biwak w dniach 14-16 kwietnia 1982 r. (M. Burkacki - kierownik, Z. Krośkiewicz, M. Rekus, D. Wądołowski) rozpoczął kolejny okres eksploracji prowadzonej przez SW PTTK i WAKS. Odkryto Partie Wielkanocne, osiągając najwyższy punkt jaskini (+7,0 m). Długość poznanych korytarzy osiągnęła wówczas już 3615 m. W dniach 5-12 sierpnia 1982 r., również podczas biwaku (kierownik M. Burkacki), wyeksplorowano: Partie Szwajcarskie - do Sali Pawełka (T. Łagowski, P. Żarski), kontynuację i boczne warianty Korytarza Matki (M. Burkacki, K. Makowski, M. Rekus, C. Sadowski), ciągi w zawalisku powyżej sali w Podpłytowcu (K. Makowski, M. Rekus), w Partiach za Drugą Pięćdziesiątką nowy wariant dojścia 44 m systemem studzienek i korytarzyków z Salki Susełka nad Smukłą Osiemnastkę (Z. Krośkiewicz, T. Łagowski) oraz Salę Renaty z otaczającymi ciągami (M. Burkacki, C. Sadowski), kontynuację szczeliny Magla w górę (C. Sadowski) oraz drobne boczne korytarzyki w partiach za Zaciskami Boksera. Pogłębiono też, rozpoczęty przez członków Akademickiego Klubu Grotołazów AGH Kraków pod kierownictwem P. Kulbickiego wykop w namulisku na dnie Studni Anielki do 3 m poniżej pierwotnego poziomu, osiągając w nim głębokość -349,5 m. Po tych odkryciach długość jaskini osiągnęła 4110 m. W dniu 3 kwietnia 1983 r. odkryto boczny ciąg prowadzący do sali, nazwanej później Salą Andrzeja (M. Kapełuś, Z. Krośkiewicz - kierownik, I. Luty, A. Skarżyński, J. Szaran). Eksplorację Partii Szwajcarskich (balkon w Salce Pawełka) kontynuowali w dniach 18-20 sierpnia 1983 r. T. Łagowski (kierownik) i C. Sadowski. W ten sposób długość znanych ciągów jaskini wzrosła do około 4170 m. Na tym etapie eksploracji zestawiono dokumentację jaskini. Stan ten utrzymał się do połowy roku 1985.

Dalsze odkrycia uwzględnione są głównie w opisie, brak bowiem dla większości dokumentacji kartograficznej (wyjątkiem są tu Partie Bielskie). W dniach 26-28 czerwca 1985 r. T. Łagowski, A. Mańkowski, R. Pluta i D. Wądołowski (kierownik) z SW PTTK odkryli 30 m ciągów w Partiach Szwajcarskich - m.in. dojście do Sali Pawełka między wantami pod dnem korytarza. W sierpniu tego roku grotołazi wrocławscy odkryli około 30 m nieuwzględnionych na planie ciągów w rejonie Magla. Kolejny biwak SW PTTK (M. Adamski, W. Kazimierczak, Z. Krośkiewicz - kierownik, T.K. Pryjma) wyeksplorował kilka metrów przedłużenia szczeliny za Biwakiem (2-4 grudnia 1985 r.). Dalsze próby eksploracji grotołazów warszawskich (kierowanych przez T. Łagowskiego i C. Sadowskiego) miały miejsce w dniach 8-14 lutego 1986 r. Próbowano rozkopać dno Bubusiowej Studni (wykop do głębokości 3,5 m), w namulisku blokującym Przeciwstok wykopano 3 m tunel. Znaleziono około 70 m korytarzy w rejonie Sali Luster, sporą salkę z prawej orograficznie strony Czwartego Płytowca, w Partiach Szwajcarskich zbadano 10 m studnię z wodą, zamkniętą niedostępną szczeliną. Łączna długość odkryć wyniosła około 100 m. W maju 1986 r. grotołazi wrocławscy odkryli kolejne 25 m korytarzyków w rejonie Magla. Próby sforsowania końcowej szczeliny podejmowali także w tym czasie grotołazi warszawscy. Długość poznanych ciągów jaskini wzrosła do około 4365 m.

Ostatnich odkryć przed połączeniem ze Śnieżną dokonali członkowie Klubu Taternictwa Jaskiniowego - Speleoklubu z Bielska Białej. Podczas biwaku w dniach 10-13 lutego 1989 r. po spenetrowaniu niewyeksplorowanego do końca odgałęzienia Partii Waldiego (znane na przestrzeni około 40 m) odkryli oni ciągi nazwane Partiami Bielskimi. Wyeksplorowali w nich obszar za zaciskami z kośćmi nietoperzy oraz (po dokonaniu przekopu w namulisku) zasadniczy ciąg tego odgałęzienia - Płytowce A i B. W eksploracji uczestniczyli: A. Gąsiorek, M. Grupka, A. Luber, W. Michalski, G. Mołek. Wiosną 1992 r. lub w lipcu tego roku odkryte zostały najwyższe partie w zawalisku kończące ciąg Płytowca B (Ganszer 1995). Jaskinia osiągnęła długość 4580 m.

Z roku 1992 (18 kwietnia) wzmiankowane są też niewielkie odkrycia (około 20 m) podczas wejścia SW do Partii za Drugą Pięćdziesiątką. W ciągach ponad Jelitem wyeksplorowano podobno po odgruzowaniu około 20 m (studzienkę z jeziorkiem). Wobec braku bardziej konkretnych danych, odkrycia tego nie uwzględniono w opisie ani w obliczeniach długości jaskini.

Wieloletnia eksploracja członków Sekcji Grotołazów KW Wrocław prowadzona w Jaskini Śnieżnej w ciągach Galerii Krokodyla wykazała, że do połączenia obu jaskiń pozostało niewiele (jak okazało się w praktyce zaledwie 14 m). Już w 1993 r. uzyskano kontakt akustyczny między Wielką Litworową a Szczeliną Agonii w Śnieżnej (Bolek 1996b). Połączenia dokonano podczas obozu sylwestrowego 1995/96 pod kierownictwem W. Jokiela. Nastąpiło ono poprzez szczelinę Elektromagla - w miejscu wielokrotnie atakowanym - co ułatwiło ostateczne poszerzenie. Prace eksploracyjne przeprowadzono z biwaku w Wielkiej Litworowej w dniach 28 XII 1995 - 2 I 1996 r. Udział w nich brało 14 osób z SG Wrocław, przy czym największy wkład pracy wnieśli i właściwego połączenia w dniu 1 stycznia 1996 r. dokonali M. Freus, W. Jokiel, S.Kostka i A. Łacinnik.

Największy w Polsce system jaskiniowy uzyskał wówczas deniwelację 814 m (-807, +7) i długość 17 187 m.

W ostatnim okresie prowadzone były dalej intensywne działania eksploracyjne w Przemkowych Partiach (Sekcja Grotołazów Wrocław), Partiach Za Kolankiem (SG Wrocław) oraz Kominach Amoku i Partiach Animatorów (Speleoklub Warszawski).

5-6 II 1996 r. R. Mateja oraz J. Szczepański przekopali wantowisko pomiędzy najbardziej na północ wysuniętym przodkiem w Partiach za Kolankiem a dnem Katedry. Odkryli Cofkę oraz wyższe piętro szczeliny nad zawaliskiem ponad nią.

23-26 II 1996 r. w Katedrze osiągnięta została wysokość 35 m - poziom okna do Leszczyny (R. Mateja, J. Szczepański oraz M. Wierzbowski).

Podczas biwaku w Przemkowych Partiach 31 III–2 IV 1996 r. D. Bartoszewski, B. Janiszewski (obaj Sopocki KTJ), A. Maciuk (SG Wrocław), R. Paternoga (Sopocki KTJ) i M. Wierzbowski (SG Wrocław) wspięli się kilkanaście metrów w początkowej części Kruchego Komina. Następnie (27 IV-1 V 1996 r.) R. Mateja i M. Wierzbowski (obaj SG) skończyli wspinaczkę w Kruchym Kominie (ok. 15 m) oraz wspięli się powyżej Komina Spragnionych, odkrywając ok. 55 m. Meandra do Salki z P... Kluczykiem.

18-19 V 1996 r. ten sam zespół SG oraz D. Nowak wykonał trawers do okna w Katedrze i odkrył Leszczynę do Czerwonego Komina.

6 VI 1996 r. R. Mateja oraz M. Wierzbowski wykonali dymienie w Czerwonym Kominie w Leszczynie, po czym J. Szczepański prowadzący obserwację ściany zauważył dym w otworze Świstowej Studni. Po wykonaniu wahadła do okna w Katedrze odkryli oni ok. 60 m pochylni do Komina z Dachem, a stąd połączenie z kolejnym oknem Katedry.

Podczas biwaku SG w dniach 4-8 VII 1996 r. J. Szczepański oraz M. Wierzbowski wspinali się w Czerwonym Kominie (ok. 15 m).

5-6 X 1996 R. Mateja i M. Wierzbowski odkryli kilka metrów bocznych ciągów w górnej części Leszczyny. Ten sam zespół wspiął się do okna w Kominie z Dachem odkrywając Wilczy Ciąg do Białej Salki oraz Grzybiarnię (20-21 X 1996 r.).

W dniach 2-3 XI 1996 r. K. Furgał, R. Mateja, M. Rudyk, R. Ryndak, M. Wierzbowski i A. Zaworonek (SG) kontynuowali eksplorację powyżej Białej Salki, odsłaniając kilka metrów pochylni. 16-17 XI K. Furgał, R. Mateja oraz A. Zaworonek wyeksplorowali kolejne kilka metrów powyżej Białej Salki, a R. Brzozowski i M. Wierzbowski wspinali się w kominku za oknem do Leszczyny. Kilkanaście metrów Komina z Dachem pokonali M. Gignal i M. Wierzbowski (21-22 XII 1996 r.).

W lutym 1997 r. grotołazi ze Speleoklubu Warszawskiego pod kierownictwem S. Stefańskiego odkryli w rejonie Trójkątnej Salki Stropowiec i wstępne partie Kominów Amoku (Lisie Kaskadki). Do kwietnia 1997 r. w składzie T. Fiedorowicz, M. Gala, P. Skoworodko i S. Stefański wyeksplorowali odcinek od Lisich Kaskadek przez Kominy Amoku do Sali Lwa.

W Przemkowych Partiach S. Stefański (SW) i M. Wierzbowski (SG) w dniach 5-6 VII 1997 r. wspięli się od Salki z P... Kluczykiem do końca Meandra (ok. 90 m) osiągając Ciąg X. W ciągu tym, wspinając się w górę, R. Mateja, S. Stefański oraz M. Wierzbowski odkryli ok. 70 m korytarzy (13-14 IX 1997 r.).

W 1997 r. kontynuowano też działalność w Partiach Za Kolankiem. 15-16 II K. Domagała, M. Rudyk, R. Ryndak, J. Szczepański i M. Wierzbowski dokończyli wspinaczkę w Kominie z Dachem i odkryli nad nim ok. 20 m korytarza. 22-23 II M. Gignal i M. Wierzbowski ukończyli wspinanie w kominku za oknem do Leszczyny łącząc go po kilkunastu metrach w kierunku północnym z kolejnym oknem w Katedrze. W kierunku południowym wyeksplorowali ok. 35 m korytarzy, łącząc je z salką powyżej Cofki.

1-3 III 1997 r. R. Brzozowski, K. Furgał, R. Mateja oraz M. Wierzbowski kontynuowali eksplorację powyżej Komina z Dachem, odkrywając ok. 220 m korytarzy - Lodowy Kominek oraz biegnącą na wschód szczelinę łączącą się z górą Katedry.

W ostatnich dniach grudnia 1997 r.(28-31) W. Kraszewski, R. Mateja oraz A. Zaworonek podczas kartowania odkryli w Leszczynie, okolicach Lodowego Kominka i poniżej Komina Z Dachem kilkadziesiąt metrów bocznych odgałęzień korytarzy.

Podczas biwaku w dniach 20-24 I 1998 r. R. Mateja i A. Zaworonek zbadali ok. 25 m korytarzy w okolicach Lawiniastej Pochylni.

Na podstawie dymienia przeprowadzonego 25 lipca 1998 r. stwierdzono istnienie połączenia pomiędzy najwyższym miejscem Wilczego Ciągu a dwoma miejscami na powierzchni: lejem, gdzie obecnie znajduje się otwór Jaskini Wilczej oraz szczelinami w żlebie kilka metrów poniżej. Udział wzięli: G. Dokurno i R. Mateja od strony Wilczego Ciągu oraz W. Kraszewski i M. Wierzbowski obserwujący ścianę. Następnego dnia odszukano miejsca wydostawania się dymu. Jesienią 1998 r. podczas dwóch akcji powierzchniowych G. Dokurno, W. Kraszewski, T. Sobański i M. Wierzbowski usuwają wanty z dna leja, przedostają się do sali, w której usiłują znaleźć przejście do Wilczego Ciągu. Eksplorowana jaskinia otrzymała robocza nazwę Jaskini Średniej.

W 1998 r. grotołazi z SW pod kierownictwem S. Stefańskiego zorganizowali 10 biwaków, w trakcie których eksplorowano Kominy Amoku i Partie Animatorów. Powyżej Lisich Kaskadek wpięli się ponad Komin Szalonych Krów, uzyskując dla Kominów Amoku deniwelację 260 m i połączyli eksplorowane partie z okolicami Prożka Johny'ego (co znacznie ułatwiło działalność). Nad Salą Lwa odkryta została Sala Wesołej Warszawki i około 150 m kominów powyżej (uzyskana wówczas deniwelacja Partii Animatorów wyniosła 210 m).

Równolegle postępowała też wrocławska eksploracja w Przemkowych Partiach. 2-4 I 1998 r. R. Mateja i M. Wierzbowski eksplorowali Ciąg X w dół, odkrywając trzy kolejne studnie (ok. 55 m głębokości) i ok. 100 metrów ciasnego meandra. Podczas biwaku w dniach 11-14 VI 1998 r. S. Stefański oraz M. Wierzbowski wspinali się w Kominie Biwakowym odkrywając ok. 180 m korytarzy. W dniach 19-22 VII 1998 r. D. Bartoszewski i T. Sobański odkryli ok. 20 m po pokonaniu końcowego zacisku w Krokodylku.

Podczas biwaku w dniach 28 XII 1998-2 I 1999 r. W. Kraszewski, R. Mateja oraz A. Zaworonek-Mateja (wszyscy SG Wrocław) przedostali się z Kruchego Komina do Salki Z Posągiem i poniżej niej odkryli ok. 20 m kaskad.

W styczniu 1999 r. próbę pokonania syfonu na dnie jaskini (w Jeziorku X) podjął M. Tomaszek (STJ Kraków). Schodząc na głębokość 7 m ustanowił on aktualną głębokość systemu: -808 m.

23-24 I 1999 r., w Przemkowych Partiach, T. Sobański, B. Sobieszczański i M. Wierzbowski (SG) wyeksplorowali kilkanaście metrów kaskad Cueva Cheve powyżej Salki z Posągiem. Biwak w dniach 28-31 I 1999 r. przyniósł kolejne ok. 100 m kaskad w Cueva Cheve. Wspinali się S. Stefański (SW) i M. Wierzbowski (SG).

27-31 III 1999 r. S. Gibowski i R. Mateja (SG) odkryli kilkanaście metrów korytarza w górę Ciągu X.

Podczas krótkiego biwaku 4-6 VI 1999 r. B. Sobieszczański i M. Wierzbowski wspinali się kolejnymi kominami (ok. 30 m) w Cueva Cheve.

10-11 VII 1999 r. S. Stefański i M. Wierzbowski pokonali kolejne kaskady w Cueva Cheve oraz eksplorowali w dół i w górę równoległy do nich ciąg wodny (w sumie ok. 130 m).

14 IX 1999 r. R. Mateja i T. Sobański kontynuowali rozpoczętą trzy dni wcześniej eksplorację Jaskini Średniej, odsłaniając 3 m korytarzyka łączące jaskinię z Białą Salką w Wilczym Ciągu. Po połączeniu, stając się nowym, najniższym otworem systemu Wielkiej Śnieżnej, Jaskinia Średnia została przemianowana na Jaskinię Wilczą.

Również we wrześniu 1999 r., po pokonaniu syfonów: Krakowskiego i Magdy W. Bolek i N. Ziober odkryli i eksplorowali Dzikie Kaskady.

W 1999 r. kontynuowana była warszawska eksploracja w Kominach Amoku i Partiach Animatorów. W dniach 3-5 XII 2000 r. M. Gala (SW) i P. Olek (KW Warszawa) wyeksplorowali 40 m komin w najwyższej części Partii Animatorów. W tym samym rejonie, w styczniu 2001 r. odkryto meander ze studniami (w opisie jako ciągi nieskartowane).

Na początku 2003 r. kontynuowana była eksploracja za Syfonem Krakowskim. W.Bolek i M.Gignal 4 I 2003 r. pokonali końcowe trudności Dzikich Kaskad, docierając do Syfonu Mysiego, którego wejście wstępnie rozpoznali. Próbę nurkowania w syfonie podjęli W.Szymanowski i N.Ziober 22 II 2003 r., a następnie W.Bolek 22 III 2003 r.. Ten ostatni na głębokości -15 m osiągnął najdalszy punkt w syfonie.

Podczas prac eksploracyjnych KTJ – Speleoklubu Bielsko-Biała w okresie od marca 2002 r. do grudnia 2003 r. udokumentowanych zostało 426 m korytarzy w Galerii Krokodyla.

W Partiach Wielkanocnych Wielkiej Litworowej kontynuowana była eksploracja powyżej otworu (członkowie Klubu Taternictwa Jaskiniowego - Speleoklubu z Bielska Białej), co zaowocowało zwiększeniem deniwelacji systemu. Osiągnięte zostały wysokości +8 m powyżej otworu (C.Szura, 19-20 V 2001 r.), a następnie (15 XI 2003 r.) +9,5 m oraz +16 m (C.Szura z P.Ćwiąkałą, G.Wosiem i Arturem Żerą). Ten sam zespół w 2003 r. wyeksplorował – również w Wielkiej Litworowej – Ciągi Moralnego Niepokoju pod Studnią Bociana (175 m). Nieco wcześniej (11 XII 2001 r.) C. Szura przedostał się do 20-metrowych Partii pod Pierwszą Pięćdziesiątką. Także w 2003 r. grotołazi bielscy odkryli nowe partie na szczycie Kaskad nad Studnią Bociana (Komin bez Wyjścia – J.Ganszer, R.Muzyczka, Alan Żera, Artur Żera, C.Szura) oraz Meander nad Salą pod Płytowcem (A. i A.Żera, C.Szura). Kolejne znaczące odkrycia grotołazów bielskich miały miejsce w 2004 r. (rejon Sali Kopernika, Półpietro, Dwoisty Meander, Nowe Partie Bielskie). Przedłużyły one Wielką Litworową o 1350 m, a cały system uzyskał w ten sposób 22 798 m (Szura 2005a). Następny rok przyniósł kolejne sukcesy bielszczan w Wielkiej Litworowej: ponad 800 m nowych ciągów w Partiach Ślepych (rejon III Płytowca) i w Partiach Bielskich (m.in. Płytowiec C), Nowych Partiach Bielskich i w rejonie Studni Flacha – co zwiększyło długość jaskini do 7185 m, a systemu Wielkiej Śnieżnej do 23 773 m. Większość odkryć grotołazów bielskich została umieszczona na planie jaskini, wyjątek stanowią niektóre odkrycia w Nowych Partiach Bielskich i w rejonie Studni Flacha, które uwzględniono tylko w opisie. Łączna długość ciągów odkrytych przez bielszczan w Wielkiej Litworowej w latach 2000-2007 wyniosła 2605 m.

Głębokość i trudności Śnieżnej dawały jej od chwili odkrycia pozycję najatrakcyjniejszego celu sportowego w kraju. Początkowo liczyła się też wśród najgłębszych jaskiń świata. W trakcie eksploracji przez krótki czas była na IV pozycji, by następnie zająć VI miejsce (wg. ówcześnie podawanych parametrów), po przyłączeniu Jaskini nad Kotlinami znowu na krótko wróciła na VI miejsce. Postęp eksploracji w świecie szybko jednak pozbawił ją eksponowanej pozycji. Osiągnięcie syfonu w 1961 r. (co było znakomitym wyczynem zarówno w kategoriach eksploracyjnych, jak i sportowych) utorowało drogę do liczących się przejść, z których ważniejsze podano poniżej.

W marcu 1963 r. dokonano pierwszego przejścia do dna Jaskini Śnieżnej w stylu lekkim: 4 osobowa grupa ze Speleoklubu Warszawskiego, porę czująca i reporęczująca całość jaskini w ciągu 2 dób, bez biwaku, z której J. Onyszkiewicz i B. Uchmański doszli do syfonu (pozostali uczestnicy: Jacek Bednarek i A. Sapielak).

Po połączeniu z Jaskini nad Kotlinami i uzyskaniu nowej głębokości system został pokonany przez ekipę z STJ Kraków w składzie: J. Baryła (kierownik), J. Didur, J. Dobrzański, A. Mróz, T. Oczko i J. Woźniak. Czas akcji wyniósł 56 godzin (28-30 VI 1968 r.). Mimo nieosiągnięcia dna (najdalej - do Zawaliska dotarli Baryła i Woźniak) przejście to było poważnym wyczynem. Wejście i powrót nastąpiły przez otwór Jaskini nad Kotlinami.

Dwie kolejne próby całościowego przejścia kończyły się wypadkami śmiertelnymi i pierwsza udana akcja nastąpiła dopiero w 3-4 I 1981 r. Zespół warszawski w składzie Janusz Bednarek, R.M. Kardaś, W. Rudolf i A. Rygier przeszedł całą dostępną bez nurkowania głębokość systemu: -742 m (od Jaskini nad Kotlinami do Syfonu Dominiki, z powrotem przez Jaskinię nad Kotlinami). Podczas akcji wykonano poręczowanie i zdejmowanie ubezpieczeń (czas 27 godzin). Uważane początkowo za drugie, przejście to okazało się właściwie pierwszym przejściem integralnym jaskini (patrz Baryła 1988c).

Pierwszego przejścia aktualnego głównego ciągu systemu od otworu Wielkiej Litworowej do Syfonu Dziadka (Suche Dno -785 m) dokonali w dniach 14-15 XII 2000 r. M. Gala, T. Fiedorowicz, P. Skoworodko i J. Panek ze Speleoklubu Warszawskiego oraz Francuzi: P. Bence i F. Fillols. Wykorzystano oporęczowanie wiszące w Wielkiej Litworowej i Galerii Krokodyla (czas 21 godz.).

Dokonywano też przejść wspinaczkowych. W dniach 28 XII 1968 - 5 I 1969 wyprawa AKT Wrocław (R. Galar, J. Masełko, A. Ostromęcki, K. Piotrowski, N. Pospieszny, M. Trzeciakowski i B. Uchmański - kierownik) dokonała wspinaczkowego wyjścia od Syfonu Dominiki do otworu Jaskini Śnieżnej. Wyjście wspinaczkowe z Wielkiej Litworowej stało się udziałem zespołu W. Jokiel i B. Kacprzak (SG KW Wrocław) w marcu 1986 r. Największe trudności w Drugiej Pięćdziesiątce oceniono na IV+ do V-, A1, a w Pierwszej Pięćdziesiątce na V, A1. Przejście wspinaczkowe od Syfonu Dziadka do otworu Jaskini nad Kotlinami (185 godz., V+, A3, 33e) miało miejsce w dniach 8-16 XII 1991 r. w wykonaniu zespołu: M. Francuz (SW), K. Guzek (SW), T.K. Pryjma (Speleoklub Akademicki Poznań) i S. Stefański (SW). Uklasycznienia wyjścia z Wielkiej Litworowej (a ściślej od Błękitnej Laguny) dokonali D.Rybarski i C.Szura z KTJ „Speleokub” Bielsko-Biała (19-22 III 2002 r.), najtrudniejsze miejsca w Drugiej Pięćdziesiątce oceniając na VI, a w Pierwszej na VI+.

Plan i przekrój głównej (wschodniej) części systemu sporządzone zostały w oparciu o pomiary busolowo-taśmowe wykonane w ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ, wypraw Speleoklubu Warszawskiego oraz prac eksploracyjnych i badawczych Sekcji Grotołazów Wrocław. Autorami pomiarów byli (w kolejności alfabetycznej): W. Augustyn (1980, 1984, 1985, 1986), A. Bąk (1981), D. Bartoszewski (1995-99), W. Bolek (1989, 1990, 1993, 1999), R. Brzozowski (1996-99), A. Fabjańska (1985); T. Fiedorowicz (1997-99), M. Francuz (1997-99), M. Freus (1993, 1996), K. Furgal (1996-99), P. Gajek (1987), M. Gala (1997-99), Z. Glanowski (1981), J. Grodzicki (1961, 1965, 1976, 1977, 1983), G. Jabłoński (1980, 1984, 1986, 1989, 1990), R. Jagiella (1984, 1986), B. Janiszewski (1995), P. Jarosz (1984,1986), O. Jokiel (1993), W. Jokiel (1984, 1986, 1993, 1996), S. Kalisz (1993), R.M.. Kardaś (1979, 1980, 1981, 1986, 1987), S. Kostka (1993), W. Kucia (1984, 1986), R. Kujat (1979, 1980), A. Łacinnik (1996), T. Łagowski (1987), A. Maciuk (1994,1995), R. Mateja (1995-99, 2000); A. Nazarko (1995), J. Panek (1997-99), R. Paternoga (1994, 1995), D. Pawłowski (1989), M. Rekus (1981), M. Rudnicki (1993), M. Rudyk (1995), R. Ryndak (1995), M. Siarkowski (1980, 1984, 1985, 1986, 1989), W. Skoczylas (1980, 1990), P. Skoworodko (1997-99), T. Sobański (1996-99, 2000), S. Stefański (1997-99), A. Szabunio (1981), J. Szczepański (1996-99), W. Szymanowski (1984, 1985, 1986), T. Wala (1990), M. Wiśniewski (1993), M. Wierzbowski (1996-99, 2000), A. Zaworonek (1996-99). Wkład poszczególnych wymienionych powyżej osób był bardzo różny, ale nie we wszystkich wypadkach dało się obecnie zidentyfikować głównych autorów poszczególnych opracowań. Daty podane od-do oznaczają brak precyzyjnych informacji.

Ponadto przy opracowywaniu dokumentacji wykorzystano robocze zestawienia, szkice, rysunki i opracowania: J. Grodzickiego, R.M. Kardasia, M. Sygowskiego, A. Kobyłeckiego, A. Ciszewskiego, B. Uchmańskiego, A. Majkowskiego i K. Wardakowskiego, W. Jokiela, T. Klisia.

Zestawienia wyjściowe dla Przemkowych Partii i Partii Za Kolankiem sporządził D.Bartoszewski, a Kominów Amoku i Partii Animatorów M. Gala. Całość dokumentacji kartograficznej zestawili R.M. Kardaś i M. Gala w r. 2000. Została ona następnie uzupełniona na podstawie szkiców W.Bolka (Bolek 2003, Szymanowski, Ziober 2003) oraz opublikowanych materiałów kartogarficznych C.Szury (2002d, 2003b).

Osobno zestawiana była przez M.Burkackiego i R.M.Kardasia dokumentacja Wielkiej Litworowej, w oparciu o pomiary busolowo-taśmowe wykonane w ramach prac inwentaryzacyjnych OW PTPNoZ (1976, 1977, 1981 r.) oraz podczas wypraw Speleoklubu Warszawskiego i Warszawskiego Akademickiego Klubu Speleologicznego (1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983 r.). Pomiary te wykonali: M. Burkacki (w latach 1979, 1980, 1981, 1982), M .Kapełuś (1982), M. Kardaś (1977), R.M. Kardaś (1976, 1977, 1978, 1981), Z. Krośkiewicz (1982), P. Kulbicki (1978, 1981), T. Łagowski (1983), J. Szaran (1976). Przy pracach pomiarowych (poza wymienionymi uprzednio) współpracowali: I. Chabracka, J. Milka, M. Połoński, M. Różyczka, C. Sadowski, A. Szabunio i P. Tylżanowski. Wykorzystano także w opracowaniu górnych partii Mieszkanka materiały kartograficzne W. Szymanowskiego (Sekcja Grotołazów Wrocław) z r. 1981. Na podstawie powyższych pomiarów opracowana została przez dokumentacja jaskini wg stanu na styczeń 1985 r. Uzupełniono ją następnie częściowo na podstawie materiałów dotyczących późniejszych odkryć (dokumentacja Partii Bielskich wykonana przez W. Michalskiego i J. Ganszera w roku 1991 i uzupełniona w 1992 r. oraz rejonu połączenia wg W. Jokiela z roku 1996) i opublikowano (Jaskinie TPN 1999). Kolejne uzupełnienia wprowadzono w oparciu o opublikowane bogate materiały kartograficzne C.Szury (2002a, 2002b, 2004b, c, d, e, 2005b) oraz udostępnione przez Czesława Surę niepublikowane materiały.

Pomiary sytuacyjno-wysokościowe położenia otworu Wielkiej Litworowej wykonał zespół Koła Naukowego Geodetów AGH pod kierownictwem W. Borowca w dniu 16 sierpnia 1981 r. Opisy Przemkowych Partii i Partii Za Kolankiem sporządził D. Bartoszewski, Kominów Amoku i Partii Animatorów oraz Galerii Krokodyla - M. Gala, a Studni Za Trawersem - S. Stefański. Dokumentację Wielkiej Litworowej opracowali Mirosław Burkacki i Rafał M.Kardaś.  Zaktualizował R.M. Kardaś (2009 r.).

Rudnicki J. 1959b (o odkryciu J.Śnieżnej i eksploracji do -300); [Krygowski W. ] 1961 (wzmiankuje o odkryciu Jasnego Awenu); Uchmański B. Rudnicki J. 1962 (historia eksploracji Jaskini Śnieżnej); Wójcik S. 1962 (wzmiankuje o braku śniegu w Jasnym Awenie); [Goch B.], 1963 (o odkryciu Trzeciego Płytowca w Wlk.Litworowej); Uchmański B., 1963a (o pierwszym etapie eksploracji Wlk. Litworowej); Uchmański B., 1963b (o odkryciu Trzeciego Płytowca w Wlk. Litworowej); Wójcik Z., 1963b (informacja o odkryciu Wlk. Litworowej i zbadaniu do”-200”); Burchard P., 1964 (podaje głębokość Wlk. Litworowej); Rajwa A., 1964 (informacje o wstępnych etapach eksploracji Wlk. Litworowej, wzmiankuje o działalności odkrywczej zakopiańczyków z STJ w Jasnym Awenie); Wójcik S., 1964 (historia odkrycia Wlk. Litworowej, krótki opis, przekrój); Uchmański B. 1964b (szczegółowa historia eksploracji J.Śnieżnej); Wójcik Z. 1966a (J. Śnieżna: dane morfometryczne i geologiczne, osady; Wlk. Litworowa: dane geologiczne i morfometryczne - pod nazwą Wyżnia Litworowa); Chodorowska W. 1967 (historia eksploracji Śnieżnej do Syfonu Dominiki); Dąbrowski T., Rudnicki J. 1967 (barwienie wody w Jaskini Śnieżnej); Grodzicki J., Rudnicki J. 1967 (wyniki badań geologicznych w Jaskini Śnieżnej); [Grodzicki J.] 1967 (inwentarzowy opis Śnieżnej, plan i przekrój), Kobyłecki A. 1967 (odkrycie i eksploracja Jaskini nad Kotlinami); Pulina M. 1967 (mikroklimat Jaskini Śnieżnej); Baryła J. Kobyłecki A. 1968 (eksploracja Jaskini nad Kotlinami); Burchard P. 1969 (informacje o eksploracji zakopiańskiej w Wlk. Litworowej); Kobyłecki A. 1968b (przekrój Jaskini nad Kotlinami z rejonem Połączenia w Jaskini Śnieżnej; niektóre daty odkryć błędne); Koisar B. 1968c (eksploracja Jaskini nad Kotlinami do połączenia); Rajwa A., 1968a (informacja o odkryciu Sali pod Płytowcem w Wlk. Litworowej i innych ciągów); Rajwa A., 1968b (informacja o odkryciu Sali pod Płytowcem w Wlk.Litworowej i innych ciągów); Rajwa A. 1968d (wzmiankuje o osiągnięciach E. Chełpy w Wielkiej Litworowej); Rajwa A. 1968e (podaje głębokość Wlk.Litworowej); Kobyłecki A. 1969 (przekrój systemu Wielkiej Śnieżnej; niektóre daty odkryć błędne); Koisar B. 1969f (historia eksploracji Jaskini nad Kotlinami; dane o przejściach); Uchmański B. 1969c (historia eksploracji Jaskini Śnieżnej); Wielka Śnieżna - 1969 1970 (o pierwszym zjeździe Setką); Grodzicki J. 1970 (geneza, dane geologiczne); Biernacki Z. 1972 (wzmianka o zejściu na dno Wlk. Litworowej w ramach zlotu w 1967 r.); Owczarek B. 1972 (o pierwszym kobiecym przejściu Wlk. Litworowej w 1971 r.); Owczarek J., Wosiński A. 1972 (Wlk. Litworowa: wzmianki o przejściach M. Żelechowskiego z zespołem w latach 1967-68); Parma Ch., 1972 (wymienia przejścia Wlk. Litworowej w 1971); Różyczka M. 1972 (przenurkowanie Syfonu Dominiki); Taternictwo jaskiniowe 1971 1972 (wzmianki o przejściach Wlk. Litworowej); Wosiński A. 1972 (wzmianki o wejściach częstochowskich do Wlk. Litworowej 1967-68); Wosiński A., Owczarek J. 1972 (wzmianki o wejściach M. Żelechowskiego do Wlk. Litworowej); Przybyszewski W. 1973 (przenurkowanie Syfonu Dominiki); Grodzicki J. 1974d (pogłębienie systemu do Syfonu Beaty); Kostecki K. 1974 (o rekordach czasowych przejść w Wlk. Litworowej); Grodzicki J. 1975 (podaje szacunkowo nową głębokość Wlk. Litworowej); Grodzicki J. 1975b (nurkowania w syfonach Dominiki i Beaty); Przybyszewski W. 1975 (relacja o eksploracji Wlk. Litworowej w 1974 r., szkic planu i przekroju); Sałyga K. 1975 (o wypadku w zejściu od otworu Wlk.Litworowej); Burkacki M. 1976 (pomiary w Jaskini nad Kotlimami); Kardaś R.[M.] 1976a (informacje o pomiarach OW PTPNoZ w Wlk.Litworowej i pomierzonych głębokościach); Kardaś R.[M.] 1976b (informacje o pomiarach w Wlk.Litworowej, podaje głębokość); Kleszyński K. 1976 (notatka o osadzeniu nitów w Wlk. Litworowej); [Kronika] Okres od 1.07 /../, 1976 (wzmianki o przejściach w Wlk. Litworowej w latach 1972-73); Wiśniewski W.[W.] 1976a (o odkryciu w Wlk. Litworowej studni równoległej do Studni Bociana); Bałas, A. 1977a (wzmianki o przejściach w Wlk. Litworowej); Bałas A. 1977b (wzmianki o przejściach w Wlk.Litworowej i eksploracji w Studni Bociana); Borowiec W. i in. 1977 (dane morfometryczne Wlk. Śnieżnej i Wlk. Litworowej); Chruściel A., Juroff J. 1977 (wzmianki o przejściach w Wlk. Litworowej); Kardaś R.[M.] 1977a (informacje o pomiarach w Wlk. Litworowej, eksploracji Mieszkanka i innych ciągów, podaje długość); Notatki 1977 (rozmieszczenie spitów w Wlk. Litworowej); Wiśniewski W.[W.] 1977a (rozmiary Wlk. Litworowej, odkrycia i przejścia w 1977 r.); Borowiec W. i in. 1978 (dane morfometryczne Wlk. Śnieżnej i Wlk.Litworowej); Kleszyński K. 1978b (wzmiankuje o ospitowaniu Wlk. Litworowej); Notatki 1978 (rozmieszczenie spitów w Wlk. Litworowej); Parma Ch., Rajwa A. 1978 (krótka historia eksploracji Wlk. Śnieżnej; Wlk. Litworowa: głębokość, informacje historyczne); Wiśniewski W.[W.] 1978c (rozmiary Wlk. Litworowej, odkrycia i przejścia w 1977 r.); Wójcik Z. 1978c (wzmiankuje o genezie Wlk. Litworowej, w tekście występuje też omyłkowo pod nazwą Wyżniej Litworowej); Augustyn W. 1979 (połączenie Jasnego Awenu z Jaskinią Wielką Śnieżną); Burkacki M. 1979a (relacja z eksploracji Wlk. Litworowej w lutym 1979); Działalność jaskiniowa Speleoklubu ... 1979 (dane o działalności SW w Wlk. Litworowej do r.1979); Głazek J. i in. 1979a (wzmianka o związku Wlk.Litworowej z hydrografią rejonu); Głazek J. i in. 1979b (geneza systemu Wlk.Śnieżnej); Jagiełło M. 1979 (opis śmiertelnego wypadku podczas wycofywania się od otworu Wlk. Litworowej w 1974 r.); Kardaś R.M. 1979f (Wlk. Litworowa: plan partii poniżej Pierwszego Płytowca, przekrój jaskini, komentarz do materiałów kartograficznych); Burkacki W. 1980 (Wlk. Litworowa: o eksploracji Partii za Drugą Pięćdziesiątką); Kardaś R.M. 1980b (Wlk. Litworowa: dane morfometryczne, historyczne, geologiczne); Kronika 1980a (Wlk. Litworowa: wzmianka o przejściu Bułgarów); Kronika 1980c (wzmianki o wyprawach eksploracyjnych WAKS do Wlk. Litworowej w 1980 r.); Kujat R. 1980 (eksploracja Krakowskich Kominów); Mazik K., 1980 (ocena trudności Wlk.Litworowej); Sałyga-Dąbkowska K., 1980 (informacja o wypadku w Wlk. Litworowej); Bąk A. 1981 (opis wyprawy z nurkowaniem w syfonach końcowych Wlk. Śnieżnej i informacje o eksploracji Wlk. Litworowej za Zaciskami Boksera w lutym 1981); Burkacki M. 1981b (relacja o eksploracji Wlk. Litworowej za Zaciskami Boksera, plan nowych partii, przekrój całości); [Burkacki W.] 1981a (o odkryciach w Wlk. Litworowej latem 1980 i w lutym 1981 r., przekrój); Glanowski Z. 1981 (opis nurkowania w Syfonie Dziadka); Kronika 1981a (informacje o I przejściu integralnym systemu Wlk. Śnieżnej i wzmianki o wyprawie eksploracyjnej do Wlk. Litworowej w lutym 1981); Szabunio A. 1981a (opis eksploracji Syfonu Beaty - do Syfonu Dziadka); Szabunio, A. 1981b (eksploracja do Jeziorka X i pokonanie Syfonu Dziadka; plany i przekroje partii syfonalnych); Szabunio A. 1981c (opis eksploracji w dół za Syfonem Beaty); Wielka Litworowa, 1981 (przekrój); Burkacki M. 1982a (o eksploracji Partii Wielkanocnych w Wlk. Litworowej, plan); Burkacki M. 1982b (o badaniach hydrogeologicznych w Wlk. Litworowej i eksploracji w 1982 r.); Kardaś R.M. 1982a (Wlk. Śnieżna i Wlk. Litworowa: podstawowe dane morfometryczne, historyczne, geologiczne, przekrój Wlk.Śnieżnej); Kardaś R.M. 1982c (o pomiarach i eksploracji Podpłytowca w Wlk. Litworowej); Łagowski T. 1982 (4 fotografie z biwaku w Wlk. Litworowej); Sygowski M. 1982a (o badaniach hydrogeologicznych w Wlk. Litworowej w 1982 r.); Dudziński K. 1983d (szkic techniczny Wlk. Litworowej, relacja z przejścia); Jaskinie Polski głębsze od 100 m 1983 (deniwelacja Wlk. Śnieżnej i Wlk. Litworowej); Jaskinie Polski dłuższe od 1000 m 1983 (długość Wlk. Śnieżnej i Wlk. Litworowej); Kapełuś M. 1983 (o pomiarach i biwaku w Wlk. Litworowej); Kardaś R.M. 1983e (długość i deniwelacja Wlk. Litworowej); Kotarba S. 1983e (opis osadzenia spitów i zjazdu Setką w J. Nad Kotlinami, szkic techniczny); Skarżyński A., 1983a (informacje o biwaku w Wlk.Litworowej w lutym 1983 r.); Skarżyński A., 1983b (Wlk. Litworowa: o odkryciu sali nazwanej później Salą Andrzeja); Burkacki M.,1984a (wzmianki o działalności A. Skarżyńskiego i W. Burkackiego w Wlk. Litworowej); Burkacki M. i in., 1984 (dane o odkryciach SW i WAKS w Wlk. Litworowej); Kapełuś M. 1984a (odkrycie Błotnych Łaźni, nurkowanie w Jeziorku X); Kardaś R.M. 1984e (postępy eksploracji Wlk. Śnieżnej w latach 1983-84; Wlk. Litworowa – wzmianki o odkryciach SW, przejściach i sprzątaniu jaskini); Kardaś R.M. 1984i (długość i deniwelacja Wlk. Litworowej); Kowalski G. 1984 (opis nurkowania z rekonesansem Jeziorka X); Krośkiewicz Z. 1984 (o nadaniu w Wlk. Litworowej nazw upamiętniających W. Burkackiego i A. Skarżyńskiego); Luty I. 1984b (wzmianki o działalności A. Skarżyńskiego w Wlk.Litworowej); Luty I. 1984c (wzmianki o działalności A. Skarżyńskiego w Wlk.Litworowej); Łagowski T., Sadowski C. 1984 (Wlk.Litworowa: relacja z eksploracji Partii Szwajcarskich w 1982 r.); TATRY POLSKIE, 1984 (lokalizacja otworów Wlk. Śnieżnej i Wlk. Litworowej na mapie topograficznej); Gradziński R. i in. 1985a (Wlk. Śnieżna i Wlk. Litworowa: dane morfometryczne, lokalizacja na mapie); Kardaś R.[M.] 1985a (wzmiankuje o odkryciach SW w Wlk. Litworowej); Kardaś R.[M.] 1985g (przejścia solo w systemie Wlk.Śnieżnej); Parma Ch., Rojek T. 1985 (Wlk. Litworowa: lokalizacja na mapce, informacje historyczne); Rekus M. 1985 (nurkowanie w Jeziorku X); Walenta K. 1985 (o obozie oczyszczającym Wlk. Litworową); Burkacki M. 1986 (Wlk. Litworowa: omówienie eksploracji i prac dokumentacyjnych w lutym 1986r.); Kardaś R.M. 1986a (o badaniach geologicznych w Wlk. Litworowej); Kardaś R.M. 1986c (o przejściu samotnym Wlk.Litworowej metodą sznureczkową); Kardaś R.M. 1986d (o badaniach geologicznych w Wlk.Litworowej); Kardaś R.M., 1986e (nowa długość Wlk.Litworowej); Kardaś R.M. 1986h (postępy eksploracji Wlk.Śnieżnej w latach 1985-86; Wlk.Litworowa: informacje o odkryciach i wyjściu wspinaczkowym); Kardaś R.M. 1986i (długość i deniwelacja Wlk.Litworowej po ostatnich odkryciach); Kronika 1986a (Wlk. Litworowa: kalendarium i rezultaty eksploracji i dokumentacji w 1985-86 r.); Kronika 1986e (o próbie eksploracji w szczelinie Magla); Kulbicki P. 1986 (o odkryciu partii nad Studnią Wiatrów - do Syfonu Krakowskiego); Sadowski C. 1986 (Wlk.Litworowa: relacja z eksploracji i prac dokumentacyjnych); Kardaś R.M. 1987b (Wlk. Śnieżna: historia eksploracji 1969-87); Kardaś, R.M. 1987d (eksploracja Warszawskich Kaskad w 1986 r., plan i przekrój ciągu); Baryła J. 1988c (analiza przejść systemu w 1968 i 1981 r.); Gajek, P. 1988 (dojście do Syfonu Marzeń); Kardaś R.M. 1988c (eksploracja Błotnych Łaźni i Warszawskich Kaskad w 1987 r.); Kardaś R.M. 1988d (głębokość i długość Wlk.Śnieżnej); Luty I. 1988b (eksploracja w Błotnych Łaźniach); Grodzicki J., Kardaś R.M. 1989 (wyniki badań geologicznych w Wielkiej Śnieżnej i Wielkiej Litworowej); Gąsiorek A., Michalski W. 1989 (relacja z eksploracji Partii Bielskich, opis ciągów); Michalski W. 1989 (relacja z eksploracji w Partii Bielskich); Bac-Moszaszwili M., Gąsienica-Szostak M. 1990 (o przynależności Wlk. Śnieżnej do systemu Lodowego Źródła, dane morfometryczne); Bolek W. 1990 (eksploracja i kartowanie w rejonie Studni Wiatrów i nurkowanie w Syfonie Krakowskim); Bolek W. 1991a (przenurkowanie Syfonu Magdy, eksploracja w Galerii Krokodyla); Bolek W. 1991b (eksploracja nad Studnią Szywały, jedyny szkic tych partii); Grodzicki J. 1991 (geneza i ewolucja systemu); Kronika 1992 (Wlk. Litworowa: wzmianka o odkryciu za Drugą Pięćdziesiątką); Michalski W., Ganszer J. 1992 (plan, przekrój i opis Partii Bielskich); Stefański S. 1992 (o wyjściu wspinaczkowym od Syfonu Dziadka; pomyłka w dacie); Albrzykowski G. 1993b (zestawia na mapie ciągi pomiarowe Małołąckiej, Śnieżnej Studni i Wielkiej Śnieżnej); Jokiel W. 1993 (historia eksploracji Wlk.Śnieżnej 1985-93, szkicowy plan i przekrój); Już trzy polskie "10"! 1993 (o przekroczeniu 10 km długości w Wlk.Śnieżnej); Kardaś R.M. 1993a (o przekroczeniu długości 10,5 km w Wlk.Śnieżnej); Rogalski J. 1993 (eksploracja AKG w Błotnych Łaźniach); Wiśniewski W.W. 1993j (eksploracja partii nad Studnią Wiatrów, próby obejścia Syfonu Krakowskiego); Chruściel Z. 1994 (opis tragicznego wypadku); Jokiel W. 1994 (o eksploracji w Galerii Krokodyla i perspektywie połączenia z Jaskinią Wielką Litworową); Kardaś R.M. 1994a (postępy eksploracji Wlk. Śnieżnej w latach 1991-92, wyjście wspinaczkowe); [Kardaś R.M. ], 1994b (o przenurkowaniu Syfonu Marzen i bliskim połączeniu z Wielką Litworową); Rogalski J. 1994 (eksploracja AKG w Błotnych Łaźniach, Salce ze Żwirem, pod Krakowskimi Kominami); Siarzewski W. 1994 (zjawiska lodowe); Starnawski K. 1994 (nurkowanie w Syfonie Marzeń); Styś J. 1994 (próba eksploracji okien w Studni z Mostami w J. Nad Kotlinami); Witkowski T. 1994 (opis pierwszego przejścia za Syfon Marzeń, błędna data i rozmiary syfonu); Chruściel A., Kardaś R.M. 1995 (postępy eksploracji w 1992 i 1993 r.); Cywiński W. 1995 (wzmiankuje w opisach topograficznych, drogi dojścia); Ganszer J. 1995 (uzupełnienia planu Partii Bielskich, informacja o niewielkim odkryciu); Głazek J. 1995 (wzmiankuje Wlk. Śnieżną); Marasek A. 1995 (opis akcji ratunkowej w Wlk. Śnieżnej); Piksa K. 1995 (występowanie nietoperzy); Starnawski K. 1995 (eksploracja za Syfonem Marzeń, plan); Bartoszewski D. 1996 (o odkryciu i eksploracji Przemkowych Partii); Bolek W. 1996b (o połączeniu Wlk. Śnieżnej z Wielką Litworową, plan i przekrój połączenia); Cywiński W. 1996 (dojście, wzmianki o lokalizacji); Głazek J., Grodzicki J. 1996 (geneza systemu, rozmiary); Jokiel W. 1996a (połączenie z Wielką Litworową, charakterystyka Galerii Krokodyla, plan i przekrój połączenia); Jokiel W. 1996b (połączenie z Wielką Litworową); [Kardaś R.M. ] 1996d (odkrycia Za Kolankiem); Mateja R. 1996a (eksploracja Za Kolankiem - do Katedry); Mateja R. 1996b (eksploracja Przemkowych Partii); Gala M. 1997a (eksploracja Za Kolankiem i odkrycie Kominów Amoku); Gala M. 1997b (eksploracja Kominów Amoku i Sali Lwa); Jokiel W. 1997 (stan poznania, szkicowy przekrój systemu); Recielski K. 1997 (postępy eksploracji w latach 1995-96); Bartoszewski D. 1998 (pomiary i eksploracja w Przemkowych Partiach, plan); Gala M. 1998 (o eksploracji Partii Amoku); Ganszer J., 1998 (informacja o zamuleniu ciągu z Wlk. Litworowej do Śnieżnej); Mateja R. 1998 (eksploracja Za Kolankiem, próby znalezienia połączenia z powierzchnią); Piksa K. 1998 (nietoperze); Recielski, K. 1998 (postępy eksploracji w r. 1997); [Wiśniewski W.W.] 1998c (o udziale J. Śmiałka w eksploracji jaskiń systemu); Bolek W. 1999a (o eksploracji syfonów: Krakowskiego i Magdy, przekrój); Bolek W. 1999b (odkrycia za Syfonem Magdy); Gala M. 1999a (eksploracja Partii Amoku i Animatorów); Gala M. 1999b (o eksploracji Partii Animatorów i Kominów Amoku, plan, przekrój); [Gradziński M.] MG, 1999 (o nurkowaniu w Jeziorku X i pogłębieniu o 1 m.); Jaskinie TPN 1999 (plan, przekrój, opis inwentarzowy Wlk. Litworowej); [Kardaś R.M.] 1999a (odkryciu i eksploracji Jaskini Wilczej); [Kardaś R.M.] 1999b (nurkowanie w Jeziorku X - pogłębienie); Krótko o Przemkowych Partiach, 1999 (eksploracja w 1999 r.); Mateja R. 1999 (o eksploracji Przemkowych Partii, plan); Jaskinia Wielka Śnieżna ma kolejny otwór, 1999 (przyłączenie Jaskini Wilczej); Wierzbowski M., Mateja R. 1999 (dołączenie Jaskini Wilczej, lokalizacja otworu na fotografii); Wiśniewski W.W. 1999 (o publikacjach dotyczących systemu w Speleologii); Bielska T., Mickiewicz J. 2000 (flora);Ciszewski A. 2000 (o wymianie punktów asekuracyjnych w systemie); Głazek J. 2000 (wzmiankuje); Kardaś R.[M.] 2000a (o przejściu aktualnej głębokości); [Kardaś R.M.] 2000b (eksploracja komina w Partiach Animatorów); Kicińska D. 2000 (wzmiankuje); Nowak J. 2000 (szkic techniczny Wlk. Litworowej); Recielski K. 2000 (postępy eksploracji w 1999 r.); Tyc A., Litwin L. 2000 (o rozwoju studni wlotowych pod przykryciem skał krystalicznych); Baścik M. 2001 (wzmiankuje o przynależności do systemu Lodowego Źródła); Bolek W. 2001 (dane morfometryczne niektórych syfonów, wzmianki o nurkowaniach); Gradziński M. 2001 (podaje rozmiary systemu); Mateja R., Wierzbowski M. 2001 (o wrocławskiej eksploracji w systemie od 1996 r., przekrój); Piksa K., Wołoszyn B.W. 2001 (nietoperze w Jaskini Śnieżnej); Piksa K., Nowak J. 2001 (kości nietoperzy); [Gradziński, M.] 2002 (o eksploracji w Przemkowych Partiach); Jaskinie TPN 2002a (plan, przekrój, opis inwentarzowy); Szura C. 2002a (bielskie odkrycia w partiach Wielkanocnych); Szura C. 2002b (Partie pod I Pięćdziesiątką); Szura C. 2002c (o klasycznym wyściu z Wielkiej Litworowej); Szura C. 2002d (eksploracja w Galerii Krokodyla); Bolek W. 2003 (o nurkowaniu za Syfonem Krakowskim, szkic włącznie z Syfonem Mysim); Syfon Mysi – cd. 2003 (o nurkowaniu); Szymanowski W., Ziober N. 2003 (o nurkowaniu w Syfonie Mysim); Szura C. 2003a (nowa deniwelacja systemu: +16 m w Partiach Wielkanocnych); Wiśniewski W.W., 2003c (wzrost deniwelacji systemu do 816 m); Bac-Moszaszwili M., Nowicki T. 2004 (rozważania o zależności rozwoju systemu od budowy geologicznej); Szura C. 2004a (obliczenie długości po odkryciach bielszczan 2001-2003 r.); Szura C. 2004b (o eksploracji bielszczan w Partiach Wielkanocnych Wielkiej Litworowej – zwiększenie deniwelacji, plan); Szura C., 2004c (eksploracja Ciągów Moralnego Niepokoju w Wlk.Litworowej, plan); Szura C. 2004d (eksploracja Komina bez Wyjścia nad St. Bociana w Wlk. Litworowej, plan); Szura C. 2004e (eksploracja Meandra nad Salą pod Płytowcem, plan); Szura C. 2004f (o zwiększeniu deniwelacji, eksploracji w Partiach Wielkanocnych i pod Studnią Bociana); Wiśniewski W.W. 2004a (charakterystyka systemu, etapy pogłębiania, uzyskanie deniwelacji 824 m); Wiśniewski W.W. 2004b (o możliwości dołączenia Szczeliny nad Wielką Litworową, co zwiększyłoby głębokość systemu); Gradziński M. 2005 (podaje rozmiary systemu); Gradziński M. i in. 2005 (wzmiankują); Michalski, W. 2005 (wspomnienia z eksploracji Partii Bielskich w 1989 r.); Szura C. 2005a (o eksploracji bielszczan w 2004 r. w Wlk. Litworowej, plan uzupełniony o odkrycia, nowa długość); Bac-Moszaszwili M., Nowicki, T. 2006 (interpretacja budowy geologicznej w przekroju jaskini); Szura C. 2006a (przekroczenie długości 23 km w Wlk. Śnieżnej); Szura C. 2005b (odkrycia bielskie w Wielkiej Litworowej w 2005 r., nowa długość systemu); Szura C. 2006 (odkrycia bielszczan w Wlk. Litworowej w 2005 r, nowa długość systemu); Pawłowska-Bielawska P. 2007 (ewolucja w świetle obserwacji geomorfologicznych); Barczyk G. 2008 (charakterystyka systemu i jego odwodnienia do Lodowego Źródła), Grodzicki J. 2008 (budowa geologiczna wzdłuż przekroju systemu – polemika z poglądami Bac-Moszaszwili i Nowickiego); Gradziński M. i in. 2009 (wzmiankują o przepływie do Lodowego Żródła); Szczygieł J. 2013a,b (wymienia w kontekście badań geologicznych) Szczygieł 2015b (geneza i tektonika).

Wójcik St. (Wlk. Litworowa: opis, przekrój - stan na 1962r., położenie otworu na fotografii); Grodzicki J. 1980 (geneza i ewolucja systemu); Piotrowiak P. 1981a, b, c (Wlk. Litworowa: listy z informacjami o eksploracji wrocławskiej w Mieszkanku, Maglu i Studni Anielki); Szymanowski W. 1981a (Wlk. Litworowa: plan i przekrój rejonu Mieszkanka i Antresoli); Szymanowski W. 1981b (Wlk. Litworowa: plan i przekrój górnych partii Mieszkanka); Szymanowski W. 1981c (Wlk. Litworowa: plany i przekroje z rejonu Magla i Studni Anielki); Siarkowski M., Kucia W. 1984 (prace eksploracyjne i kartograficzne w Galerii Krokodyla, Białej Wodzie i Partiach Wrocławskich, wyniki badań mikroklimatycznych i hydrochemicznych); Augustyn W., Bryś T., Jabłoński G., Kliś W., Kucia W., Siarkowski M. 1985 (prace eksploracyjne i kartograficzne w Partiach Wrocławskich, wyniki badań mikroklimatycznych i hydrochemicznych); Augustyn W. 1985 (o pracach pomiarowych i przejściach Zacisku Marioli w Jasnym Awenie); Fabjańska A., Augustyn W. 1985a (plan Jasnego Awenu); Fabjańska A., Augustyn W. 1985b (przekrój Jasnego Awenu); Jabłoński G. i in. 1986 (prace eksploracyjne i kartograficzne w Partiach Wrocławskich i Galerii Krokodyla, wyniki badań mikroklimatycznych i hydrochemicznych); Paternoga R. 1997 (morfologia i geneza Przemkowych Partii); Grodzicki J. i in. 1999 (zmiany antropogeniczne); Paternoga R. 1999 (o eksploracji w rejonie Kruchej Dwudziestki); Eksploracja w Galerii Krokodyla, [2000]; Szura C. 2009 (zestawienia kartograficzne i opisy odkryć z roku 2005 – m.in. Partie Ślepych i Płytowiec C) .