Państwowy Instytut Geologiczny

Państwowy Instytut Badawczy

Jaskinie Polski


Dane szczegółowe jaskini


Nazwa Prochownia
Inne nazwy SYSTEM Jaskinia Odkrywców
Nr inwentarzowy G-1.8
Region Region Świętokrzyski
Współrzędne WGS84 λ: 20°37′07,00″, φ: 50°51′44,00″
Gmina Kielce (gm. miejska)
Powiat Kielce
Województwo świętokrzyskie
Właściciel terenu Komunalny
Podstawa ochrony
Ekspozycja otworu W
Pozostałe otwory G-1.7 Jaskinia Odkrywców, G-1.9 Szczelina na Kadzielni.
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] 254,50
Wysokość względna [m]
Głębokość [m] 0
Przewyższenie [m] 12,50
Deniwelacja [m] 12,50
Długość [m]
w tym szacowane [m]
172
Rozciągłość horyzontalna [m]
Położenie geograficzne Miasto Kielce, park miejski, nieczynny kamieniołom Kadzielnia w centrum miasta.
Opis drogi dojścia do otworu
Otwór Prochowni (2) zabudowany jest kamiennym murem z metalowymi drzwiami pośrodku. Za drzwiami wejściowymi rozciąga się główną obszerną komorą Prochowni o długości 5 m, szerokości 4 m i wysokości 3,5 m ze sztucznym, betonowym stropem. Powyżej tego stropu znajduje się naturalny, krasowy strop z kilkoma kominkami. Górny otwór Prochowni jest obecnie niedostępny (zamurowany). W północno-wschodniej części komory znajduje się krótki korytarzyk połączony z Jaskinią Odkrywców.
Opis jaskini
We wschodniej ścianie komory znajduje się wejście (dawniej zamykane drzwiami) do niewielkiej wnęki z częściowo sztucznymi ścianami. Po około 2 m wnęka kontynuuje się dalej w postaci stromo nachylonej salki o średnicy 4 m z ładnymi naciekami groniastymi i kolumienkami naciekowymi. Północna strona salki przechodzi ku górze w zawalisko skalne natomiast we wschodniej części znajduje się wejście do kilkunastometrowego ciągu mytych mało obszernych korytarzyków rozwiniętych w kierunku południowym. Cały ten ciąg od końca wnęki ma nosi nazwę Partie Baby Jagi i jego długość wynosi 23 m.
Główna komora Prochowni kontynuuje się w kierunku południowym obszernym Korytarzem Południowym. Początkowo stosunkowo wąski korytarz o szerokości do 1 m przechodzi po 8 m w jego główną część o szerokości do 3 m, wysokości do 7 m i długości 12 m rozwiniętą na pochyłej szczelinie uskokowej dobrze widocznej w stropie korytarza. W stropie korytarza znajdują się dwa kilkumetrowe kominki oraz zamurowany górny otwór Prochowni, poniżej którego występują na ścianie kilkumetrowe kaskady naciekowe. Z końcowej części Korytarza Południowego rozchodzą się w trzech kierunkach dalsze ciągi jaskini.
Pierwszy ciąg zaczyna się w stropie na wysokości 5 m wylotem komina Gwiezdne Wrota, który po 14 m wychodzi na powierzchnię terenu w ścianie kamieniołomu. Boczne ściany dolnej części komina zabezpieczone są stalową obudową górniczą wzmocnioną iniekcją mineralną. Górną część komina stanowi rura z tworzywa sztucznego o wysokości 7 m zamknięta zakręcanym włazem.
Drugi ciąg rozpoczyna obszerna stroma pochylnia o długości 10 m i średnicy około 2m rozwijająca się w kierunku południowo- wschodnim pod zabezpieczony drugi duży komin krasowy. Pierwotnie otwarty w ścianie kamieniołomu komin o wysokości 12 m jest obecnie zamknięty całkowicie od góry z pozostawioną drożna rurą z tworzywa sztucznego zachowaną na odcinku 5 m. Poniżej rury cała przestrzeń stropowa zabezpieczona jest stalową obudowa górniczą wzmocnioną iniekcją mineralną.
Z tego miejsca w rozwija się górne piętro jaskini w postaci mało obszernego korytarzyka o szerokości średnio do 1,3 m, który po około 30 m łączy się z Górną Salą w jaskini Szczelina na Kadzielni. Część korytarzyka wyeksplorowana w osadach ilastych zabezpieczona jest na odcinku 10 m drewnianą obudowa górniczą.
Trzeci ciąg jaskini zaczyna się pod kominem Gwiezdne Wrota kilkumetrową pionową studzienką krasową, która przechodzi poniżej w obszerne Nowe Partie jaskini Prochownia. Nowe ciągi mają charakter ładnie mytych korytarzy (Komora Wiesława, Korytarz Niedźwiedzia, Jama Królika) o szerokości około 3 m, wysokości do 6 m ( z licznymi kominkami w stropie) i długości przekraczającej 50 m. Korytarze te stanowią dolne piętro systemu jaskiniowego rozwiniętego na głównej szczelinie uskokowej o kierunku generalnie południowym. Ściany nowych partii pokryte są ciekawą szatą naciekową w postaci licznych polew i draperii, natomiast w dnie występują gliniaste namuliska miejscami z większą koncentracją tlenków manganu. Dolna część Komory Wiesława (poniżej 3 m progu) stanowi najgłębszy punkt całego systemu jaskiniowego(- 3 m). W końcowej część tych partii łączy się przez zagruzowany w stropie przełaz z dawnym kominkiem krasowym (w rejonie Strzelistego Korytarza) w jaskini Szczelina na Kadzielni.
Pozostałe informacje zamieszczono w opisie Jaskini Odkrywców G-1.7, przyjętej jako główna jaskinia systemu, tam też zostały podane parametry morfometryczne całości systemu oraz plan i przekrój
Historia badań
Historia eksploracji
Historia dokumentacji
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona Nie
Literatura
Materialy archiwalne
Autorzy opracowania Jan Urban, Andrzej Kasza
Redakcja Jerzy Grodzicki
Stan na rok 2013
Grafika, zdjęcia
Nazwa: Autor: Data wprowadzenia:
Zdjęcie