Dane szczegółowe jaskini
Nazwa | Jaskinia w Marzyszu |
Inne nazwy | |
Nr inwentarzowy | G-2.14 |
Region | Region Świętokrzyski |
Współrzędne WGS84 | λ: 20°41′37,00″, φ: 50°46′40,00″ |
Gmina | Daleszyce (gm. miejsko-wiejska) |
Powiat | kielecki |
Województwo | świętokrzyskie |
Właściciel terenu | Prywatny |
Podstawa ochrony | |
Ekspozycja otworu | SW |
Pozostałe otwory | |
Wysokość bezwzględna [m n.p.m.] | 235 |
Wysokość względna [m] | 5 |
Głębokość [m] | 0 |
Przewyższenie [m] | 4,50 |
Deniwelacja [m] | 4,50 |
Długość [m]
w tym szacowane [m]
|
13
|
Rozciągłość horyzontalna [m] | |
Położenie geograficzne | Marzysz-Młyny. Otwór jaskini znajduje się w obrębie niewielkiego progu skalnego, u podnóża prawego, północnego zbocza doliny Czarnej Nidy, na terenie osiedla domków letniskowych. |
Opis drogi dojścia do otworu |
Z osiedla Marzysz-Młyny należy skierować się drogą na północ i przekraczając most na rzece dojść do grupy domków letniskowych (około 200 m od mostu). Stąd kierując się przez las na wschód dochodzi się po około 100 m do działki rekreacyjnej, w obrębie której znajduje się jaskinia. Dojście i zwiedzanie bez trudności.
|
Opis jaskini |
Naturalny, duży otwór jaskini ma wysokość 1,6 m i szerokość 1,5 m. Prowadzi on do obszernego prostego korytarza o szerokości do 3 m i wysokości do 1,8 m. Na jego końcu po prawej stronie znajduje się wejście do krótkiego bocznego korytarzyka, zaś w stropie - kominek wysokości 2,5 m. Dno jaskini jest płaskie, pokryte gliniastą glebą humusową. W stropie widoczne są szczeliny ciosowe. W ścianie kominka odsłania się zlepieniec wypełniający formy krasu kopalnego. Jaskinia jest prawdopodobnie formą krasową rozwiniętą w dolomitach środkowodewońskich i silnie przemodelowaną w wyniku działalności człowieka. Boczne części otworu wejściowego zabudowane są kamiennymi murkami zmniejszającymi pierwotną szerokość otworu. Obiekt jest suchy, światło sięga do końca głównego korytarza. Nie stwierdzono występowania flory. Faunę reprezentują komary i inne muchówki oraz motyle z gatunku rusałka pawik Inachis io (L.). |
Historia badań |
|
Historia eksploracji |
Jaskinia znana od dawna. Pierwszą wzmiankę o niej zamieścił Przesmycki (1912), stwierdzając iż nie jest formą naturalną. Publikując jej plan i opis, Wołoszyn i Wójcik (1965) sugerowali że jaskinia została silnie zniszczona przez prace górnicze. Obecnie jaskinia jest wykorzystywana jako magazyn. Ma czarny, okopcony strop, świadczący o częstym używaniu otwartego ognia.
|
Historia dokumentacji |
Dokumentację jaskini sporządzili 2.11.1995 r. Z. Grzela i A. Kasza. Lokalizację otworu jaskini wykonał 19.04.2009 r. A. Kasza przy pomocy odbiornika GPS Map60CSx. Zaktualizował A. Kasza w 2009 r.
Plan opracowali Z. Grzela i A. Kasza. |
Zniszczona, niedostępna lub nieodnaleziona | Nie |
Literatura |
Przesmycki P. 1912 (obiekt jest sztucznym wyrobiskiem); Wołoszyn B.W. 1962a (brak nietoperzy); Wołoszyn B.W., Wójcik Z. 1965 (plan, krótki opis); Wołoszyn B.W. 1977 (ogólna lokalizacja); Jaskinie Regionu Świętokrzyskiego 1996 (dokumentacja, plan).
|
Materialy archiwalne |
Wołoszyn B.W., Wołoszyn K.P. 1990.
|
Autorzy opracowania | Andrzej Kasza |
Redakcja | Jerzy Grodzicki |
Stan na rok | 2013 |
Grafika, zdjęcia |
![]() |